Depressie: hoe krijg je een depressie?

Een depressie kan iedereen overkomen, uit wat voor milieu je ook komt. Toch zijn er statistisch gezien bepaalde groepen mensen die meer kans hebben om de ziekte te krijgen dan anderen. In sommige landen ligt het aantal depressieve mensen hoger dan in andere landen. Bijvoorbeeld in de Sovjet-Unie, waar in het begin van de jaren negentig het communisme ineenstortte. Het resultaat was enorme werkloosheid, criminaliteit en armoede. Ook zijn er beroepen waarin mensen meer kans lopen depressief te worden. Dit zijn vooral beroepen waar mensen met een hoge werkdruk, lange werkdagen en zieke mensen om moeten gaan, zoals leraren, boeren en dokters.

Arme mensen zullen eerder depressief raken dan rijke mensen. Zij hebben vaak meer problemen die een depressie kunnen veroorzaken, zoals werkloosheid en geldzorgen.

Je buitengesloten voelen

Mensen die op het platteland leven, lijden vaker aan een depressie dan mensen in de stad. Armoede, gebrek aan leuk werk en je buitengesloten voelen, kunnen grote problemen zijn op ? het platteland. In 2001 brak in meerdere landen op de wereld, waaronder Nederland, de ziekte mond- en klauwzeer uit. Boeren moesten hun vee om (laten) brengen. Dat veroorzaakte veel depressiviteit. Er waren zelfs boeren die zelfmoord pleegden.

Sommige studies hebben aangetoond dat mensen van etnische minderheidsgroeperingen zich depressiever voelen dan anderen. Waarschijnlijk omdat ze zich afgesloten voelen van hun cultuur en vaderland. Aziatische vrouwen in de Verenigde Staten lopen bijvoorbeeld meer risico dan blanke vrouwen. Wat ook meespeelt, is dat etnische minderheden vaak armer zijn en meer problemen hebben dan de mensen die in dat land de meerderheid vormen.

Grote werkloosheid en armoede, zoals in dit Amerikaanse reservaat voor Navajo-Hopii Indianen, kunnen in sommige gemeenschappen leiden tot een toename aan depressiviteit.

Depressiviteit schijnt minder vaak voor te komen bij groepen die nog echt traditioneel leven in kleine, hechte gemeenschappen. Onder de oorspronkelijke bewoners van bijvoorbeeld Amerika, Canada en Australië was het een zeer zeldzame ziekte. Nu zijn er niet zoveel volken meer die heel traditioneel leven. In deze groepen is het aantal depressieve mensen juist erg gestegen.

Wanneer kun je een depressie krijgen?

Veel artsen denken nog steeds ten onrechte dat een depressie alleen volwassenen kan overkomen. Maar er zijn steeds meer jongeren die een depressie krijgen. Kinderen kunnen depressief worden omdat hun ouders vinden dat ze goed moeten presteren op school. Of omdat ouders kinderen tiranniseren, misbruiken of zelf alcohol- of drugsverslaafd zijn. Tot in hun tienerjaren lijden meer jongens dan meisjes aan depressiviteit. Maar als ze ouder worden, draait dat om. Dan lijden vrouwen twee keer zo vaak aan een depressie als mannen. Tenminste, dat zeggen de cijfers. Waarschijnlijk klopt dit plaatje niet helemaal, aangezien mannen moeilijker over hun gevoelens praten dan vrouwen.

Uit een onderzoek van 2001 bleek dat twintig procent van de jongeren een jongen zou uitlachen als hij zou zeggen dat hij zich depressief voelde. Het zou kunnen dat bij jongens een depressie zich anders uit. Ze worden gewelddadig, nemen drugs, gaan stelen en veel drinken.

Mensen van middelbare leeftijd zijn de grootste risicogroep. Ze moeten soms om zien te gaan met hoge werkdruk of een scheiding. Ze hebben soms het gevoel dat ze niets meer hebben om naar uit te kijken. Ook oudere mensen worden vaak depressief. Zij kunnen te maken krijgen met de dood van hun man of vrouw, ziekte, pijn en zijn soms niet meer in staat om voor zichzelf te zorgen.

Depressiviteit in ontwikkelingslanden

Bijna al het onderzoek naar depressiviteit is uitgevoerd in rijke, westerse landen. Maar tachtig procent van de wereldbevolking leeft in ontwikkelingslanden. Vaak onder heel moeilijke omstandigheden.

Deskundigen zeggen dat in de Derde Wereld de meeste depressieve mensen leven. Daar zijn weinig psychiaters en niet veel mensen kunnen antidepressiva betalen. Maar vijf procent van de mensen in Afrika en China die aan een depressie lijden, wordt behandeld.

HIV en depressiviteit

In Oeganda is een op de tien personen besmet met HIV, In bijna elke familie komt wel HIV of aids voor. Van de bevolking blijkt 24 procent depressief te zijn, meer dan vier keer zo veel als in de westerse landen, Depressieve mensen zorgen vaak niet goed meer voor zichzelf. Uit studies blijkt dat vee Oegandezen gevaarlijke dingen zijn gaan doen, zoals heel hard rijden in de auto en seks zonder condoom. Dat laatste zorgt er weer voor dat HIV steeds meer verspreid wordt. Zo zijn de Oegandezen in een vicieuze cirkel terechtgekomen, waarin depressiviteit een steeds groter probleem wordt.