Met kinderen naar een museum, niet per sé een saaie boel!

Met de kids op museumbezoek, niet altijd evident. Immers, in de meeste musea mag je niet rondhollen, moet je stil zijn en mag je niet overal aanzitten. Toch kan het best plezierig zijn. En bovendien ook nog leerzaam natuurlijk! Het geheim van een geslaagd museumbezoek ligt bij de voorbereiding en bij de actieve participatie van de begeleider(s). Maak er een spel van, en kinderen hangen aan je lippen! Of je kan gaan voor een interactief museum. Musea waar kinderen mogen muziek maken, waar ze mogen knoeien met verf, waar ze actief bezig mogen zijn. Dit soort musea wordt steeds populairder.

De voorbereiding

Stap niet zomaar onvoorbereid een museum binnen. Plan je bezoek op voorhand, zoek op internet op wat er allemaal te zien en te beleven valt in het museum. Leg de kinderen uit om welk museum het gaat en wat er zo al te zien is. Laat ze al met het onderwerp kennismaken door eens in een boek te bladeren, ze zullen maar wat blij zijn om straks dingen te herkennen. Heb je veel tijd, bereid dan een soort zoektocht voor. Neem prenten uit een boek mee van dingen in het museum. Laat de kinderen zoeken. Op de website van sommige musea heb je spelletjes die het bezoek ook al een beetje kunnen voorbereiden. Een voorbeeld hiervan vind je op www.louvre.fr onder Lupicatule.

De soorten musea

Een kunstmuseum met schilderijen

Leg op voorhand in grote lijnen uit van wie de schilderijen zijn, hoe oud ze wel niet zijn, wat de schilder(s) hebben willen voorstellen, wat de schilder zijn favoriete onderwerp is. Heb je veel tijd, ga dan even naar de bib, en laat al enkele schilderijen zien in een boek. Heb je nog meer tijd, maak er dan een soort zoektocht van. Kopieer een paar details van de schilderijen die jullie gaan zien uit een kunstboek en neem ze mee naar het museum. De kinderen moeten nu zoeken uit welk schilderij de details afkomstig zijn. Kinderen hebben zeker een zin voor detail, dus dat houdt ze wel een tijdje zoet. Beloof ze iets leuks als ze alles vinden. Een ijsje bijvoorbeeld, of een klein cadeautje uit de boetiek van het museum.

Voorbeelden van zo'n kunstmusea zijn:

• het kunstmuseum van Antwerpen
• het Rubenshuis in Antwerpen
• het Louvre in Parijs
• het museum van Monet in Givenchy

Een interactief museum

Deze categorie is natuurlijk veel leuker. Hier mag je al iets meer rondlopen en hier mag je wel overal aanzitten. Hier moet het zelfs. Leg ook op voorhand uit waar het museum over handelt. Is het wetenschappelijk, gaat het over geschiedenis, over muziek, over scheepvaart? Zeg dat ze proefjes mogen doen, maar dat ze wel bij mama en papa of bij de juf moeten blijven. Musea zijn erg groot en je loopt er gemakkelijk in verloren. En dan komen er traantjes natuurlijk!

Voorbeelden van zo'n interactieve musea zijn:

• Hidrodoe in Herentals
• Technopolis in Mechelen
• Het Natuurwetenschappelijk museum in Brussel
• Het Middelheim Museum in Antwerpen
• Het MAS in Antwerpen
• Het Red Star Line Museum in Antwerpen
• Earth Explorer in Oostende
• Museum van de Muziekinstrumenten in Brussel

Historische gebouwen en musea

Hier heb je twee categorieën.
Je hebt historische gebouwen die erg leuk zijn, bvb. ruïnes van forten of kastelen. Meestal mag je hier overal in- en opklauteren. Hier geen probleem natuurlijk. Gewoon even op voorhand duidelijk maken dat het kind bij je in de buurt moet blijven en moet uitkijken dat het niet uitglijdt of valt. Kinderen hebben een fantastisch levendige fantasie en wanen zich al snel ridders en jonkvrouwen.

Voorbeelden van zulke musea zijn:

• Odenwald in Duitsland: Dreiburgen
• Michaëlsklooster in Heidelberg (Duitsland)
• Sierck-les-Bains (Frankrijk)
• het kasteel van Larochette (Luxemburg)

De tweede categorie is iets minder leuk voor kinderen. Het gaat namelijk om gebouwen (bvb. kastelen) waar van alles in staat waar men absoluut niet mag aankomen. Hier mag absoluut niet in rond gelopen worden en hier moet men stil zijn, want meestal gaat het met een gids. En in het buitenland spreekt die dan meestal ook nog een vreemde taal waar je geen iota van begrijpt! Ook hier is voorbereiding vooraf en beloning achteraf belangrijk. Vertel alvast van wie het gebouw was, situeer een beetje in de tijd, leg uit waar het voor diende, wie er woonde en wat die persoon zoal deed. Tracht een aantal anecdotes te vinden die je kan vertellen. Tracht alvast een paar foto's of beelden te vinden. Maak eventueel een zoektocht. Leg uit dat als de kinderen flink zijn geweest, ze achteraf een kleine beloning krijgen.

Voorbeelden van zulke musea zijn:

• de kastelen van de Loirestreek
• het Plantijnmuseum in Antwerpen
• het Vleeshuis in Antwerpen
• het Rubenshuis in Antwerpen

Thematentoonstellingen

Ook dit kan erg leuk zijn, maar moet een beetje aansluiten bij de interesse van het kind. Een kind dat gek is van natuur maar geschiedenis haat, doe je meer plezier met een bezoekje aan het natuurhistorisch museum in Brussel. Een kind dat gek is van astrologie beleeft een dolfijne dag in Lessines. Een kind dat gek is op de Romeinen, neem je mee naar het Gallo-Romeins museum in Hasselt. Is Afrika zijn passie, neem het kind dan mee naar het museum voor Midden-Afrika in Tervuren. Door het kind mee te nemen naar een museum dat handelt over iets dat hem al interesseert, kan je laten zien dat musea helemaal niet saai hoeven te zijn.

Tips om een museumbezoek leuk te maken

Speurtochten te koop in musea

In vele musea kan je bij aankoop van je ticket een boekje kopen met spelletjes voor de kinderen in. Raadsels, zoekopdrachten, rebussen of speurtochten. Of zelfs een koptelefoon met gesproken boodschappen. Meestal krijgen de kinderen na afloop van het bezoek en bij inlevering van een ingevuld formulier een kleine beloning van het museum zelf.

Zelf spelletjes verzinnen

Maak er een spelletje van. Laat de kinderen zelf zeggen wat ze zien op een schilderij. Hoe interpreteren zij het tafereel? Laat ze raden waarvoor sommige oude voorwerpen op een schilderij of in een kasteel dienden. Laat hen zeggen of ze het schilderij mooi of lelijk vinden. Laat ze hun eigen top 10 opstellen van de mooiste of lelijkste schilderijen. Noem een heel klein detail en laat ze het zoeken. Laat ze tien dingen zoeken die met een bepaalde letter beginnen. Het houdt de kinderen bezig en ze kijken naar de details van het schilderij of van een tafereel.

Geef korte uitleg

Blijf niet te lang staan bij eenzelfde schilderij of bij eenzelfde toonkast. Lees ook niet elk tekstje dat bij elk voorwerp hoort. Kinderen hebben nu eenmaal niet erg veel geduld. En kleine kinderen kunnen zelf nog niet lezen, dus die beginnen al gauw te zeuren. Lees de grote lijnen en leg het dan in kindertaal uit. Wens je een uitgebreid bezoek te brengen aan een museum, doe het dan op een andere keer, onder volwassenen.

Grappige personages

Laat ze zien dat sommige personages kunnen lijken op hun grootmoeder, op de juf, op de buurjongen. Zitten er karikaturen in? Aan wie laat hen dat denken? Waarom?

Deelnemen aan workshops

Sommige musea organiseren workshops voor kinderen op woensdagmiddag, tijdens het weekend of tijdens de vakanties. Hier krijgen ze een andere kijk op de objecten in het museum en mogen ze zelf actief aan de slag. Zo mogen ze zelf een schilderij maken, leren ze muziek maken of leren ze maritieme knopen leggen. Wanneer de kinderen daarna met hun ouders door het eigenlijke museum lopen, zijn ze maar wat fier om zelf dingen te kunnen uitleggen.

Terug thuis

Laat kinderen uitgebreid vertellen over wat ze hebben gezien of ervaren. Laat ze een tekening of een kunstwerkje maken van de dingen die ze gezien hebben. Vonden de kinderen het leuk? Vele musea organiseren workshops allerhande. Vraag aan de kinderen of ze er niet eens zo eentje willen meedoen. Je moet het ijzer smeden als het heet is, nietwaar? Wakker hun interesse aan. Laat ze de volgende keer zelf eens een museum uitkiezen. Ieder jaar wordt in België een gids uitgegeven met de belangrijkste toeristische attracties per provincie. Je kan hem bekomen bij de Post of bij de toeristische dienst. Laat kinderen de gids uitpluizen en aanduiden wat ze wel leuk zouden vinden om te doen. Ben je dan eens ergens op bezoek, dan weet je meteen waar naartoe. En met goedkeuring van de kids!