De mogelijkheden van ons geheugen

Het menselijk geheugen, een heel belangrijk en complex systeem. Iedereen weet waarschijnlijk wel hoe belangrijk ons geheugen is. Maar hoe werkt het nou precies? Hoe komt het dat wij soms dingen nog heel goed weten, maar soms helemaal niet? Hoe het geheugen werkt is eigenlijk vrij simpel, maar erg bijzonder. Er zijn bepaalde manieren waarop je dingen beter kunt onthouden, wat handig kan zijn in sommige situaties. Soms ligt de herinnering echt op het puntje van je tong, maar kan je er toch niet op komen. Hoe komt dat en wat kunnen we daar tegen doen?

Wat is precies ons geheugen?

Het geheugen is eigenlijk heel simpel een systeem dat informatie op slaat, codeert en weer terughaalt als dat nodig is. Ons geheugen is een cognitief systeem, wat inhoudt dat we via onze zintuigen heel veel vrij nutteloze herinneringen opslaan. Sommige dingen worden vastgehouden in het geheugen, omdat het misschien belangrijk is, sommige dingen worden juist niet opgeslagen. Het geheugen werkt vaak in patronen. Geen losse herinneringen, maar dingen die in verband met elkaar staan. Dan is het ook makkelijker om de herinneringen terug te halen, omdat er sneller dingen uit het herinneringenpatroon gehaald worden.

Functies van het geheugen

Zoals eerder genoemd heeft het geheugen verschillende functies. De functies zijn coderen, opslaan en terughalen. Deze functies zijn heel belangrijk voor het werken van ons geheugen. Zonder deze functies zou ons geheugen niet goed genoeg werken, waardoor het lastig is om te leren. Dat is ook waar ons geheugen belangrijk voor is, om dingen te kunnen leren, of om situaties te kunnen herkennen. Door dingen te leren, train je het geheugen, waardoor je nog beter kunt leren. Bij het leren van theorie, codeer je de stof, zodat je hersens het makkelijk op kunnen slaan, je geheugen wordt dan gebruikt om de stof op te slaan en terug te halen op het moment dat dat nodig is.

Bij het leren is het effectief om gebruik te maken van patronen, omdat je geheugen dit makkelijker op kan halen. Leer dus dingen die in verband staan met elkaar, daardoor zal je het je makkelijker kunnen herinneren en zal het ook makkelijker zijn om de informatie terug te halen uit je geheugen. Het komt regelmatig voor dat iemand zeker weet dat ze iets weten, maar ze kunnen de herinnering niet terug halen. Dan kan je dus eigenlijk de goede herinnering niet uit je geheugen halen, waardoor je net dat ene wat je wilt weten, niet weet. Dit wordt een beetje voorkomen door het patroonleren, omdat je daardoor makkelijker alle informatie uit je geheugen terug kunt halen.

Verschillende herinneringen

Herinneringen kunnen heel verschillend zijn, meestal worden ze gekoppeld aan iets dat een zintuig waargenomen heeft. Je krijgt dan bijvoorbeeld een herinnering uit je geheugen naar boven, door een bepaalde geur. Het kan ook zijn dat je bij een bepaald geluid een herinnering krijgt. Een goed voorbeeld daarvan is een herinnering bij bepaalde muziek. Je geheugen slaat dan dus een herinnering op, in combinatie met een waarneming. Bij een bepaalde geur denk je ergens aan, bij een bepaald nummer denk je ergens aan, ga zo maar door. Er kunnen verschillende waarnemingen zijn, je zicht is hierbij belangrijk. Heel veel mensen krijgen herinneringen bij een bepaalde plek waar ze ooit geweest zijn. Als je die plek ziet, op een foto, of in het echt, denk je meteen terug aan die herinnering. De waarnemingen kunnen ook gecombineerd voor herinneringen zorgen, zoals een plek waar een geur hing, het geluid opvallend is, en je ook het beeld zelf waarneemt. Deze combinatie kan vaak voor sterke herinneringen zorgen.

Verschillende situaties

Iets wat opvallend is, is dat je geheugen bepaalde dingen altijd heel goed onthoudt. Denk hierbij aan vervelende herinneringen. Soms zou je juist willen dat je die het snelste vergeet, maar meestal worden die het beste door het geheugen opgeslagen, omdat het belangrijk kan zijn voor de toekomst. Je wilt immers niet dat de vervelende gebeurtenis nog een keer gebeurt. Daarom worden deze gebeurtenissen goed opgeslagen, dan kan je het niet vergeten en kan het niet nog eens gebeuren. Dit kan ook de andere kant op slaan. Sommige ervaringen zijn zo traumatisch, dat je hersens het juist niet opslaan, omdat je het misschien niet aankan. In dat geval weet je helemaal niets meer van een bepaalde gebeurtenis, omdat je geheugen de weg naar de herinneringen blokkeert. Soms kan dit door therapie verholpen worden, soms is dit geheugenverlies blijvend.