Hoe werkt de WW?

Je bent je baan kwijt. Je kunt tijdelijk minder werken. Je bent (deels) werkloos. Nu wil je een WW-uitkering aanvragen, maar hoe werkt dit precies? En voor hoe lang is een WW-uitkering geldig? Hier een overzicht met informatie over de werkloosheidswet, het aanvragen van de uitkering en over de WW-uitkering zelf.

Wat is een WW-uitkering?

Wanneer je (tijdelijk) zonder baan zit, kun je een WW-uitkering aanvragen om het verlies aan inkomen op te vangen. Wanneer je bent ontslagen of er minder werk is, krijg je toch nog een bedrag uitbetaald om te kunnen voorzien in de belangrijkste levensbehoeften van jezelf en/of je gezin.

Wanneer een WW-uitkering?

De belangrijkste voorwaarden om een uitkering te krijgen zijn natuurlijk werkloos zijn en verzekerd zijn tegen werkloosheid. Dit laatste is vaak bepaald in het contract met je werkgever. Dit betekent ook dat je werkzaam moet zijn geweest. Iemand die nog nooit heeft gewerkt komt niet in aanmerking voor een uitkering. Je moet minstens 26 weken gewerkt hebben voordat je werkloos bent geworden, in de 36 weken voor aanvang van de werkloosheid. Dat betekent dus dat je een halfjaar werkzaam moet zijn geweest. Het ontslag moet ook niet zelf zijn genomen, want in dat geval krijg je meestal geen uitkering. Ook bij het op staande voet ontslagen worden door redenen als diefstal, fraude of dronkenschap tijdens het werk kan het zijn dat je geen uitkering ontvangt. Een WW-uitkering krijg je meestal alleen wanneer je zonder eigen schuld werkloos bent geworden.

Werkloosheid is ook een belangrijke factor. Iemand die vijf arbeidsuren of meer minder werkt dan voorheen is (gedeeltelijk) werkloos. Dit is weer anders wanneer je een baan hebt van tien of minder uur per week. Daarvoor moet je minimaal de helft van dat aantal uren minder werken. Dus iemand die acht uur werkt per week moet dan nog minimaal vier uur werken. In beide gevallen geldt wel dat je deze arbeidsuren dat je minder werkt ook niet uitbetaald krijgt. Ten slotte moet je direct beschikbaar zijn voor betaald werk. Zorg er dus voor dat je niet bezig bent met andere onbetaalde activiteiten waardoor je een eventuele baan niet kan aannemen.

Hoe lang een WW-uitkering?

Iemand die een uitkering aanvraagt moet voldoen aan de wekeneis. Dit is de eis dat je minstens 26 weken gewerkt heb in de laatste 36 weken vóór je werkloosheid. Het maakt hierbij niet uit of je in de 26 weken dagelijks hebt gewerkt of parttime. Vervolgens kom je in aanmerking voor de basisuitkering. Deze is drie maanden. Naast de basisuitkering van drie maanden is er een maximum van 38 maanden, wat neerkomt op drie jaar en twee maanden. Voor een verlengde uitkering kom je in aanmerking wanneer je voldoet aan de jareneis. De jareneis houdt in dat je in de vijf laatste kalenderjaren voor het werkloos worden minstens vier kalenderjaren hebt gewerkt. Hoe lang is de WW-uitkering dan? Dit is afhankelijk van het aantal jaren dat je gewerkt hebt. Iemand met vijf jaar arbeidsverleden heeft recht op vijf maanden WW. Gegevens over het arbeidsverleden zijn na te gaan bij het UWV (via DigiD).

Het arbeidsverleden

Het arbeidsverleden wordt berekend door het fictieve arbeidsverleden (de jaren van je 18e tot 1997, ongeacht of je gewerkt hebt) en het feitelijke arbeidsverleden (elk jaar dat je over ten minste 52 dagen sociale verzekeringsloon (SV-loon) hebt gekregen. Naast deze twee sommen van jaren die bij elkaar op worden geteld, wordt soms ook de tijd erbij genomen van een WIA- of WAO- periode, werkzaamheden in het buitenland, periodes van onbetaald verlof en zorg voor kinderen (onder de vijf jaar), een zieke of gehandicapte.

Aanvragen WW-uitkering

Een WW-uitkering vraag je aan via werk.nl en is 24 uur per dag en 7 dagen in de week mogelijk. Hiervoor heb je een DigiD nodig. Vóór je een uitkering aanvraagt moet je je inschrijven als werkzoekende bij het UWV. Dit moet uiterlijk gebeurd zijn op de tweede dag dat je werkloos bent. Je hebt dus twee dagen de tijd vanaf je laatste werkdag om dit te doen. Vervolgens heb je één week de tijd om een WW-uitkering aan te vragen. Je hoeft echter niet te wachten tot je laatste werkdag. Een uitkering aanvragen mag vanaf één maand voor je laatste werkdag. Wanneer je te laat bent met de aanmelding heeft dit gevolgen voor de WW-uitkering. Je krijgt dan tijdelijk minder uitkering. Er worden vaak een aantal gegevens gevraagd bij de aanvraag. Nodig bij het aanvragen van een WW-uitkering:

• Laatste loonstrook
• Laatste contract
• Rekeningnummer

Na de aanvraag

Wanneer de WW-aanvraag is ingediend, inclusief alle bijbehorende stukken, wordt binnen vier weken een brief ontvangen vanuit het UWV. Op de website van UWV zal een datum staan die aangeeft wanneer je deze brief kunt verwachten. De brief geeft informatie over het wel of niet toewijzen van de uitkering en de hoogte en lengte. De betaling zal in ieder geval binnen acht weken na de dag dat je werkloos bent geworden binnenkomen. Wanneer blijkt dat het bedrag niet klopt of je geen recht hebt op WW moet het voorschot worden terugbetaald.

Plichten tijdens de WW-uitkering

Tijdens de WW-uitkering is het zeer belangrijk om veranderingen door te geven, bijvoorbeeld wanneer je meer of weer gaat werken, als je vrijwilligerswerk gaat doen of ziek bent. Daarnaast moet er voortdurend actief gesolliciteerd worden naar passend werk. Je moet ook steeds ingeschreven staan als werkzoekende bij het UWV. Het identiteitsbewijs moet ook steeds geldig zijn. Soms word je gevraagd door het UWV om een afspraak te maken met een adviseur. Een brief door het UWV zal hierover informatie verschaffen. Je bent verplicht naar deze afspraak te komen. Verzetten kan alleen met een geldige reden. Wanneer je niet naar deze afspraak komt, zal dit opnieuw effect hebben op je WW-uitkering. Deze wordt dan tijdelijk minder.

Overzicht van belangrijke wijzigingen die je moet doorgeven:

• Je gaat (meer) werken, in loondienst of als zelfstandige
• Je krijgt andere inkomsten naast de UWV-uitkering
• Je gaat vrijwilligerswerk doen
• Je krijgt een andere uitkering of vraagt deze aan, naast de UWV-uitkering (bijvoorbeeld ook een zwangerschapsuitkering)
• Je hebt minder uren beschikbaar voor werk
• Je doet een vriendendienst
• Je gaat verhuizen, je gaat samenwonen of juist alleen wonen
• Je verandert van telefoonnummer of rekeningnummer
• Je begint een opleiding of hebt deze afgerond
• Je wordt mantelzorger
• Je gaat buiten Nederland wonen/verblijven
• Je hebt geen geldige verblijfsstatus (meer)
• Je gaat in detentie

Wanneer je ziek bent, moet je dit melden op uiterlijk de tweede ziektedag. Eveneens meld je je weer beter wanneer dit het geval is. Dit gaat telefonisch. Beter melden kan ook online. Vakantiedagen moeten uiterlijk een dag voor vertrek worden doorgegeven. De meeste wijzigingen zijn door te geven via internet. Op de website van het UWV is dit mogelijk met behulp van DigiD. Bij het niet doorgeven kan de UWV-uitkering tijdelijk worden verlaagd of krijg je een boete.

Na de WW-uitkering

Wanneer de WW-uitkering gestopt is en je nog geen werk hebt, kun je een bijstandsuitkering aanvragen bij de gemeente. De gemeente en de UWV helpen daarnaast ook verder bij het zoeken naar een baan.