Het egoïsme van Ayn Rand

Ayn Rand is een van de meer omstreden denksters van de twintigste eeuw, maar de laatste jaren is er sprake van een hernieuwde aandacht voor haar gedachtegoed. Veel prominente Amerikanen lopen weg met haar ideeën over het kapitalisme en de kleine rol die de overheid daarin speelt. Dit leidt ook tot een hernieuwde aandacht voor haar boeken. Ayn Rand, een van de meest controversiële denkers van de twintigste eeuw, wint de laatste jaren sterk aan populariteit. Met haar theorieën over de vergaande kapitalisme heeft zij grote bekendheid gewonnen. Haar boeken worden regelmatig opnieuw uitgegeven en doen het goed in de verkoop. Uit het onderzoek door de National Library van het Amerikaanse Congres kwam haar boek Atlas Shrugged naar voren als meest invloedrijke boek van de twintigste eeuw na de Bijbel. Verschillende Amerikaanse prominente politici lopen weg met het boek. Zo gaf Paul Ryan, de running mate van de Republikein Mitt Romney bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2012, aan dat hij wegliep met haar. Andere fans zijn onder andere Alan Greenspan, de voormalige voorzitter van de Fed, Jimmy Wallles, oprichter van Wikipedia en actrice Eva Mendes. Ayn Rand, de Amerikaans-Russische Jodin, wilde de John Steinbeck van de rechtse vleugel worden. John Steinbeck reisde in de jaren vijftig door Amerika en plaatste kritische kanttekeningen bij het toenmalige optimisme dat heerste na de oorlog.

Wie is Ayn Rand?

Ayn Rand groeide op in het communistische Rusland. Toen zij de mogelijkheid kreeg om familie te bezoeken in New York besloot ze om te blijven. Haar ouders en zus Natasha werden in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers vermoord. Haar zus Nora ontmoette ze pas in 1973 omdat ze al die tijd in de veronderstelling leefde dat deze ook was vermoord. Na een korte periode in Chicago verhuisde ze door richting Los Angeles waar ze carrière probeerde te maken in Hollywood. In deze periode veranderde ze haar achternaam naar Rand, omdat het in het Cyrillisch alfabet zo stond geschreven

Ayn Rand in Hollywood

In Hollywood speelde zij in 1927 een piepklein rolletje in de film King of Kings. Vervolgens kwam ze te werken op de kostuumafdeling van een filmstudio en ontmoette de jonge acteur Frank O’Connor met wie ze zou trouwen. In die tijd begon ze voorzichtig met schrijven. Haar eerste filmscript Red Pawn werd in 1932 gekocht, maar nooit verfilmd. Haar tweede script deed het beter. In 1934 werd The Night of January 16th een toneelstuk en in 1941 verfilmd.

Ayn Rand als schrijfster

Haar succesvolste periode begon in de tweede helft van de jaren dertig. Ze schreef toen het boek We The Living waarin ze zich fel afzette tegen de communisten. In Anthem dat twee jaar later verscheen beschreef ze een futuristische maatschappij waarin het collectivisme triomfeert. Haar grootste succes kwam met het boek The Fountainhead. Dit werd door twaalf uitgevers geweigerd, maar uiteindelijk werden er zes miljoen exemplaren van verkocht. Het boek verscheen in 1943 bij Bobbs-Merrill Company Publishing House. In Nederland verscheen het lanter als De Eeuwige Bron.

Deugd van het egoïsme

De belangrijkste theorie uit het gedachtegoed van Ayn Rand is de “deugd van het egoïsme”. Daarin pleit ze voor een overheid die zich zo ver als mogelijk terug trekt uit de samenleving en moeten mensen zich vooral zelf doorontwikkelen. Haar theorie verheerlijkt het kapitalisme als ultieme uitkomst van de evolutietheorie: de sterkste overleeft. Verder staat Ayn Rand ana de basis van de Objectivistische Beweging. Deze richtte ze samen met het echtpaar Nathaniel en Barbara op. Hieraan kwam in 1968 een einde toen de samenwerking uitliep op een breuk. Dit is ook allemaal te zien in de film Ayn Rand: A sense of Life. De vernieuwde populariteit van Ayn Rand vertaald zich ook in een hernieuwde aandacht voor haar boeken. Deze worden weer opnieuw uitgegeven en verkopen goed.