ICT in het onderwijs mogelijk gemaakt door GISDO-scholen

De GISDO (Geïntegreerd Interactief Semi-Digitaal Onderwijs)-scholen zijn ontwikkeld door oud leerkracht Geert Thoolen. Hij zag dat de veranderende maatschappij niet meer bij het onderwijs aansloot. De technieken in de maatschappij bleven zich ontwikkelen, maar de scholen sloten zich hier niet bij aan. Er waren wel computers bijvoorbeeld, maar deze werden niet verweven in het lesmateriaal. In het schooljaar 2004-2005 kwam de eerste GISDO-basisschool in Nederland.

Werken in een leer-/werkteam

Leerlingen in het GISDO-onderwijs werken in een leer-/werkteam. Dit team bestaat uit vier leerlingen. Zij hebben samen één computer ter beschikking om aan het werken. Ze zitten aan een speciaal rond ontworpen meubel. Door de ronde opstelling kan het team goed samenwerken. Samen met de groepsleden worden het individuele en gezamenlijke werk gepland. Overleggen is hierbij van groot belang. Alle leden zijn samen en individueel verantwoordelijk voor het leerproces binnen het leer-/werkteam.

Dagopening bij GISDO

De leerlingen beginnen altijd met een dagopening. Tijdens deze dagopening horen zij muziek die hen rustig maakt. Ze mogen in deze tijd nadenken over de dingen die zij belangrijk vinden. Dit wordt gedaan om te zorgen dat de leerlingen helemaal tot rust komen. Op deze manier hebben zij een goede start van de dag en kan het leerproces echt beginnen.

Het dagplan van het GISDO-onderwijs

Het dagplan is de basis van het GISDO-onderwijs. Hierin staan de opdrachten die leerlingen met behulp van diverse hulpmiddelen moeten uitvoeren. Deze opdrachten hebben geen begin- of eindtijd. Wel is er in het dagplan opgenomen hoelang een opdracht maximaal mag duren. Op het dagplan staat ook tijd die ingepland is voor de leerling om te werken op de computer. In dit plan geven leerlingen aan wat ze hebben gedaan en hoelang ze daarover hebben gedaan. Daarnaast beschrijven ze problemen waar ze tegenaan zijn gelopen. De dingen die goed gingen worden ook beschreven. Het format maakt het voor de leerlingen makkelijk om het dagplan in te vullen. Het plan is niet voor iedere leerling hetzelfde. Het dagplan wordt aangepast aan het niveau en de leervragen van het kind. Aan het einde van iedere dag wordt het uitgeprint, zodat de leraar weet wat er gedaan is door een bepaalde leerlingen.

Moetopdrachten en magopdrachten

In het dagplan staan verschillende taken. Sommige moeten aan het einde van de dag (moetopdrachten) af en voor andere opdrachten krijgen leerlingen de hele week of enkele dagen (magopdrachten). Deze opdrachten moeten allemaal voltooid worden. In de magopdrachten wordt vooral gebruikgemaakt van het afstemmen van het niveau op de leerlingen. Deze mogen mee naar huis worden genomen, zodat de leerling deze thuis kan afmaken.

Extra-taken, vrije-taken en de keuze-taak

In het dagplan is tijd gereserveerd voor extra activiteiten. Deze activiteiten hebben een goede basis en zijn uitdagend en verreikend. Ze worden extra-taken genoemd. Wanneer een leerling hiermee klaar is, kiest hij voor één van de vrije-taken. Dit zijn vaak opdrachtjes van korte duur. In het dagplan wordt ook een keuze-taak aangeboden. Deze mogen worden gekozen in plaats van een vrije-taak.

Cyber-weekopdracht bij GISDO

Elke week staat een bepaalde cyber-opdracht centraal. Aan deze opdracht werken de leerlingen in groepjes. Aan het einde van elke week moet het leer-/werkteam de opdracht af hebben. Iedere leerling is persoonlijk verantwoordelijk voor het project. Als er problemen zijn binnen de samenwerking, worden leerlingen daarop aangesproken door de andere leerlingen of de leerkacht. De leerkracht zorgt ervoor dat er goede afspraken op papier komen. Zo kunnen de leerlingen hierop terugvallen wanneer zij elkaar aanspreken. Ieder groepslid heeft een groepsrol. Zo is er een leider, iemand die informatie opzoekt enz. Deze groepsrollen moeten steeds gewisseld worden. Zo leren leerlingen zich verplaatsen in andere rollen.

Rol van de leerkracht in het GISDO-onderwijs

De leerkracht is niet meer de hele dag bezig met klassikale instructie. Er wordt ook instructie gegeven in groepjes of individueel. Daarbij is het belangrijk dat leerlingen ook elkaar instructies geven en helpen met problemen. De leraar heeft vooral een coachende rol. Hij ondersteunt leerlingen en bevordert een goede samenwerking tussen hen. Als er vragen zijn, lost hij deze op. Het is wel belangrijk dat leerlingen problemen ook zelfstandig oplossen. Op deze manier leren zij het meest.

Het verschil tussen GISDO- en het reguliere onderwijs

GISDO verschilt nogal met het reguliere onderwijs. Zo is de onderwijsvisie alleen een inspiratiebron. Niet elk onderdeel hoeft door een school worden aangenomen. Het is belangrijk dat de leerkrachten zich laten inspireren en hun eigen draai geven aan het concept. Een ander verschil met het reguliere onderwijs is dat leerlingen veel meer betrokken zijn bij het leerproces. Ze zijn zelf verantwoordelijk en moeten zelf zorgen dat ze leren. Daarnaast wordt er veel samengewerkt. Dit is een belangrijke vaardigheid voor leerlingen. De leraar is hierin en in andere onderdelen vooral coach. Het onderwijs wordt niet overgedragen, maar de leerlingen vinden het zelf uit. Differentiatie (afstemmen op het niveau van de leerling) is in deze onderwijsvisie veel makkelijker toe te passen door middel van het dagplan.