Heeft jouw kind ook socialbesitas en wat zijn de gevolgen?

In 2014 is 94% van de tieners in het bezit van een smartphone; een mobiele telefoon die tevens als agenda dient en waarop je kunt internetten, e-mailen, muziek beluisteren en filmpjes bekijken. De smartphone heeft het voor jongeren gemakkelijker gemaakt om elkaar onderling berichten te sturen via diverse applicaties (apps), die veelal gratis zijn. Kinderen lopen hierdoor echter wel het risico om verslaafd te raken aan het voortdurend onderling contact willen houden met vrienden en bekenden Dit wordt ook wel socialbesitas genoemd. Wat zijn nu de gevaren van socialbesitas en hoe kun je als ouder je kinderen er tegen beschermen?

Inhoud:

• De term socialbesitas
• Altijd online
• Waarom zijn jongeren zo kwetsbaar?
• Het gevaar van socialbesitas
• Mogelijkheden voor ouders
• De goede kanten van social media

De term socialbesitas

Socialbesitas is een samentrekking van de termen "social media" en "obesitas". Obesitas is "ziekelijk overgewicht". Onder social media wordt in het algemeen verstaan alle manieren om online berichten en interesses te delen. Dit kan via berichtenapps, maar ook door middel van sociale netwerksites als Facebook.

Altijd online

De meeste jongeren zijn vrijwel voortdurend online. Op de meest merkwaardige momenten sturen ze berichten of controleren ze of er berichten voor hen zijn binnengekomen. Dit begint bij het opstaan, en gaat de hele dag door: op de fiets onderweg naar school, tijdens de schoollessen, tijdens de lunchpauze. Ze zijn dan met zowat Jan en alleman online; vrienden uit de buurt, klasgenoten en kinderen die ze van andere scholen of sportclubs kennen.

Waarom zijn jongeren zo kwetsbaar?

Jongeren lopen veel kans om aan socialbesitas te lijden, omdat zij graag bij een groep willen horen. Tieners zijn nu eenmaal extra gevoelig voor de normen van een groep. Kinderen zijn in deze periode onzeker en zoeken bij een groep een gevoel van veiligheid. Pubers ontlenen een groot deel van hun identiteit aan de groep waar zij toe willen behoren. Hierdoor wordt er druk op hen uitgeoefend om telkens op alle berichten te reageren die door hun groepsgenoten op social media zijn geplaatst.

Social media kan voor je kind zo gemakkelijk verslavend worden omdat hij als hij ermee bezig is onmiddellijk een beloning krijgt. Je kind hoeft zich nooit meer te vervelen, leuke berichten prikkelen - net als bij andere verslavingen - het genotscentrum in de hersenen. Hierdoor wordt je kind nog meer gestimuleerd om continu op zijn telefoon te kijken.

Het gevaar van socialbesitas

Modeziekten die je kind kan ontwikkelen:

• Phanton Vibration Syndrome: als je kind zich inbeeldt dat zijn mobieltje trilt, terwijl dit niet het geval is.
• Fear of missing out (Fomo); als je kind voortdurend met de angst leeft dat hij iets op social media zal missen als hij deze niet raadpleegt.
• Body Dismorphic Disorder (BDD): doordat iedereen zich op het internet van zijn mooiste en gelukkigste kant laat zien, kan je kind zich steeds lelijker gaan voelen.
• No Mobile Phobia (nomophobia): als je kind bang is dat hij niet in de gelegenheid is om zijn smartphone te raadplegen.

Overige onwenselijke gevolgen

• Socialbesitas kan leiden tot conflicten met je kind. Bij voorbeeld als je hem verbiedt om tijdens het eten met zijn telefoon in de weer te gaan.
• Asociaal gedrag komt ook voor; kinderen die geen normalen gesprekken meer voeren tijdens feestjes en uitjes.
• De constante stroom informatie zorgt ervoor dat pubers te veel prikkels ontvangen, slecht slapen en zelfs somber kunnen worden.
• De rusteloosheid die het gevolg is van socialbesitas kan er ook toe leiden dat je kind niet meer de concentratie kan opbrengen om rustig in een hoekje een boek te lezen.
• Door social besitas kan je kind ook last krijgen van nek- en ruglachten.

Mogelijkheden voor ouders

Het lijkt misschien logisch om je kind van socialbesitas te willen genezen door zijn telefoon af te pakken. Dit zal niet het gewenste resultaat hebben als je kind in het bezit is van een reserve smartphone. Ook al lukt het om de smartphone af te pakken, dan nog “genees” je je kind hier niet mee, omdat met het wegvallen van de smartphone het probleem – de angst om niet meer bij de groep te horen en/of iets te missen – niet wordt opgelost. Wat wel helpt is als je met de ouders van de vrienden van je kind afspraken maakt over de tijden waarop alle kinderen uit de vriendengroep tegelijkertijd offline gaan. Met andere woorden, spreek met andere ouders af hoe laat de Wi-Fi wordt afgesloten.

Als ouder moet je ook veel met je kinderen over de gang van zaken op social media praten. Bespreek met hen dat het leven dat anderen op social media van zichzelf schetsen, vaak een verfraaiing van de werkelijkheid is. Het is immers onmogelijk om er áltijd goed uit te zien, plezier te hebben of alle weekenden en vakanties zonder een enkele wanklank door te brengen.

De goede kanten van social media

Het is gelukkig niet alleen maar kommer en kwel met social media. Social media kan je kind ook helpen bij het volwassen worden omdat contact voor jongeren hierbij heel belangrijk is. je kind wordt bij het uitvinden van zijn identiteit geholpen doordat hij met zijn leeftijdsgenoten het dagelijkse leven bespreekt en de laatste roddels doorneemt.

Een andere positieve toepassing van social media zijn de berichtengroepen van een klas. In deze berichtengroepen kunnen leerlingen elkaar helpen bij het studeren en maken van huiswerk.

Lees verder

• Nekklachten en rugklachten door verkeerd gebruik smartphone