De Beleveniseconomie

We zijn bezig om van een consumerende economie over te gaan naar een belevenis economie. Nu we op elke hoek wel een plek vinden waar we eten of drinken kunnen consumeren, willen we meer waar voor ons geld. Het opvallende is namelijk dat we doordat we steeds meer willen, eigenlijk minder tijd over houden voor onszelf. Daarom vinden we het belangrijk dat onze vrije tijd zo goed mogelijk wordt besteed. Maar hoe zijn we daar nu terecht gekomen?

Grondstoffen

Aanvankelijk hield de mens zich bezig met het winnen van grondstoffen. Boeren verbouwden landbouwproducten, jagers vingen hun prooi en in de mijnbouw werden grondstoffen aan de aarde onttrokken. Lange tijd was de primaire sector de enige vorm van economische activiteit.

Industriële productie

Hieraan kwam abrupt een einde met de uitvinding van de stoommachine; de aandacht verschoof van grondstofwinning naar industriële productie. De rijken van de negentiende eeuw waren industriëlen, die erin slaagden in hun fabrieken op grootschalige wijze producten voort te brengen.

Service

Hun macht duurde tot ongeveer halverwege de vorige eeuw. In de jaren vijftig constateerde men dat de markten verzadigd raakten en dat de afzet van producten niet langer automatisch gegarandeerd was. Ook werden echte productinnovaties zeldzamer. Succesvolle bedrijven waren de bedrijven die erin slaagden service aan hun producten toe te voegen.
Consumenten waren niet langer alleen in producten geïnteresseerd, maar waren op zoek naar oplossingen voor problemen, waarmee zij in het dagelijks leven geconfronteerd werden. Fabrikanten verdienden in afnemende mate aan hun product, maar in toenemende mate aan servicebeurten, verzekeringen en financieringen. Inmiddels is goede service vanzelfsprekend geworden.

Belevenis

Consumenten rekenen er domweg op dat zij service ontvangen bij aankoop van hun product. Daardoor zie je bij vergelijkbare producten vaak dezelfde service pakket en lage prijsmarge.
Als logisch gevolg moeten producenten op zoek naar nieuwe instrumenten om hun marge veilig te stellen. De oplossing vinden ze in het toevoegen van entertainment; kopen en consumeren moet een “belevenis” worden. Bedrijven die hier het best in slagen, zijn de bedrijven van de toekomst.

Voorbeeld

Om een voorbeeld te noemen, op de koffiemarkt worden alle hierboven besproken stadia doorlopen. De prijs die de boer in de derde wereld ontvangt is minimaal. Het koffiemerk verdient, door het branden en verpakken van de koffie al iets meer. De detailhandel pikt ook een (geringe) marge mee door het toevoegen van service: distributie, voorlichtingen en het bieden van keuzemogelijkheden. Verkopen we de koffie echter op het San Marco plein in Venetië, met een achtergrondorkestje, dan zijn we bereid om €5,- euro of meer voor een kop koffie te betalen. Door van het drinken van de koffie een gedenkwaardige belevenis te maken, is de prijs blijkbaar niet meer van belang.

Transformatie-economie

Het stadium dat zal volgen nadat de belevenis economie als ‘normaal’ wordt beschouwd, wordt ook wel de “transformatie-economie” genoemd. In deze situatie gaat de consument op zoek naar ervaringen, die een blijvende verandering bij hem/haar teweeg brengen. De populariteit van fitnesscentra en dieetprogramma’s zijn wellicht de vooraankondiging van dit tijdperk.