Lambertus van Erp, burgemeester van Rosmalen
Sinds 1996 is de Rosmalen onderdeel van de gemeente 's-Hertogenbosch. Vóór die tijd was Rosmalen een zelfstandige gemeente. Vanaf 1813, toen de functie van burgemeester in het nieuwe koninkrijk der Nederlanden werd ingevoerd, zijn er verschillende burgemeester geweest. Lambertus van Erp was de derde uit een reeks van in totaal twaalf burgemeester van Rosmalen.
Lambertus van Erp 1805-1880, burgemeester van Rosmalen
Schoolmeester Lambertus van Erp
Lambertus van Erp werd op 31 december 1805 geboren in Boxtel. In 1828 verhuisde hij naar Hintham, in die tijd gemeente Rosmalen, om er onderwijzer te worden. Het beroep van schoolmeester deed Lambertus in de kleine dorpsgemeenschap ook meteen tot de notabelen van het dorp behoren.
Nieuwe carrière
Toen in 1844 de post van gemeenteontvanger in Rosmalen vacant kwam, solliciteerde Lambertus hierop en werd aangenomen. Twee jaar later kwam de functie van gemeentesecretaris daar nog eens bij. De administratieve lasten waren in het toenmalige kleine Rosmalen nog niet zo groot, zodat beide functies nog prima gecombineerd konden worden.
Burgemeester van Rosmalen
Met het instellen van het Koninkrijk der Nederlanden, in 1813, was de functie van burgemeester in het leven geroepen. In Rosmalen was het ambt vanaf dat moment bekleed door Willem Siepkens, daarna door diens zoon Hendrik Siepkens. In 1852 kwam de post vrij, en Lambertus van Erp, inmiddels ervaren in het gemeentelijk ambtelijk apparaat, werd de nieuwe burgemeester van Rosmalen.
Het toenmalige, al decennia geleden afgebroken, gemeentehuis van Rosmalen
Burgemeester van Nuland
Toen Lambertus zes jaar burgemeester was van Rosmalen, kwam ook de burgemeesterspost van het naastgelegen Nuland vrij. Blijkbaar was het heel goed mogelijk in meerdere gemeenten hetzelfde ambt te bekleden, want Lambertus van Erp werd in 1858 ook burgemeester van Nuland. Overigens zou het niet de eerste keer zijn, dat het burgemeesterschap van Nuland werd gecombineerd met het burgemeesterschap van ofwel Rosmalen, ofwel de gemeente aan de andere zijde van Nuland: Geffen. Sinds 2015 is Nuland overigens ook onderdeel van 's-Hertogenbosch, en Geffen valt vanaf dat moment onder de gemeente Oss.
Piet van Erp
Lambertus van Erp had een aantal kinderen, waarvan één zoon bakker was in 's-Hertogenbosch, een dochter huwde met de Rosmalense molenaar, en zoon
Piet van Erp trad in de voetsporen van pa, door zich op ambtelijke taken te richten. Piet assisteerde in eerste instantie op het Rosmalense gemeentehuis, later werd hij notaris te Schaijk. Lambertus en Piet onderhielden een uitgebreide correspondentie. Dankzij het feit dat Piet belangstelling had voor familiezaken én de brieven van zijn vader bewaarde, kunnen we nu nog allerlei feiten boven tafel krijgen, die Lambertus op privé of gemeentelijk vlak met zijn zoon Piet deelde.
Watersnoden
Rosmalen ligt tussen de stroomgebieden van de Maas en de Aa. Omdat de dijken van deze rivieren nog niet op de tegenwoordige hoogten waren, konden in tijden van hoog water, deze rivieren buiten hun oevers treden. Met een beetje pech gebeurde dat tegelijk, waardoor Rosmalen en de omliggende dorpjes, te maken kregen met watersnood. Dat betekende altijd veel ellende voor de dorpsgemeenschap. Niet alleen veel schade, maar ook verdrinkingen, ziekten, mislukte oogsten, etc.
Aan zoon Piet schreef hij bij de watersnood van 18 maart 1876:
Waarde zoon!
De klinkerweg tusschen de straatweg van Coudewater is hedennacht doorgebroken, waardoor Rosmalen, Nuland en Berlicum onderloopt. Hadden wij den heidijk nog dan was er nog kans om te keeren. het ziet er ellendig uit hoe of ik er door kom weet ik niet
Gegroet van allen
Uwvader L.v.Erp
Bij de watersnood van 1878 schreef hij:
Met het water ziet het er hier ellendig uit. De polder en al de lage landerijen binnen zitten vol. Te Hintham is noch geen stukje bouwland droog en aan de lage Maaskant is het nog erger gesteld. Waar moet het heen? Als het water niet spoedig valt, vrees ik dat de polder gedeeltelijk weer onder water blijft en bedorven gras zal opleveren. Geen weiland is noch droog, de weg naar Gewande is nog geheel onder.
Jubileumcadeau met de tekst: L van Erp, 25-jarige herdenking Uwer Burgemeesterschap, 23 August 1852 - 1877
Jubileum
In de tijd van Van Erp kon het nog voorkomen dat bestuurlijke banen voor langere tijd bij één persoon bleven. Zo kon het gebeuren, dat Lambertus van Erp in 1877 zijn 25-jarig burgemeestersjubileum mocht vieren. Dat was een feestje waard! De gemeente schonk de jubilaris een mooie fauteuil, die een plaatsje kreeg op het gemeentehuis. De zetel is tegenwoordig in het bezit van de Heemkundekring Rosmalen. Van de familie kreeg de jubilaris een mooie kop-en-schotel, met opdruk. Andere tijden!
In de Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbosche Courant stond over het jubileum het volgende te lezen:
Reeds vroeg in den morgen wapperde van enkele huizen de nationale driekleur en vele vroegen elkander naar de reden van dit zoo onverwacht uitsteken der vlag. En toch was het de dag, waarop de Heer L. van Erp voor vijf en twintig jaren als burgemeester van Rosmalen benoemd werd. Weldra vernam men in de morgenstond dat de jubilaris zich naar elders begeven had en men derhalve buiten de gelegenheid was gesteld hem op dit zeldzame feest zijn gelukwenschingen aan te bieden; hiervoor echter niet ontmoedigd werd door vier jonge heeren op last van den gemeenteraad en enkele ingezetenen een prachtige leunstoel als aandenken aan dit heugelijke feest ten huize van den jubilaris bezorgd. Dat Zed. nog vele jaren een genoeglijk gebruik van moge maken is voorzeker veler wensch.
Burgemeester van Erpstraat, Rosmalen
Overlijden
Lambertus van Erp combineerde de burgemeesterschappen van Rosmalen en Nuland tot zijn dood. Op 2 januari 1880 overleed Van Erp op 74 jarige leeftijd in het bijzijn van zijn zoon Piet. Lambertus werd in Rosmalen én in Nuland opgevolgd door Lambertus Nieuwenhuizen.
Burgemeester van Erpstraat
In het centrum van Rosmalen is nu nog een straat te vinden, die genoemd is naar burgemeester van Erp. Andere belangrijke en markante Rosmalenaren, die tijdens het leven van Van Erp elkaar goed gekend hebben, zoals
pastoor Coolen en
dokter Anderegg, hebben in dezelfde buurt straten gekregen. En dat heeft wel iets passends!