Als zenuwen opspelen

In de examentijd hebben nogal wat (jonge) mensen last van zenuwen die niet goed onder controle gehouden kunnen worden. Verder zijn er wel wat meer spannende momenten waarop we niet afdoende controle over onze zenuwen hebben. Maar wat nu als je controle volledig wegvalt, je opgesoupeerd wordt door verdriet of je niet goed meer kunt functioneren in de dagelijkse praktijk … dan moet er iets gebeuren.

Zenuwen

De zenuw is een onderdeel van het perifere zenuwstelsel (zenuwen bevatten snelle en trage vezels). Het geheel bestaat uit gebundelde uitlopers van zenuwcellen. Er worden fysiologische signalen doorgegeven via de zenuwvezels.
Zenuwen geleiden signalen van de hersenen via de spieren en via het ruggenmerg*. Hierdoor trekken spieren samen. De informatieopdracht tussen zenuwcellen onderling en naar andere cellen gaat via zogenaamde synapsen, dit kan door een neurotransmitter (denk aan dopamine of serotonine).
*Het ruggenmerk bestaat uit een bundel zenuwen die de belangrijkste verbinding vormt tussen de hersenen en de rest van het lichaam.

Zenuwen de baas

Strikt genomen bepaal jij wat er met je lichaam mag gebeuren en wat niet. Je stuurt via je hoofd je lichaam aan. Maar als je de zenuwen niet meer de baas bent door bijvoorbeeld een langdurige overbelasting van je stressniveau, dan kan het je overmannen. De zenuwen die opspelen, kunnen grote gevolgen hebben voor je dagelijks functioneren.

Organen en andere lichaamsdelen

Als je je zenuwen niet meer de baas bent, kan het ook een uitwerking hebben op een van de organen of andere lichaamsdelen. Mogelijk gaat het om een op dat moment zwak punt in het lichaam. Het kan om een altijd al zwak punt gaan óf een punt dat door de aanhoudende stress momenteel minder functioneert.

Enkele voorbeelden:

• Denk aan ernstige benauwdheid, je bent niet in staat op een normale manier adem te halen terwijl er fysiek niet mis is met je longen of luchtpijp.
• Een bekende voor velen is de diarree. Ontlasting die zonder aanwijsbare reden als een dunne smurrie je lichaam verlaat.
• Maar ook het tegenovergestelde, je darmen functioneren normaal goed, maar plots vind je ontlasting geen uitweg via het darmwegstelsel … en het hoopt op.
• Een andere bekende is het overslaan van het hart. Het lijkt een soort hick-up van het hart. Het heeft ook iets weg van een onregelmatige hartslag en je bent bang met een hartaanval te maken te hebben. Een hart wat normaal prima tikt.
• Aanhoudend ongecontroleerde bewegingen met de ledematen. Je wilt je handen rustig neerleggen, maar ze maken bewegingen die jij niet geïnitieerd hebt zoals je normaal (via je hoofd) doet.
• De ogen knipperen in een hoge frequentie en wat ook anders dan je normale ritme (om de ogen vochtig te houden).

Hoe te handelen?

Het kan je de schrik om het lijf jagen, want je lichaam doet plots dingen die jij niet op een normale manier geïnitieerd hebt. Door bijvoorbeeld een aanhoudend hoog stressniveau geeft je lichaam eerst signalen af dat het niet goed is wat er nu plaatsvindt. Je lichaam laat je weten dat je moet veranderen. Helaas vangen veel mensen deze signalen niet op en dan neemt het lichaam het over door meer drastische middelen toe te passen.
Of je zenuwstelsel is gewoon van slag. De meningen over het hoe er waarom als het gaat om een “signaalfunctie”, zijn nogal verdeeld. Wat echter niet verdeeld is, is de basis … het wegnemen van de stress.

Stress

Stress is, als het de grens van “gezonde stress” om je scherp te houden voorbij gaat. Aanhoudende stress is funest voor lichaam en geest. Vaak komt de professional er aan te pas om de mens weer binnen “proportie” te krijgen. Als je bijvoorbeeld van jezelf niet gemakkelijk relativeert, kan een professional je hierbij helpen en dit in de richting van waar de oorzaak ligt. Zo kan je de oorzaak mogelijk wegnemen of minimaal de stress verlagen. Een begin van het herstel.

Maar ook als een gemis je in de stresshouding houdt, kan relativeren je helpen. Immers, een overledene komt er niet door terug. Zo simpel, maar niet altijd voor de persoon in kwestie. Actief in gesprek gaan, is vaak de beste remedie. Praten kan helpen het enig moment een plek te geven, mogelijk altijd gevoelig, maar niet (meer) belastend voor jezelf.

Als alles niet helpt zijn er altijd nog medicijnen, alleen halen deze echter geen oorzaak weg. Ze onderdrukken en kunnen tijdelijk helpen. De meeste artsen zijn er (gelukkig) steeds voorzichtiger mee.

Conclusie

Als je over een grens gaat kan je de controle ontnomen worden, zie het als een soort “zelfbehoudstand”. Enerzijds ingenieus, anderzijds doodeng. Maar met de benodigde hulp, kan je het proces keren en weer in de normale leefmodes. Spreekt voor zich dat je het wel echt moet willen, anders gaat een dergelijk proces niet werken.