Hoe kunnen kinderen leren van Sesamstraat?

Het Amerikaanse programma Sesame Street werd in 1969 bedacht om kinderen met onderwijsachterstanden te helpen. De serie bleek een doorslaand succes. In Nederland kwam het programma Sesamstraat op televisie. Vrijwel alle jonge kinderen keken er naar en ook nu is het nog erg populair. Maar kunnen kinderen inderdaad leren van Sesamstraat? Is het een educatief programma?

Educatief programma

Sesamstraat heeft een grote invloed op telvaardigheden, beginnende geletterdheid en sociaal gedrag. Bij het programma werkt een aantal onderwijskundigen die ervoor zorgen dat het een goed educatief programma wordt. Hoe doen zij dit? Bij een goed educatief programma voor kleine kinderen is een aantal zaken van belang:

Context

De context is erg belangrijk om te kunnen leren. Je kunt een kind leren wat goede manieren zijn, maar het kind zal dan niet begrijpen waarom hij goede manieren zou moeten leren. Wanneer deze goede manieren worden aangeleerd in een betekenisvolle omgeving zullen ze beter blijven hangen. Bij Sesamstraat zou het bijvoorbeeld zo kunnen zijn dat de hoofdpersoon een chique etentje heeft en daarom moet leren hoe hij netjes eet. Kinderen begrijpen zo waarom de nette manieren worden besproken.

Concretisering

Kinderen hebben moeite met abstract denken. Volgens de Zwitserse ontwikkelingspsycholoog Piaget kunnen kinderen pas rond hun 12e abstract denken. Daarvoor hebben ze een concrete voorstelling van iets nodig zodat ze geholpen worden met denken. Je kunt kinderen bijvoorbeeld met woorden uitleggen wat een sinaasappel is, maar je kunt ook laten zien hoe een sinaasappel eruit ziet. Voor veel kinderen is dit duidelijker.

Interactie

Een derde educatief punt dat in Sesamstraat voorkomt, is interactie. Interactie met kinderen is zeer belangrijk ook al is er natuurlijk geen echt contact met het publiek. Kinderen voelen zich op deze manier betrokken. In Sesamstraat gebeurt dit door vragen te stellen aan de kinderen of een quiz te organiseren waarbij de kinderen ruimte krijgen om zelf ook te antwoorden.

Herhaling

Verder komt er veel herhaling voor in educatieve kinderprogramma’s. Kinderen houden van herhaling. Ze willen alles graag minstens twee of drie keer horen en zien. Dat is niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Vaak duurt het even voordat kinderen alles doorhebben, omdat ze zich te veel op één bepaald onderdeel richten. Als er gebruikt wordt gemaakt van herhaling zullen kinderen meer leren.

Leereffect?

Maar wat is nu precies het leereffect van Sesamstraat? Oorspronkelijk is Sesamstraat bedoeld voor achterstandskinderen. Veel allochtone kinderen met taalachterstanden zouden op deze manier hun achterstanden misschien in kunnen halen. Helaas is het programma in dit opzicht zijn doel misschien een beetje voorbij geschoten. Sesamstraat is inderdaad een leerzaam programma, maar niet voor de doelgroep waarvoor het bedoeld was. Uit veel onderzoek is gebleken dat Sesamstraat zelf niet zozeer heel leerzaam is, maar dat het programma als springplank voor ouders werkt. Zij moeten het programma nabespreken met hun kind en er langer over doorgaan. Alleen op deze manier wordt het gewenste leereffect bereikt. Het zijn echter vooral de hoger opgeleide ouders die hier veel aandacht aan besteden. Hun kinderen kunnen op deze manier zeer veel leren van Sesamstraat, wat natuurlijk positief is.

Kinderen met achterstanden
Kinderen met achterstanden steken er helaas minder van op. Hun ouders gaan meestal niet door op het programma en weten ook niet hoe zij hun kind kunnen stimuleren om nog meer met de informatie uit Sesamstraat te doen. Voor deze kinderen heeft het dus weinig zin gehad.