mijn kijk opOpvoeden met ADHD en/of PDD-NOS
Wanneer je gaat zoeken op het internet kom je menig artikel tegen over kinderen met ADHD, PDD-NOS, AD(H)D en diverse andere aandoeningen en daarbij alle tips en trucs hoe je daar als ouder mee om kan gaan. Maar steeds vaker kampen er ook ouders met deze problemen en moeten zij proberen alle ballen in de lucht te houden. Iets wat voor een "gewone" ouder tegenwoordig al moeilijk is met alle druk die op je wordt gelegd door de maatschappij, maar voor ouders met één of meerdere diagnoses is het nog lastiger alles onder controle te houden.
Vroeger
Vroeger bestonden er weinig diagnoses, omdat er gewoonweg de kennis nog niet was. Maar ook was er veel meer rust en structuur waardoor veel kinderen redelijk meekwamen. Was je wel druk dan werd je gewoon bestempeld als lastig en druk en was daar weinig aan te doen. Veel volwassenen ontdekken momenteel pas dat er "iets" aan de hand is wanneer ze zelf een gezin krijgen en het drukker wordt of zij zichzelf in hun kind herkennen. Niet erg, want er kan een hele wereld voor je opengaan van begrip en tips. Ook om jezelf beter te begrijpen en te snappen dat niet iedereen denkt zoals jij. De chaos die je in je hoofd ervaart heeft echt niet iedereen!
Wat is AD(H)D/PDD-NOS?
AD(H)D en PDD-NOS zijn twee verschillende diagnoses, maar hebben toch ook weer veel overlappingen. Daarom is het ook weer heel moeilijk om beide uit elkaar te halen.
Kenmerken van PDD-NOS
Mensen met PDD-NOS kunnen zich herkennen in onderstaande kenmerken (maar dit hoeft zeker niet in alles te zijn):
- Onhandig en bang in sociale situaties
- Weinig gebruik van non-verbale communicatie
- Het niet of nauwelijks leren van sociale ervaringen
- Een eenzame, gesloten indruk
- Zich angstig tonen voor veranderingen
- Angstvallig vasthouden aan bepaalde routines
- Zich koppig en driftig te uiten
- Een eenzijdige belangstelling
- Ontwikkelen van dwangmatige gedragspatronen
- Overgevoelig voor zintuiglijke prikkels
- Ouwelijk taalgebruik
- Taal in veel gevallen letterlijk nemen
- Een onhandige, stijve motoriek
Kenmerken van AD(H)D
Mensen met AD(H)D kunnen zich herkennen in onderstaande kenmerken (maar ook hier geldt dat niet alle kenmerken van toepassing hoeven te zijn):
- Altijd gevoel van onderpresteren
- Slecht kunnen organiseren
- Uitstelgedrag
- Moeite om iets af te maken
- Snel verveeld
- Enthousiast en ongeremd
- Makkelijk afgeleid
- Stemmingswisselingen
- Rusteloos
- Lage eigenwaarde
- Creatief en intelligent
En met deze beide diagnoses samen is het dus de bedoeling om nog een gezin en een huishouden te runnen en daar gaan we het nu dus verder over hebben.
De oplossingen?
Oplossingen zijn er helaas niet, maar wel hulpmiddelen om het leven een stuk makkelijker te maken!
Stoppen met werken
Dat is een hele heftige en zeker niet voor iedereen haalbaar. Toch is het de moeite waard om deze optie te bekijken. Ondanks dat je financieel wellicht veel zal moeten laten brengt het wel een hoop rust in het gezin en kan je je concentreren op het gezin en huishouden. En wie weet komt de rest dan later wel weer. Het structureren van huishouden en gezin, als je nog in een chaos leeft, is al een hele klus en dan lijk je soms zelfs aan 24 uur niet genoeg te hebben! Voorlopig heeft de overheid nog veel toeslagen en tegemoetkomingen en zonder kinderopvang (die dan natuurlijk niet meer hoeft) kan het qua geld dan soms nog best eens meevallen.
Lijstjes, lijstjes, en nog eens lijstjes
Zonder lijstjes raak je eigenlijk weer compleet de weg kwijt in de chaos. Natuurlijk zijn teveel lijstjes ook niet goed en daar zal je zelf een goed werkende manier in moeten vinden.
Diepvrieslijstje
Deze hangt op de koelkast en daar schrijf je op wat er in de vriezer gaat qua vlees en dit streep je af zodra het er weer uit gaat. Makkelijk zodat je niet telkens de hele vriezer overhoop hoeft te halen of onnodig vlees in huis haalt.
Maandlijst
Ook deze hangt op de koelkast. Dit is een lijst met klussen die in de betreffende maand gedaan moeten worden. Dit kunnen grote klussen zijn of kleine klusjes die al jaren liggen. Maar soms staat er ook weleens op een avondje bioscoop, omdat je dat anders vergeet. Wel altijd schrijven in zinnen die aanzetten tot actie, dus badkamer poetsen zet meer aan tot actie dan alleen badkamer.
Weeklijst
Deze kan dan uiteraard niet ontbreken.Hier staan de kleine taken op die ingepland moeten worden per dag. Dit kunnen poetsklussen zijn, sportclubs, doktersbezoekjes, maar ook tijd voor jezelf die je niet moet vergeten.
To do List per dag
Deze lijst moet eigenlijk een avond van tevoren gemaakt worden. Wat gaat er de volgende dag gebeuren en hoe ga je dit inplannen? Voor de weekenden wordt dit in overleg gedaan met het gezin.
Tijd voor jezelf
Dit is er zeker één die niet vergeten mag worden. Door het perfectionisme wat er vaak is vergeet je vaak jezelf. Vergeet dus zeker niet om ook tijd voor jezelf in te plannen.
Agenda
Koop een goede, overzichtelijke agenda en leg deze op een makkelijk bereikbare plek in huis. Het vergt wat discipline, maar de kunst is om de agenda goed bij te houden. En er dan natuurlijk ook dagelijks in te kijken en ook verder dan 1 dag te kijken. Zet alle afspraken erin, maar ook bijvoorbeeld wanneer de bibliotheekboeken terug moeten. Wanneer het echt nodig is kan je zelfs eigen tijd inplannen zodat je het niet vergeet.
Sporten
Regelmatig sporten helpt om je hoofd leeg te krijgen. Hardlopen is een voorbeeld van een sport die je goed zelf op kan pakken en waarvan wordt beweerd dat dit voor mensen met ADHD zeer goed is. Ook hier blijft discipline wel belangrijk.
Afsluiting
Al met al zijn bovenstaande tips enkele handgrepen die kunnen helpen. Maar ook hier geldt dat er nog elke dag valt te leren en je jezelf en gezin scherp moet houden. Het leven met ADHD/PDD-NOS en een gezin is niet makkelijk, maar met heel veel structuur en discipline is er heel ver te komen. Het blijft elke dag, week, maand en jaar evalueren wat helpt en wat beter kan. Wanneer iets versloft dan is het een kwestie van zo snel mogelijk weer oppakken. Hoe langer je het laat liggen, hoe moeilijker het is om weer iets op de rit te krijgen.