Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM's) gebruiken

Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM's) vroeger bekend als "Persoonlijke beschuttingsmiddelen". Zoals de naam al zegt moeten ze ervoor zorgen dat een werknemer beschermd is tegen gevaren en risico's, die tijdens het verrichten van werkzaamheden ontstaan. PBM's moeten aan hoge veiligheidseisen voldoen. Controles en goedkeuringen moeten altijd door de arbeidsinspectie uitgevoerd worden.

Artikelindeling

• Persoonlijke beschermingsmiddelen
• Welke PBM's zijn er beschikbaar?
• Veiligheidshelmen
• Werkkleding
• Werkhandschoenen
• Werkschoenen
• Veiligheidsbrillen
• Maskers
• Gehoorbescherming
• Veiligheidsgordels
• Zelf maatregelen treffen
• Overige situaties

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Als bij het uitoefenen van een beroep bepaalde risico's en gevaren bij werkzaamheden aanwezig zijn, dan moet een werkgever beschermende middelen beschikbaar stellen aan zijn werknemers. Denk bijvoorbeeld aan bescherming voor ogen, oren, handen en voeten. Bij alle werkzaamheden moet goed beschreven en vastgesteld zijn welke PBM's van toepassing zijn. Bij bepaalde handelingen kan een PBM namelijk onnodige belemmeringen met zich meebrengen. Denk bijvoorbeeld aan verminderd zicht en beperkte bewegingsvrijheid. Beschrijvingen, richtlijnen, het juiste gebruik en de invoering van PBM's worden vastgesteld door de standaardisatie-organisatie ISO (International Organization for Standardization). Aan de arbeidsinspectie is het de taak om toezicht te houden bij bedrijven op de naleving van het gebruik. PBM's beschermen een werknemer bijvoorbeeld tegen: doorboring, giftige stoffen en hoge geluidsniveaus.

Welke PBM's zijn er beschikbaar?

Vooral in de bouwsector is het belangrijk dat een werknemer zich bewust is van eigen veiligheid. De volgende PBM's moeten afhankelijk van de werkzaamheden, beschikbaar gesteld worden:

Veiligheidshelmen

Vooral op bouwplaatsen moet het hoofd beschermd worden tegen stootgevaar en vallende voorwerpen. Veiligheidshelmen zijn erg licht en vaak samengesteld uit glasvezel of polyesterharsen. Ondanks dat ze licht in gewicht zijn kan de bewapening grote krachten opvangen en deze verdelen over een groter oppervlak. Hierdoor kan hersenbeschadiging voorkomen worden, ook wervels krijgen een minder grote klap te verduren.

Werkkleding

dient niet alleen als het visitekaartje voor de werkgever, maar ook als een vorm van bescherming. Denk bijvoorbeeld aan bescherming tegen vervuiling en zuren, maar ook tegen kou. Werkkleding bestaat vaak uit nylon of katoen. Het is belangrijk dat de kleding de bewegingsvrijheid niet belemmert.

Werkhandschoenen

Handen moeten beschermd worden tegen hitte, kou, oliën, zuren, straling en mechanische wrijvingen. Werkhandschoenen zijn voor verschillende werkzaamheden in verschillende materialen verkrijgbaar. Het juiste materiaal is dus afhankelijk van het soort werkzaamheden. Iemand die met irriterende middelen werkt gebruikt dikke rubberen handschoenen, terwijl iemand die zware spullen transporteert juist katoenen handschoenen met leerstroken gebruikt.

Werkschoenen

Ook voeten kunnen het flink te verduren krijgen. Omdat we ons volle gewicht ermee belasten kunnen ze in tegenstelling tot handen nooit simultaan worden teruggetrokken. Hierdoor zijn werkschoenen voorzien van stalen neuzen. De stalen neus biedt bescherming tegen stoten en vallende voorwerpen. In de meeste gevallen zorgen ook het materiaal en de zool van de schoen ervoor dat scherpe voorwerpen de schoen niet kunnen doorboren, ook het profiel van de zool voorkomt uitglijden.

Veiligheidsbrillen

Een veiligheidsbril voorkomt dat (vloeibare) giftige stoffen, schuurstoffen, vonken en zwaardere voorwerpen de ogen niet (permanent) beschadigen. De kunststof brilglazen mogen bij inslag door indringende voorwerpen alleen scheuren. Ze mogen nooit versplinteren.

Maskers

Longfuncties kunnen achteruit gaan door het inademen van schadelijke dampen, gassen, nevel en (schuur)stoffen. Om te voorkomen dat schadelijke stoffen ingeademd kunnen worden, zijn maskers ontworpen. Voor het schuren van ondergronden is een standaard stofmasker voldoende om schuurstof tegen te houden. Koolstofmaskers hebben hetzelfde formaat als een standaard stofmasker, maar bevatten een klein filter om bepaalde dampen en nevel tegen te houden. Het spreekt voor zich dat een boerenzakdoek voor het gezicht binden geen tot weinig bescherming biedt.

Gehoorbescherming

varieert van oordopjes tot kappen die de oren compleet afsluiten. Omdat lawaai van zowel elektrisch als gemotoriseerd gereedschap en het algehele lawaai op een bouwplaats moeilijk af te schermen is, is gehoorbescherming bij constante blootstelling noodzakelijk. Het wordt dan ook gevaarlijk wanneer men denkt gewend te raken aan constant lawaai, dit is namelijk het gevolg van langzaam achteruitgaand gehoor. Uiteindelijk kan (permanente) gehoorbeschadiging of doofheid optreden.

Veiligheidsgordels

Bij het werken op grote hoogtes moet een veiligheidsgordel gebruikt worden. De gordel bestaat uit een band die om het middel gaat en een vanglijn. De vanglijn moet belast kunnen worden met maximaal 2000 kg en kan met een musketonhaak aan een vast punt bevestigd worden.

Zelf maatregelen treffen

Zelf kun je ook maatregelen treffen om gevaren en risico's te verkleinen:

• Mouwen opstropen (indien dit geschikt is in de situatie).
• Handen goed wassen voordat je gaat eten.
• Niet eten, drinken of roken in gebieden met schadelijke stoffen.
• Vingernagels kortgeknipt houden.
• Hoofdhaar kortgeknipt houden of lang haar in een elastiekje achterover dragen.
• Een riem niet buiten de kleding laten uitsteken i.v.m. ergens aan vast blijven haken.
• Ringen en (grote) oorbellen afdoen voordat je gaat werken. Eventueel ook kettingen afdoen of onder de kleding dragen.

Overige situaties

PBM's zijn niet alleen beperkt tot werksituaties, maar kunnen ook bij (privé) gebeurtenissen gebruikt worden. Bijvoorbeeld een veiligheidsbril opzetten bij het afsteken van vuurwerk en oordopjes indoen tijdens een concertbezoek.