Autisme op de werkvloer

Veel mensen vinden het hebben van een baan erg belangrijk. Dat geldt ook voor mensen met autisme. Een baan geeft je de kans om financieel zelfstandig te zijn en je te ontplooien. Bovendien geeft een baan status. Mensen met autisme hebben bij het vinden van een betaalde baan vaak last van vooroordelen die werkgevers hebben ten aanzien van hun stoornis. Dat is jammer, want mensen met autisme hebben heel wat te bieden. Mensen met autisme krijgen op de arbeidsmarkt regelmatig teleurstellingen te verwerken. Het vinden van een baan is vaak moeilijk, ondanks hun grote motivatie en relevante diploma’s. Veel werkgevers zijn huiverig om mensen met een stoornis in dienst te nemen. Vooral als zij niet veel over die stoornis weten of er nog niet mee te maken hebben gehad. In de informatie die voorhanden is, zoals boeken of internetsites, wordt vooral beschreven wat autisten niet kunnen. Het in dienst nemen van iemand met autisme wordt daardoor door veel werkgevers gezien als een risico. Dat is jammer, want het bedrijfsleven kan veel voordeel hebben van het in dienst nemen van mensen met autisme. Juist door hun autisme hebben deze mensen de maatschappij veel te bieden.

Voordelen van autisme

Mensen met autisme hebben vaak een sterk analytisch vermogen, oog voor detail en gevoel voor orde. Ze zijn gedreven werknemers die betrouwbaar zijn en hun afspraken naleven. Ze zijn consequent in hun gedrag, hebben geen verborgen agenda’s, zijn eerlijk, loyaal en halen een groter rendement. Kenmerkend voor autisten is dat ze nauwgezet en efficiënt werken en zich niet makkelijk laten afleiden. Dat is in bepaalde beroepen een groot voordeel. Veel autisten met een hogere intelligentie kunnen bijzonder goed overweg met computers. Dat komt omdat computers logische systemen zijn, en daarom goed te doorgronden zijn voor mensen met een sterk analytisch vermogen. Ze zijn vaak goed zijn in het bedenken van technische oplossingen voor moeilijke informaticaproblemen.

Een ander voordeel in een werksituatie is dat mensen met autisme minder gevoelig zijn voor sociale interactie. Zij laten zich minder beïnvloeden door een gespannen of troebele sfeer, ze doen niet mee aan roddels en houden geen eindeloze kletspraatjes bij de koffie. Zij kunnen zich mentaal helemaal afsluiten van de rest. Hun focus op het werk is een belangrijk voordeel.

Valkuilen

Natuurlijk zijn er ook valkuilen. Veel mensen met autisme hebben moeite met het stellen van prioriteiten. Ze kunnen niet goed inschatten of ze de taak waaraan ze werken, moeten laten vallen als er een nieuwe opdracht binnenkomt. Ze hebben, meer dan andere mensen, structuur, routine en regelmaat nodig. Zij kunnen zelf moeilijk overzicht in hun werk aanbrengen. Daarom is het goed als taken worden opgesplitst in deeltaken en dat er duidelijke procedures zijn. De instructies moeten eenduidig zijn. Als er veel opdrachten tegelijk worden gegeven raken ze verstrooid en maken meer fouten. Bovendien zijn ze vaak wat stroef in de omgang. Collega’s stellen dat niet altijd op prijs.

Voor de werkgever is het soms moeilijk in te schatten hoeveel iemand aankan. Autisten geven zelf niet snel grenzen aan. Je ziet niet aan hun lichaamstaal dat ze verdrinken in het werk. Andere werknemers zullen zweten of vloeken als het hen teveel wordt, mensen met autisme doen dat nauwelijks. Je kunt niet zien of iets hen zwaar valt of juist gemakkelijk af gaat. Bovendien kan het gebeuren dat een persoon met autisme volledig uit zijn gewone doen raakt door een kleine verandering in de omgeving. Een nieuwe collega, een andere werkplek, … het zijn kleine, voor veel mensen onbetekenende dingen, die ervoor kunnen zorgen dat iemand met autisme opeens steken laat vallen. Gelukkig kan een werkgever op een relatief eenvoudige manier veel problemen voorkomen.

Creativiteit

Een werknemer met autisme vraagt wel enige creativiteit van de werkgever. Sommige personen met autisme hebben last van omgevingslawaai of kunnen niet tegen een tl-lamp boven hun hoofd. Die dingen zijn relatief gemakkelijk te verhelpen, maar het kan ook nodig zijn om een functie op te splitsen in twee banen, omdat een werknemer met autisme wél in aanmerking kwam voor de technische taken, maar niet voor de commerciële of de communicatieve.

Om mensen met autisme optimaal te laten functioneren is dus een goed personeelsbeleid belangrijk. Personen met autisme kunnen behoefte hebben aan een vaste vertrouwenspersoon op de werkvloer, die optreedt als filter en complexe opdrachten kan vertalen naar duidelijke instructies. Soms is een kleine aanpassing in de communicatie of de arbeidsomstandigheden voldoende om er voor te zorgen dat een werknemer zijn capaciteiten optimaal kan inzetten voor het bedrijf.