De toekomst aan de hand van het heden: nieuwe banen

Hoe veel sciencefiction van vandaag zal waarheid worden in de toekomst? Rekening houdend met de snelheid van de huidige technologische reuzenstappen die we als mensheid nemen en al hebben genomen; hoe snel gaan we de grote veranderingen zien die ons hele leven op aarde kunnen veranderen? Wat brengen deze innovaties als oplossing aan en welke problemen zullen ze misschien zelf veroorzaken? Veel vragen met onzekere antwoorden, maar misschien kunnen we ons toch een beetje voorbereiden op de toekomst.

De laatste generatie

Om het heden en de toekomst een beetje in perspectief te plaatsen, laat ons eens kijken wat er de voorbije 60 jaar, zijnde in de tijdspanne van één generatie, allemaal is uitgevonden en hoe snel trends van toen reeds ouderwets en uitgestorven waren vooraleer de kleinkinderen er mee konden kennis maken. Sommige van deze innovaties bestaan nog steeds, maar evolueren zo snel dat zelfs binnen één huidige generatie reeds mensen afhaken van de nieuwste technologieën. Men zegt wel eens dat alles wat je leert gebruiken vóór je 35 vernieuwend en nodig is, alles daarna is overbodig en veel te ingewikkeld.

Tijdlijn van innovaties vanaf 1960


Een recent artikel in "The Economist" citeert Bill Gates die zegt dat, in de komende twee decennia, tenminste een dozijn soorten taken zal worden overgenomen door robots en automatisering en dit zowel bij de goed betaalde als de laaggeschoolde werknemers. Enkele van de functies die hij noemde waren commerciële piloten, juridisch werk, technisch schrijven, verkopers in de retail en immobiliën. In 2030 zullen er zo een 2 miljard jobs verdwijnen, doch er zullen er ook wel heel wat bijkomen.
Het is zaak om zich op tijd voor te bereiden in deze overgangsperiode van teloorgang van de wereld zoals we ze nu kennen.

Een troost, ondanks alle doemscenario's van zwartkijkende voorspellers in het verleden, het is altijd gebleken dat zolang de vooruitgang ons niet wordt opgedrongen door bijvoorbeeld oorlogen en dictaturen, een transitie zoals deze steeds geleidelijk aan gebeurt zodat iedereen zich tijdig kan aanpassen en het grote geheel van de mensheid nooit in het gedrang komt; in tegendeel. Het zijn uiteindelijk niet de kleine groep leiders die de snelheid bepalen, maar de grote massa die akkoord moet gaan met de aangeboden innovaties. Het is de grote groep consumenten en het grotere sociale gegeven van deze tijd die hebben bepaald dat Apple zo groot kon worden door hun producten te kopen en te gebruiken, niet Steve Jobs zelf. Hij toonde alleen maar wat mogelijk was.

Het doel is om zich te concentreren op die innovaties die geheel nieuwe industrieën zullen creëren en zullen dienen als de drijfveer van de toekomst bij het creëren van nieuwe banen.

De aanpassing

Veel mensen zijn bang voor de toekomst. Met elke sciencefiction film die technologie portretteert als het kwaad dat de hele wereld gaat vernietigen (zoals Skynet in Terminator), is het gemakkelijk om wat paranoia over de komende gevaren te ontwikkelen.
Echter, een groot deel van de technologie van vandaag geeft ons super-menselijke eigenschappen. Dezelfde technologie die de schuld krijgt voor het elimineren van onze banen, geeft ons ook meer mogelijkheden. We hebben altijd en overal online toegang tot vrienden en familie, antwoord op bijna elke vraag die we stellen, en meer entertainment dan ooit wanneer we ons zouden vervelen.
We denken, weten en reageren sneller dan ooit op elke "ping" van een apparaat of op een vraag tot sociaal contact van onze medemens, waar die zich ook bevindt.
Tegelijkertijd, elke nieuwe technologie maakt ook nieuwe vaardigheden nodig voor personen die werken in dergelijke omgevingen alsook mensen die het overweldigende aanbod dienen te kanaliseren.

Enkele van de vaardigheden die zeer zullen worden gewaardeerd in de toekomst zijn bijvoorbeeld:

Nieuwe industrieën

Het voorspellen van toekomstige banen is een oefening die gaat kijken naar toekomstige industrieën en speculeren hoe ze hun invloed gaan hebben op de beroepsbevolking van vandaag. Business management, ingenieurs, boekhouding, marketing en verkoop zijn allen nog steeds noodzakelijke vaardigheden voor de toekomst, maar de werkzaamheden en de omgeving waarin ze zullen bestaan zijn waarschijnlijk helemaal anders.
Tegelijkertijd zullen er veel minder voor de hand liggende posities zijn die moeten worden gemaakt. Hieronder een opsomming van een lijst van industrieën waarvan de kiemen vandaag reeds werden geplant. Kijk nog maar eens naar de eerste lijst in dit artikel en de invloed van bijvoorbeeld Apple en Microsoft op onze dagelijkse beleving en de korte tijdspanne waarin ze dit hebben verwezenlijkt.


Automatisering is niet langer het domein van de elite, en des te sneller we de overgang maken naar alle industrieën, hoe sneller iedereen gaat kunnen deelnemen aan deze technologische revolutie.

De bovenstaande lijsten zijn maar kleine voorbeelden van wat we reeds hebben verwezenlijkt en wat gaat komen. Als we vacatures gaan ​​automatiseren, dan betekent dat niet dat er geen werk meer valt te doen. We zijn het menselijk kapitaal aan het vrijmaken en het hierdoor nieuwe menselijk kapitaal dat vrijkomt aan het werk zetten, kan miljoenen nieuwe banen in duizenden nieuwe industrieën verwezenlijken.

Het zal echter een geheel nieuw niveau van denken nodig hebben om alle ambities in te lossen en de uitdagingen voor het onderwijs zijn daarin zeker niet te onderschatten. Als het onderwijs niet mee hervormt met het oog op de toekomst, dan zullen nog veel meer jobs niet meteen kunnen worden ingevuld wegens onvoldoende basiskennis. Meer en meer moet men als individu uitgaan van een heel leven bijleren; binnen en/of buiten bedrijf...