Waarom eten peuters geen groente?

Vrijwel alle ouders kennen het: Je kind, dat altijd met smaak zijn bordje leeg at, weigert ineens zijn groente op te eten. Worteltjes, boontjes, broccoli... Bij alles is de reactie: “Nee, dat lust ik niet!” Hoe kan het dat peuters hun groenten ineens niet meer willen eten? Is hun smaak veranderd en vinden ze het echt niet meer lekker, of is er iets anders aan de hand?

Proeven doe je met smaakpapillen

De smaak van verschillende gerechten proef je met je smaakpapillen. Dit zijn zenuwuiteinden die bij volwassenen op de tong zitten. Deze zenuwuiteinden worden geprikkeld door smaken en sturen hierover informatie naar de hersenen. De hersenen zetten deze signalen om in een smaakwaarneming. Een gemiddelde volwassene heeft ongeveer 10.000 smaakpapillen. Jonge kinderen hebben er veel meer. Bij hen zitten ze niet alleen op de tong maar in de gehele mondholte. De smaakpapillen stellen ons in staat onderscheid te maken tussen de smaken zoet, zuur, zout en bitter. De smaken umami (hartigheid) en vet worden soms aan dit rijtje toegevoegd.

Smaak als methode om te overleven

In de oudheid was de afkeer van bittere smaken erg nuttig. Bittere planten en bloemen waren vaak giftig. Zoete planten en vruchten konden veilig door mensen worden gegeten. Het was dus heel belangrijk dat de smaak van de mens zich zodanig ontwikkelde dat deze een voorkeur had voor zoet en een afkeer voor bitter. In de loop der jaren heeft de mens echter ontdekt dat veel van die bittere planten niet giftig zijn, maar onze smaakpapillen lopen voor wat betreft ontwikkeling nog achter.

De smaak van peuters

Zoals hierboven beschreven hebben jonge kinderen veel meer smaakpapillen dan volwassenen. Je zou dus kunnen stellen dat ze beter kunnen proeven. De bittere smaken, die altijd golden als waarschuwingssysteem voor giftigheid, werken bij peuters en kleuters nog heel goed. Zij ervaren deze bitterheid veel meer dan hun ouders. Dat geldt ook voor pittigheid; pikante gerechten zijn vaak ook niet geliefd bij peuters en kleuters. . Vanuit hun natuurlijke overlevingsmechanisme wijzen peuters de bittere smaken af.
Ouders die hun best doen dagelijks een gezonde maaltijd, inclusief groente, te bereiden kunnen hier veel last van hebben. Ze willen dat hun kind in ieder geval een paar hapjes neemt maar hun peuter weigert eenvoudigweg zijn of haar mond open te doen. Het kan ook uit de hand gaan lopen en leiden tot een dagelijks drama aan tafel waarbij ouders en kind iedere avond weer een strijd met elkaar leveren. Deze strijd wordt vaak gewonnen door de peuter.

Waarom eten baby’s wel groenten?

Heel jonge kinderen, baby’s en éénjarigen, hebben eveneens een voorkeur voor zoet . Toch gaan de hapjes van broccoli, wortel en bloemkool, na even proberen, vaak wel goed naar binnen. Vermoedelijk heeft dit te maken met de ontdekkingsdrang van het kind. Het kind is op een punt in de ontwikkeling dat het ontdekken van structuren, smaken en voedsel zó interessant is, dat het de bittere smaak voor lief neemt. Wanneer het kind zich iets verder ontwikkelt, neemt deze interesse voor het verschijnsel vast voedsel eten af. Dan richt het zich meer de op de smaak en groeit ook de afkeer.

Wat is er mis met geen groente eten?

Het advies van het Voedingscentrum voor peuters en kleuters is om circa 75 gram groenten per dag te eten en daarnaast één a twee stuks fruit. Groenten zijn niet door fruit te vervangen, ze bevatten andere vitaminen en mineralen. Ouders met een onwelwillende peuter zullen dus creatief moeten zijn om hun peuter groenten te laten eten of accepteren dat hun kind voedingsstoffen tekort komt.

Tips om een peuter groente te laten eten

Ouders zouden de volgende tips kunnen uitproberen om hun peuter aan de groenten te krijgen:

• Pureer de groente heel fijn en verstop deze in een omelet of pannenkoek, in pastasaus of in soep.
• Laat het kind ‘helpen’ met koken, bijvoorbeeld doppen van boontjes, stukjes gesneden groente in de pan doen, de groente laten wassen.
• Wees creatief in de presentatie op het bord; leg de groenten eens neer in de vorm van een gezichtje of een boot.

Als alle pogingen mislukt zijn, kunnen ouders het beste geduldig afwachten; naarmate de aantallen smaakpapillen afnemen, gaan de meeste kinderen wel weer groente eten.