Wat doe je als je partner vreemdgaat?

Zowel mannen als vrouwen gaan wel eens vreemd. En het komt altijd uit. Wat dan? Gooi je je partner de deur uit? Ga je in een hoekje zitten zwelgen in je verdriet? Zeg je niks en hoop je dat het over gaat? Dit helpt allemaal niet. Je zult met elkaar moeten praten. Vreemdgaan kan variëren van zoenen na een uit de hand gelopen vrijdagmiddagborrel tot een jarenlange affaire naast een vaste relatie. Als het overspel uitkomt, staan stellen voor de vraag: wat nu? Is dit het einde van onze relatie of kan het misschien nog goed komen?

Waarheid komt altijd uit

Overspel blijft nooit geheim. Ontdekking volgt vaak op klassieke slordigheden als het laten rondslingeren van een hotelrekening, vreemde oorbellen in het echtelijk bed en lippenstift op kragen. Tegenwoordig moeten overspeligen bovendien goed letten op hun smartphone en op hun gebruik van social media. Al te vaak komt het bedrog namelijk uit door een berichtje dat op het verkeerde moment in beeld komt of een openstaande Facebook-pagina. Het komt ook voor dat partners actief op zoek gaan naar de waarheid. Bedrogen echtgenoten die nattigheid voelen, onderwerpen hun geliefde aan kruisverhoren of gaan zelfs een stap verder en gebruiken computerprogramma’s om wachtwoorden op te sporen of afluisterapparatuur om vermoedens te bevestigen.

De confrontatie

Stellen volgen in principe één van de volgende drie scenario’s:

• Het B-film scenario bestaat uit gewapper met de gevonden hotelrekening en een enorme ruzie, waarna de betrapte overspelige het huis uit wordt gegooid.
• Bij het verdrietige scenario zit de bedrogene met het zoveelste glas wijn aan tafel te wachten tot de bedrieger thuiskomt. Dan volgen meer wijn en een moeilijk gesprek. ’s Nachts liggen bedrieger en bedrogene te woelen in bed. De één voelt knagend en veel te laat berouw, de ander zit met vragen en pijnlijke herinneringen.
• Dan is het nog het stille scenario. ‘Wat het gezellig met je moeder dit weekend, schat?’, zegt de bedrogene. ‘Ja hoor’ zegt de bedrieger. ‘Zat ze niet in Frankrijk?’, zegt de bedrogene dan weer. ‘Uhm.. nee hoor’, zegt de bedrieger en dan volgt een pijnlijke stilte. Vervolgens hebben ze het er nooit meer over.

De confrontatie van de B-film variant lijkt in de nasleep sterk op het verdrietige scenario. Mannen en vrouwen die uit het huis worden gegooid, komen namelijk meestal weer terug, en dan vinden alsnog de moeilijke gesprekken plaats, die het verdrietige scenario vanaf het begin kenmerken.

Als je partner vreemdgaat, is je relatie dan niet meer goed?

Was het vreemdgaan de reden voor de scheiding of gaan mensen pas vreemd als ze al scheidingsplannen hebben? Sommige mensen vinden dat vreemdgaan vaak de reden is voor echtscheiding, terwijl anderen juist vinden dat personen die toch al van plan zijn om te gaan scheiden eerder de neiging hebben om vreemd te gaan dan mensen zonder zulke plannen. In het onderzoek van Rebeca Marin werden verschillende koppels enkele jaren gevolgd. Verrassend genoeg bleek dat stellen die met ontrouw te kampen hadden aan het einde van deze periode even tevreden over hun relatie waren als stellen die trouw waren gebleven aan elkaar. Marin concludeert dat stellen die zichzelf verbeteren minder snel uit elkaar gaan dan stellen die voortgaan op de oude voet.

Angst de ander kwijt te raken is de voedingsbodem voor vergiffenis

Overspel hoeft niet het einde van je relatie te betekenen. Het doet pijn als een mogelijke scheiding steeds dichterbij lijkt te komen. Toch is het juist deze pijn waar je hoop uit kunt putten. De kans dat geliefden na overspel bij elkaar blijven is groter als ze angst voelen om elkaar kwijt te raken, dan wanneer woede of jaloezie overheersen. De angst is de juiste voeding voor vergiffenis.

Vergeven, hoe doe je dat? Stellen die zwijgen maken een grotere kans om uit elkaar te gaan. Stap één bij vergeven bestaat dus uit praten. Maar waarover praat je dan, en hoe? Het werkt niet als bedrogen partners en hun jaloezie te veel uiten. Dit brengt spanning teweeg en het zorgt voor ruzies. Ook heeft het geen zin om de ander voortdurend verwijten te maken of bestraffend toe te spreken. Wat stellen vooral moeten voorkomen, is dat de bedrogene steeds de rol van slachtoffer aanneemt, terwijl de bedrieger zich blijft uitputten in excuses. Het heeft daarentegen wel zin om je gevoel te uiten en te zeggen waar je behoefte aan hebt. Dat voelt kwetsbaar in het begin, maar het is deze kwetsbaarheid die koppels uiteindelijk sterker maakt.

Wat doe je als je partner vreemdgaat?

• Zwijg niet, maar bespreek het met elkaar.
• Blijf niet steken in verwijten en beledigingen.
• Stel je niet als slachtoffer op.
• Zeg wat je voelt terwijl je het voelt.
• Geef aan wat je behoeften zijn.