Herfst en eetbare noten

Mastjaar
Een mastjaar is een benaming voor een jaar waarin bomen en planten veel meer vrucht dragen dan gemiddeld. Bosbouwers noemen dit dan een mastjaar. Hoge temperaturen in de voorgaande zomer en herfst lijken de aanmaak van bloesem in het voorjaar te bepalen en een volle oogst in het najaar te geven.Noten
De herfst is hét seizoen om noten te oogsten. Vaak zijn de notenbomen te vinden in bossen, gemeenteplantsoenen of op eigen terrein. In bossen en gemeenteplantsoenen mag er geraapt worden voor eigen bescheiden gebruik. Denk bijvoorbeeld aan:- tamme kastanjes (Castanea sativa);
- hazelnoten (Corylus avellana);
- walnoten of okkernoten(Juglans regia);
- beukennootjes (Fagus sylvatica).
De hazelnoot


De hazelnoot is rijp en eetbaar in september tot begin oktober. De noten zijn 1,5 centimeter tot 2 centimeter groot. De vorm kan verschillen van eivormig tot rond. De verse hazelnoot van een hazelaar zit in een lichtgroen gefranjerde bolster en wanneer de hazelnoot rijp is laat de bruine noot los en valt op de grond. De noot moet met een notenkraker gekraakt worden en het witte vruchtvlees komt te voorschijn. Zo vers en nog wit is de hazelnoot heel erg lekker. Naast lekker zijn hazelnoten ook erg gezond. Ze zijn rijk aan plantaardige eiwitten, onverzadigde vetzuren vitaminen en mineralen. Mineralen als calcium, kalium, fosfor, zink en magnesium.
De tamme kastanje


De vrucht van de tamme kastanje zit in een stekelige bolster en is wel te eten. Alleen de stekels kunnen venijnig in de vingers prikken die dan nog dagen gevoelig zijn! De tamme kastanje zal er uit moeten vallen wanneer die rijp is. De bruine schil van de tamme kastanje wordt bij elkaar gehouden door een behaarde punt. Een typisch kenmerk voor de tamme kastanje. Met een mesje begin je hier de kastanje te schillen. Dan zit er een wit schilletje om de kastanje die vers nog gemakkelijk te verwijderen is (na een week al niet meer). Tamme kastanjes zijn rijk aan vezels, vitamine B11, calcium, ijzer, fosfor en kalium.
De walnoot of okkernoot


Om het vruchtvlees zit een wit vliesje die bij een vers gevallen walnoot, nog heel gemakkelijk verwijderd worden. Heerlijk, die natte noten! Een week later zal het witte vliesje er niet meer af gaan en wordt lichtjes bruin. Raap in de herfst elke morgen de walnoten op wanneer een walnotenboom op privé-terrein staat. Noten die blijven liggen gaan schimmelen. Laat de walnoten goed drogen en de hele winter kunnen walnoten gegeten worden (ook ideaal voor de voedertafel). Walnoten zijn erg lekker en erg gezond. Rijk aan eiwitten, vezels, linolzuur en koolhydraten. Walnoten bevatten beschermende vetten die hart en bloedvaten gezond houden, tannine welke een krachtige kankerbestrijder is en laten het cholesterolpeil dalen.
Het beukennootje


Ze zijn klein en moeilijk te pellen. Het beetje vruchtvlees zit in een bruine bast die eraf moet. In grote hoeveelheden zijn ze giftig voor de mens. Er zit namelijk een klein beetje giftig blauwzuur in de verse nootjes. Een paar nootjes eten tijdens een boswandeling kan geen kwaad. Leg de beukennootjes thuis op een zonnig plekje. Dit laat het blauwzuur verdwijnen. Of rooster de beukennootjes even in de koekenpan. Dit laat ook de giftige stof verdwijnen. Per 100 gram zit er 1 milligram calcium, 2,4 milligram ijzer en 16 milligram vitamine C in.