Digital disruption
Een letterlijke vertaling van digital disruption is digitale verstoring, disruptie. Maar wat houdt dit nu precies in? Disruptieve innovaties zijn iets van alle dag. Verschillende bedrijven zijn al ten onder gegaan aan disruptieve innovaties. Vaak omdat deze bedrijven niet op tijd inzagen wat bepaalde innovaties voor hen konden betekenen. Of de bedrijven konden gewoon niet met de innovaties meegaan en verdwenen volledig van de markt. Dit is in de geschiedenis regelmatig gebeurd, en niet met de minste bedrijven.
De transportsector in het begin van de 20ste eeuw
Aan de hand van het volgende voorbeeld wordt uitgelegd wanneer een innovatie disruptief is. Voor de uitvinding van de auto was de transportsector geheel gebaseerd op het paard en wagen. In 1871 vond Karl Benz de eerste echte auto uit. Dit was een revolutionaire uitvinding met veel potentie. Het paard voor de wagen was niet meer nodig! Maar omdat de auto duur was, was het een luxeartikel dat alleen voor de rijken beschikbaar was. Hierdoor had de auto geen invloed op de transportsector. Het hebben van een paard en wagen was en bleef waardevol.
Tot het moment dat in 1913 Ford met de massaproductie van de T-Ford begon. De prijs van de T-Ford werd nu zo laag waardoor het hebben van een auto voor iedereen mogelijk werd. Men had nu een alternatief transportmiddel dat op elk vlak tientallen of misschien honderden malen beter was dan een paard en wagen voor een fractie van de prijs van een paard en wagen. Ineens was het hebben van een paard en wagen waardeloos. De transportsector werd opnieuw gedefinieerd en er was geen ruimte meer voor het paard met wagen. Ging je als transporteur niet over op de auto, dan ging je failliet.
De uitvinding van de auto was een revolutionaire uitvinding, maar het had in eerste instantie geen of weinig invloed op de maatschappij. De disruptieve innovatie was de massaproductie van de T-Ford. Het zette de transportsector en eigenlijk de hele maatschappij op zijn kop.
Kodak
Begin 2012 ging Kodak failliet. Kodak, het bedrijf dat de fotocamera naar de gewone man bracht. “You press the button, we do the rest”, was de slogan. Hoe kon het nu dat een bedrijf met 150.000 werknemers in 1988 dat overkwam? Kodak werd slachtoffer van digitale disruptie.
Ironisch gezien, stond Kodak aan de wieg van de digitale fotografie. Kennelijk vond men deze ontwikkeling niet interessant genoeg en ze bleven zich ontwikkelen in de leidende rol van het afdrukken van foto's. Op het moment dat het digitale fototoestel voor elke persoon bereikbaar en ongelofelijk succesvol werd, viel de behoefte van het hebben van een fysieke afdruk weg. Het product waar Kodak zo goed in was, was ineens niet meer nodig. De maatschappij vond het hebben van een tastbare foto ineens niet interessant meer. Men prevaleerde de digitale versie omdat het direct beschikbaar was, goedkoop was, etc. De achterstand die opgelopen was in digitale fotografie was te groot en dat samen luidde het einde van Kodak in.
Nog meer digitale disruptie
Kodak is het klassieke voorbeeld hoe een bedrijf kan verdwijnen door een digitale revolutie. In Nederland en België kennen we een soortgelijk geval met de Free Record Shop. Men bleef hangen in de verkoop van fysieke muziekdragers en zag het digitale verkoopkanaal niet als kansrijk.
Kodak en Free Record Shop zijn dus slachtoffer geworden van een digital disruption. Door alle fijne digitale producten en diensten die ons zijn overkomen heeft er nog veel meer digital disruption plaatsgevonden en door de digitale ontwikkelingen die we in de toekomst nog kunnen verwachten, ligt er nog veel meer digital disruption op de loer. Denk maar aan eens iPad en andere tablets die de definitie van een computer veranderen, of wat iTunes of Spotify op gebied van muziek bieden, aan video on demand diensten zoals Netflix, aan Amazon, e-readers, bol.com, ontelbare webwinkels, of het gemak dat PayPal je geeft. Maar denk ook aan Uber binnen de taxibranche en aan Airbnb in de hotel branche en de digitalisering van de auto door Tesla en Google. Ook wordt er al openlijk gedroomd over de digitale kansen binnen de gezondheidszorg.
Disruptieve innovatie
In het voorgaande voorbeelden zijn er twee belangrijke gebeurtenissen. Als eerste de uitvinding zelf en ten tweede de introductie van de massaproductie van de uitvinding zodat het beschikbaar komt voor het grote publiek. Bovenstaande uitvindingen waren allen grote uitvindingen vol potentie. Maar alleen de uitvinding zelf had geen invloed op de markt.
Samengevat kan gezegd worden dat disruptieve innovatie plaats vindt wanneer:
- In eerste instantie een revolutionaire ontwikkeling een traditioneel product of dienst vervangt. Waarbij het nieuwe product veel waardevoller is dan het oude product, maar niet voor iedereen beschikbaar.
- Vervolgens vindt er een revolutionaire ontwikkeling plaats waardoor het product goedkoper en dus voor iedereen beschikbaar wordt.
De laatste stap is de disruptieve innovatie die het traditionele product/dienst overbodig maakt en de bijbehorende markt opnieuw laat definiëren.