Kangoeroe- of mantelzorgwonen: voor- en nadelen

Kangoeroewonen. Een schattige term. Immers, de kleine kangoeroe blijft ook lekker veilig in de buidel van de mama zitten. Dat is ook het principe van een kangoeroe- of zorgwoning: ouderen en jongeren wonen samen en toch afzonderlijk en kunnen zo altijd op elkaar rekenen. Een populaire vorm van behuizing in België, met zijn voor- maar ook zijn nadelen. In Nederland is dit type wonen nog minder bekend. Daar heet het mantelzorgwoning en begint het langzamerhand ook ingeburgerd te raken.

Wat is kangoeroewonen?

Kangoeroewonen of zorgwonen is een trend die komt overgewaaid uit de Scandinavische landen en die nu al flink is ingeburgerd in onze contreien. Kangoeroewonen betekent dat twee of drie generaties samenwonen in hetzelfde huis, maar toch apart. Elk gezin heeft dus zijn privéwoning. Deze vorm van samenleven komt steeds meer voor. Zoals bij alles zijn er voor-en nadelen aan verbonden.

De voordelen

Financiële en fiscale voordelen

Financieel biedt een kangoeroewoning of buidelwoning een groot voordeel. De jongere generatie moet immers niet naar bouwgrond op zoek. Het ouderlijk huis kan gewoon anders ingericht worden. Een ander voordeel is dat vadertje Staat tussenkomt voor verbouwingswerken, dus ook hier financieel voordeel. Voor sommige verbouwingen kan ook een tarief van 6% worden toegekend in plaats van 21%.

Ouderen kunnen langer thuis blijven

Wanneer ouders inwonen in een kangoeroewoning, betekent dat dus dat ze langer thuis kunnen blijven en dus niet naar een rusthuis hoeven. Ze kunnen in hun vertrouwde omgeving blijven en het huis kan aangepast worden aan bijvoorbeeld verminderde mobiliteit. De jongere generatie kan de ouders helpen en inspringen waar en wanneer nodig. Denken we maar aan minder mobiele mensen waar de kinderen boodschappen voor kunnen doen. Ook is het perfect tegen de eenzaamheid. Veel oudere mensen zitten heel de dag alleen en raken hierdoor geïsoleerd. Bij een kangoeroewoning is dit probleem opgelost, er is altijd leven in de brouwerij. Het is dus zeker een effectieve oplossing tegen de vereenzaming.

Sociaal vangnet

Wanneer één van de ouders sterft, is er ook een sociaal vangnet. De overblijvende blijft niet alleen achter en komt niet in een zwart gat terecht. Er is altijd iemand om te luisteren en te troosten.

Het huis wordt bewaakt

De ouders werken vaak niet meer en zijn dus vaak thuis. Wanneer de jongere generatie aan het werk is, is er altijd iemand om over de woning te waken. Dieven zullen minder geneigd zijn om in te breken wanneer er iemand thuis is. Ook wanneer een van de twee partijen op reis wil, is er steeds iemand in huis, zodanig dat ook hier meer veiligheid gegarandeerd is.

Oppas voor dieren

Jonge mensen moeten vaak hard en lang werken. Met ouders in huis is er dus altijd iemand om op de dieren te passen. Zo zijn zij ook niet de hele dag alleen, worden ze geregeld uitgelaten en krijgen ze hun natje en droogje op tijd. De dieren hebben gezelschap, dus zullen ze minder geneigd zijn om apenkuren uit te halen en dingen stuk te bijten of te krabben. En de ouders hebben weer gezelschap en iets om voor te zorgen, zodanig dat ze niet eenzaam zijn en zich nuttig voelen.

Oppas voor kinderen

Ook voor de kleinkinderen is het een prima oplossing. Kleine baby's hoeven niet naar de oppas of naar de crèche, maar kunnen lekker thuis blijven in hun vertrouwde omgeving. Oudere kinderen komen nooit thuis in een leeg huis. Er is oppas voor en na school, ze kunnen geholpen worden met hun huiswerk en zullen minder geneigd zijn om op straat rond te hangen en stommiteiten uit te halen. Bovendien komen kleinkinderen meestal goed overeen met hun grootouders, zodanig dat ze samen gezellige uurtjes kunnen doorbrengen en ervaringen kunnen uitwisselen. Na school is er ook steeds een luisterend oor wanneer er problemen of verdrietjes zijn.

Huis en tuin opgeruimd

Vaak kunnen de ouders ook huiselijke klussen voor hun rekening nemen. Wanneer de ouders nog goed te been zijn, kunnen ze boodschappen doen, het eten voorbereiden, kleine huishoudelijke klussen doen, etc. Het helpt de jongere generatie een hele stap vooruit wanneer ze van hun werk komen. Anderzijds kan de jongere generatie ook inspringen voor de zwaardere karweien waar de ouders anders niet aan zouden toekomen. Zwaar werk in de tuin bijvoorbeeld. Is een van de ouders ziek, dan kan de jongere generatie ook bijspringen.

De nadelen

Gebrek aan privacy

Samenwonen heeft natuurlijk ook zijn nadelen. Zo kan er een gebrek aan privacy zijn omdat men toch wel dagelijks op mekaars lip zit, zelfs al woont men apart. Er moeten dus goede afspraken gemaakt worden over wat wel en wat niet kan. Steeds onverwachts en ongevraagd bij mekaar binnenlopen kan op den duur voor wrevel zorgen.

Geen slaafjes worden van elkaar

Het is natuurlijk niet de bedoeling dat ouders de slaafjes van hun kinderen worden. Het is niet de bedoeling dat de ouders goedkope oppas en kuisvrouw worden en dat ze de hele dag moeten klaarstaan voor hun kinderen. Anderzijds moeten de kinderen ook niet de full time verplegers van behoeftige ouders worden. Elkaar helpen is ok, maar ook hier zijn duidelijke afspraken zeker een must.

Wederzijds respect

Aangezien men onder hetzelfde dak woont, is er ook wederzijds respect nodig. De jongeren moeten hun radio niet te luid zetten en de ouders moeten hun televisie niet loeihard zetten. Jongeren moeten niet met veel herrie laat thuiskomen 's nachts. De ouders moeten het hele huis niet naar rook laten ruiken. De privévertrekken kan men naar eigen smaak inrichten, maar over gemeenschappelijke ruimten zoals de gang en de tuin moet men ook weer goede afspraken maken.

Familieruzies

Een probleem kan er ontstaan wanneer er familieruzies zijn. Dan moet men een oplossing zoeken en moeten de twee partijen terug apart gaan wonen.

Vereisten van een kangoeroewoning

Een kangoeroewoning kan gemaakt worden van een bestaande woning of er kan een nieuwe woning gebouwd worden die aan de vereisten van een kangoeroewoning voldoet. Om als zorgwoning te worden beschouwd, moet aan volgende voorwaarden voldaan worden in België:

• er wordt een ondergeschikte wooneenheid gebouwd in een bestaande woning
• de ondergeschikte wooneenheid vormt één geheel met het hoofdgebouw
• de ondergeschikte wooneenheid beslaat ten hoogste één derde van de volledige bouw
• de ondergeschikte wooneenheid wordt ingericht voor 1 of 2 ouderen van 60 jaar of ouder of voor 1 of 2 hulpbehoevende personen

Wanneer de woning niet meer gebruikt wordt als zorgwoning, moet dit gemeld worden aan de Staat.