Het dertigersdilemma- door de bomen het bos niet meer zien

Je bent jong en hebt het goed voor elkaar: hoog opgeleid, een prima baan en een leuk huis. En je hebt nog een rijk sociaal leven ook. Toch knaagt het. Je hebt levensvragen en bent vaak onrustig. In dat geval zou je wel eens een dertigersdilemma- ofwel de quarterlifecrisis- te pakken kunnen hebben.

Wat is het dertigersdilemma?

Een dertigersdilemma/quarterlifecrisis is als het ware een soort identiteitscrisis. Je weet plotseling niet meer zo goed wie je bent of wat je wilt in het leven. Je voelt je vaak onzeker en onrustig. Ook voel je je schuldig als je niet zoveel doet met je leven.

Levensvragen

Het dertigersdilemma gaat vaak gepaard met veel levensvragen zoals:

• Is dit wel echt de baan die ik wil?
• Moet ik geen arme kinderen in de derde wereld gaan helpen?
• Is het wel verstandig dat ik trouw of kinderen krijg?
• Hoe kan ik meer van mijn leven maken?

Dit zijn allemaal levensvragen die de het dertigersdilemma kenmerken.De crisis is als het ware een zoektocht. Je gaat in deze fase vaak op zoek naar je ware identiteit.

Keuzestress

In de meeste gevallen hebben mensen met het dertigersdilemma vaak last van keuzestress, zowel op het persoonlijke als op het professionele vlak. Parterkeuze, het wel of niet krijgen van kinderen en het zoeken naar een leuke baan lopen vaak als rode draad door deze periode heen. In deze fase staat tijdelijke of langdurige twijfel voorop en staat zingeving centraal. Kortom: het knaagt en je ziet soms door de bomen het bos niet meer.

Vaststellen quarterlifecrisis

Een dertigersdilemma kan worden vastgesteld door een psycholoog of coach. Maar je kunt het ook zelf bepalen. Op het internet zijn er zelfs online testen voor. Deze testen hebben vragen zoals

• Heb je last van onrustige gevoelens?
• Ben je wel eens paniekerig?
• Voel je je wel eens schuldig als je een avondje niets doet?

Er zijn tegenwoordig veel hulpverleners bekend met de quarterlifecrisis of het dertigersdilemma. Het belangrijkste kenmerk is dat je grote levensvragen hebt, rusteloos bent en op zoek naar jezelf. Verdere peilers zijn lusteloosheid, gespannenheid en besluiteloosheid. Vluchtgedrag komt hierbij ook vaak voor. Ook meet je je veelvuldig met anderen.

Dertigersdillemma of overspannen?

Soms lopen de kenmerken van een quarterlifecrisis en bijvoorbeeld overspannenheid door elkaar. Deskundigen kunnen op basis van verdere vragen vaak wel goed bepalen of je last hebt van (werkgerelateerde) overspannenheid of het dertigersdilemma. Uiteraard gaan sommige dingen ook samen, je kan zowel last hebben van een overspannen gevoel van het werk als van het dertigersdilemma.

Nienke Wijnants over het dertigersdilemma

Het dertigersdilemma is geïntroduceerd door psycholoog en loopbaanadviseur Nienke Wijnants. Zij deed uitvoerig onderzoek naar het dertigersdilemma. In haar gelijknamige boek beschrijft ze dat het dilemma vaak voorkomt bij hoog opgeleide vrouwen tussen de 25 en 35. Het tikken van de biologische klok speelt hierbij onder andere een rol. Het dertigersdilemma ontstaat verder door een mix van factoren. Persoonlijkheid en opvoeding hebben hier mee te maken. Door de luxe waarin deze generatie opgroeit dienen existentiële levensvragen zich vaak ook eerder aan. Maar ook de maatschappelijke norm speelt een rol.

Ideale plaatje

Dertigers in Nederland streven vaak het 'ideale' plaatje uit de media na. Een drukke baan, een hectisch sociaal leven, een gezin en daarnaast veel tijd voor culturele uitstapjes. De dertigers die deze perfectie nastreven komen soms met zichzelf in de knoei. Zij zullen zelf moeten afrekenen met de mythe van het 'perfecte' leven en stoppen zichzelf met anderen te vergelijken. Oftewel: eigen keuzes maken en zelf verantwoordelijkheid nemen voor je leven.

Wat kun je eraan doen?

Allereerst is het van belang om te bepalen of je alleen last hebt van een dertigersdip of van andere problemen op het psychische vlak, bijvoorbeeld een burnout of depressie. Een depressie kenmerkt zich door een zeer sombere stemming en een groot gevoel van machteloosheid. In dit geval is psychologische behandeling en/of medicatie noodzakelijk en moet allereerst de huisarts ingeschakeld worden.

Coaching bij dertigersdilemma

Denk je hoofdzakelijk last te hebben van het dertigersdilemma, dan is coaching wellicht een oplossing. Samen met je coach ga je bekijken wat je doelen zijn in het leven. Maar ook je struikelblokken worden onder de loep genomen, hiervan kun je vaak het meeste leren. Via het internet zijn veel coaches te vinden. Vraag altijd goed na wat de achtergrond en opleiding van deze coach is en of hij/zij een gedegen plan van aanpak heeft.

Zelfhulp

Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen het dertigersdilemma zelf aan te gaan. 'Tijd' is hierbij vaak het sleutelwoord. Ook kan je eigen sociale netwerk vaak een rol van betekenis spelen. Praat met vrienden en kennissen, overleg met collega's. Schrijf dingen op, lees boeken of zoek eens mensen in en buiten je netwerk op met wie je over je quarterlifecrisis kunt sparren.

Dertigersdilemma: een kans?

Veel mensen zien het leven als een groeiproces. Zonder vallen kun je niet opstaan. En zonder duisternis is er geen licht. Bij de quarterlifecrisis ga je door een 'donkere' periode heen. Het vormt echter ook een kans. In deze fase van je leven ga je op zoek naar je ware identiteit. Stap voor stap ga je op een rijtje zetten wat voor jou belangrijk is in het leven. En waar je gelukkig van wordt.

Keuzes maken

Mensen die het dertigersdilemma doormaken staan soms voor belangrijke keuzes. Het is een periode waarin dertigers soms van baan wisselen of hun vaste baan zelfs opzeggen zonder te weten waar ze zullen belanden. Maar als het je lukt uiteindelijk die droombaan te pakken dan is het het vaak wel waard geweest. Ook vormt het soms een periode waarin mensen bij hun partner weggaan of uiteindelijk besluiten geen kinderen te krijgen.

Leuk leven

Veel mensen die het dertigersdilemma goed door zijn gekomen zeggen vaak ook dat ze zich niet meer zo laten leiden door de maatschappelijke norm en door wat in de media als perfect wordt weergespiegeld. Goeie keuzes maken- soms met de nodige risico's- is soms het beste wat je kunt doen om een leuk en leefbaar leven te creëren.