De geschiedenis van Amerika, van indianen tot grootmacht

Oorspronkelijk komt de bevolking van de Verenigde Staten en Canada uit Azië. Via de Beringstraat zijn velen naar Amerika overgestoken of hebben met boten de westkust bereikt. Zo'n 35.000 jaar geleden waren het de indianen en de Inuit die de oversteek waagden. De Beringstraat bestond toen nog niet. De continenten Amerika en Azië waren met elkaar verbonden door een smalle landtong. Toen Columbus in 1492 voet aan wal zette, ontdekte hij een werelddeel dat al duizenden jaren eerder was "ontdekt".

Het oude Europa

Nieuwe wereld

De ontdekking van Noord-Amerika bracht de zeevarende naties in Europa in beweging. Velen wilden hun geluk beproeven in de Nieuwe Wereld. Een stroom van emigranten voer richting Amerika om voet aan wal te zetten. Avonturiers, kolonisten en handelsmaatschappijen ontdekten op eigen houtje steeds meer van het land en namen het in bezit. Vooral de Engelsen en de Fransen probeerden kolonies te stichten.

Spanjaarden

Eerder in de 15de eeuw hadden de Spanjaarden het Zuid-Amerikaanse continent ontdekt en bevolkten het in groten getale.
Doordat zij via Midden-Amerika oprukten naar het noorden, was het voor de Engelsen zaak daar een halt aan toe te roepen. Pas in de 17de eeuw werd de Engelse kolonie Virginia gesticht en in Canada de eerste Franse, bij het huidige Quebec. In die zelfde eeuw stichtte de West-Indische Compagnie op het eiland Manhattan de kolonie Nieuw-Amsterdam. De Engelse koloniën aan de oostkust hadden elk hun eigen bestuur. Nog steeds zijn in de grondwet van de Verenigde Staten de "State Rights" zeer belangrijk.

Burgeroorlog

In de 18de eeuw (1776) vaardigden de toen uit dertien koloniën bestaande Verenigde Staten de " Declaration of Independence" uit. De blanke kolonisten drongen de indianen steeds verder naar het (wilde) westen en de economische en technologische ontwikkeling vierde hoogtij. Er ontstond wel een grote kloof tussen de noordelijke (geïndustrialiseerde) en de zuidelijke Staten, die de slavernij doorvoerden op hun plantages. Het zuiden en het noorden kwamen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Dit resulteerde in de Burgeroorlog van 1861 tot 1865. Pas na 1865 werden de Verenigde Staten het "land" dat wij nu kennen.

De indianen in Noord-Amerika

De beschaving van de indianen in Noord-Amerika is nooit op het peil gekomen van dat van de Maya's en de Inca's in Peru en Mexico. 240 Stammen kenden er hun eigen taal en hun eigen cultuur. Zoals ook hier in eigen land de Germanen en hun voorgangers waren de indianen voornamelijk jagers en verzamelaars. De blanke kolonisten handelden met de indianen en betaalden voor hun land.

Hollanders en Engelsen in het noorden

De Hollanders waren de eersten die een officieel verdrag sloten met de Mohawk indianen. De Engelsen namen deze manier van verdragen sluiten over. Tot de 19de eeuw werd dit de manier om de indianen hun land te ontnemen. Doordat de kolonisten steeds machtiger werden en steeds meer land in bezit namen, werd het noodzaak gebieden aan de indianen toe te wijzen. Die gebieden werden tot reservaat verklaard en de enige plaatsen waar de indianen konden leven naar hun eigen cultuur.

Spanjaarden in het zuiden

In het zuiden, ten westen van de Mississippi, waren de indianen sterker in het gevecht met de blanken. Doordat zij paarden bezaten, door de Spanjaarden ingevoerd, bleken het geduchte tegenstanders. Dertig jaar lang verzetten zij zich tegen het terugdringen naar het westen door de blanken. Vooral toen de Goudtrek op gang kwam, rond 1850, verdedigden zij met hand en tand hun gebieden tegen de blanken. Alle "cowboyfilms" van tegenwoordig zijn op deze tijd gebaseerd: de woeste roodhuiden die de keurige blanken aanvielen.

De slavernij in de zuidelijke staten

Nederlandse schepen

Begin 17de eeuw kwamen de eerste Afrikanen aan in de Nieuwe Wereld. Door Nederlandse schepen werden de Afro-Amerikanen naar Amerika gebracht. Tot 1640 was er in Amerika slavernij, niet toegestaan door de wet. Daarna werd het wettelijk toegestaan slaven te houden. Vooral in de Britse koloniën werd het houden van slaven populair. De internationale slavenhandel was een winstgevende handel.

Gouden Driehoek

Men handhaafde de zogenaamde "triangle trade". Handelsschepen voeren volgeladen met machines, hout en voedsel naar de Caribische Eilanden. Daar werden zij met rum geladen die men in Afrika gebruikte om slaven te kopen. Die werden dan naar Amerika vervoerd. De Afrikanen leefden onder erbarmelijke omstandigheden op de schepen. Velen van hen overleefden de reis niet. Hele slavenschepen konden leeg aankomen omdat de pokken er heersten. Toen men ging inenten kwamen weer vele gezonde slaven aan in het land. De koloniën groeiden snel en uit Europa kwamen niet genoeg mensen. Daarom werden er velen uit Afrika gehaald om slavenwerk te verrichten.

De nieuwe geschiedenis

Rond de Eerste Wereldoorlog

Lange tijd kozen de Verenigde Staten ervoor zich afzijdig te houden van de Europese ontwikkelingen. Pas in 1917, tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog, verkoos Amerika zich te mengen in de militaire perikelen van de Geallieerden. Na de oorlog werd Amerika geen lid van de Volkenbond, verkoos een politiek van isolationisme.

Tweede Wereldoorlog, Pearl Harbor

Door de opkomst van Nazi-Duitsland in de twintiger- en dertiger jaren moest de VS een keuze maken. De aanval van Japan op Pearl Harbor gaf de doorslag: Amerika deed mee aan de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog hielp Amerika mee aan de wederopbouw van Europa en Japan. Door de "Truman doctrine" bleef men invloed behouden om het communisme binnen de perken te houden. In 1949 werd de NAVO opgericht, gemeenschappelijke veiligheid tegen het communisme.

Grootmacht

Na 1991, toen de Sovjet Unie uiteen viel, bleef Amerika over als enige grootmacht. De regering Bush sloeg een conservatieve koers in. Traumatisch voor het land werden de aanslagen op "nine eleven" 2001. Sinds die tijd houdt Amerika zich voornamelijk bezig met terrorismebestrijding en het opsporen en onschadelijk maken van massavernietigingswapens.

Door de verkiezingen van 2008 is er weer hoop gekomen bij het Amerikaanse volk. "Yes we can", de lijfspreuk van Barack Obama, heeft de Amerikanen gewezen op het feit dat er wat te doen is aan de oorlogsbemoeienissen van het land. Ook moet er in het land zelf het nodige gebeuren. In januari 2017 werd Trump president van de Verenigde Staten. Amerika blijft onder zijn leiding de grootmacht die zich over de hele wereld met alle landen bemoeit.

Lees verder

• Eten in Amerika, fastfood en regionale keukens
• De geschiedenis van Amerika, van kolonisatie tot nu