Tijd is onze grootste vijand

Tijd is relatief. Een minuut in de armen van je geliefde duurt veel te kort, diezelfde minuut in de tandartsstoel duurt veel te lang. Soms wil je de klok vooruit zetten. Soms wil je de tijd terugdraaien. Tijd als vriend geeft de gelegenheid om dingen te doen. Het brengt wijsheid en heelt wonden. Maar tijd is ook onze grootste vijand. Tijd is er nooit genoeg, het gevecht tegen de tijd is een verloren strijd, en aan alles komt een eind. Tijd regeert, dwingt, frustreert en doodt. Onverbiddelijk!

Tijd is een relatief begrip

'Time moves in one direction, memory in another.'
Iedereen weet dat een zelfde lengte van tijd korter of langer kan duren. 'De tijd vliegt' wordt gezegd als er veel leuke dingen gebeuren. Zo kan een geweldige vakantie zomaar 'voorbij vliegen'. De baby- en kindertijd lijkt voor sommige ouders eeuwen te duren, maar als het kind eenmaal volwassen is vraagt men zich af waar de tijd gebleven is. Tijd kan ook tergend langzaam gaan. Als er bijvoorbeeld iets spannends in het verschiet ligt, bij een akelig onderzoek, tijdens een lange kantoordag of gewoon als je op de tram wacht. Tijd maakt ons ongeduldig, frustreert ons en legt ons op wat we moeten doen. Verleden tijd bestaat in onze gedachten, de huidige tijd dicteert ons nu, en de toekomst kan ons niet lang genoeg duren. Tijd staat ter beschikking, maar hoe gebruik je het optimaal? Een lang en bedaard leven staat niet gelijk aan aan een kort leven dat wemelt van de gebeurtenissen. Dat komt omdat tijd relatief is.

Er is nooit genoeg tijd

'If you want work well done, select a busy man - the other kind has no time.'
Iedereen lijkt tijdgebrek te hebben. 'Ik heb geen tijd' is dan ook een van de meest gebruikte zinnen die mensen uitspreken. Soms wordt het ook als excuus gebruikt. Geen tijd hebben betekent immers een volle agenda, en maakt je interessant. Niet veel mensen vragen door als je zegt dat je geen tijd hebt, omdat het een alom geaccepteerde uiting is. Dit terzijde hebben de meeste mensen daadwerkelijk het gevoel onvoldoende tijd te hebben. Want de factor tijd vraagt om continue keuzes en opofferingen. Welke prioriteiten geef je aan wat, wat is het belangrijkst, wat kan wachten? Omdat zovelen moeite hebben met die keuzes vluchten mensen vaak in bezigheden die helemaal niet van belang zijn. Want tijd besteedt men nog altijd het liefst aan leuke dingen, ook al geven ze op de lange duur geen bevrediging. Tijd is daarom ook de oorzaak van schuldgevoel. Had ik maar dit, had ik maar dat...

Tijd dwingt je tot compromissen

'Time is what we want most, but what we use worst.'
Tijd lijkt voortdurend te dringen. Als de factor tijd je een stap voor is, kun je voor een dilemma komen te staan. Wordt het een snel, soms overhaast besluit of kies je voor de lange adem? Op elk vlak in je leven sta je onder tijdsdruk, iets dat dikwijls een onbewust proces is. Iedereen is het gewend dat de tijd straks een antwoord wil. Daarom ontstaan compromissen. De tijd forceert mensen tot maatregelen, acties of uitspraken die ze - met meer of minder tijd - heel anders zouden hebben besloten. Daarom hoor je soms ook: 'Als ik had geweten dat...', 'De knoop moest worden doorgehakt' of 'Bij nader inzien zou ik... '. Tijd stelt mensen in een positie die ze niet willen, maar uitstel is niet altijd het antwoord. Door dingen uit te stellen proberen mensen tijd te 'kopen', zodat een compromis of overhaast besluit wordt vermeden.

Op tijd zijn!

'The clock talked loud. I threw it away, it scared me what it talked.'
In onze maatschappij is het de bedoeling dat je overal op tijd komt. 'Te laat komen' wordt gezien als fout en 'te vroeg komen' wordt gezien als vreemd. In een ideale wereld zou op tijd komen geen probleem moeten zijn, maar het punt is dat we niet in een ideale wereld leven. Te laat komen kan door tal van factoren komen. De bus komt niet op tijd, de fietsband is lek, de wekker blijkt kapot, en eigenlijk elk onverwacht incident kan de oorzaak zijn van het te laat komen. Wie vaak te laat komt krijgt een stempel. Er wordt geroddeld, men krijgt een slechte indruk, je riskeert zelfs je baan. Ook in groter verband wordt het streven naar punctualiteit als vanzelfsprekend gezien. Als de trein twee minuten te laat is wordt men kwaad. Langer in een wachtkamer zitten dan gepland is eveneens een boosmaker. En iedereen die te laat is gekomen voelt zich schuldig, schaamt zich, en vervloekt... de factor tijd.

Het is nooit de juiste tijd voor iets

'Time is what prevents everything from happening at once.'
Veel plannen worden nooit uitgevoerd. Omdat de tijd niet rijp is, omdat de klok iets anders zegt, omdat het te vroeg is... of te laat. De klok in huis of op het werk wijst ons daar ook op, en buitenshuis hebben we een horloge of mobiel apparaat dat ons constant attendeert op de tijd. Na een lange werkdag wil je naar huis, maar de klok zegt dat je nog een half uur door moet... Je verheugt je vurig op iets leuks, maar het duurt nog zo lang... Je wilde nog iets doen, maar het is al te laat... Klokken wijzen ons op etenstijden, bedtijden, tijd om van huis te gaan, tijd om te werken, tijd om de kinderen te halen, tijd voor dit of dat. We zijn allemaal slaven van de tijd. De dingen die we heimelijk willen doen, doen we dus maar niet. Of het moet worden ingepast in ons 'schema'. Het zijn niet wijzelf die ons leven regeren, maar de tijd die dat doet.

Tijd maakt ons oud

'Time is a cruel thief to rob us of our former selves.'
Tijd valt ons de hele tijd aan. Aan de buitenkant brengt het ons rimpels, grijs haar, uitzakkingen en verslapte huid. En mensen spenderen vermogens om de boel te verjongen. Om de strijd aan te gaan tegen de factor tijd. Maar tijd wint het gevecht met vlag en wimpel. Alle botox ten spijt, een oudere leeftijd blijft er doorheen schijnen. Ook aan de binnenkant wordt het lichaam alsmaar ouder als gevolg van de tijd. Er komen steeds meer kwalen, ziekten en aandoeningen die het lijf moet bevechten. Men zoekt dokters op die behandeling na behandeling proberen om de voortschrijdende tijd te beïnvloeden. Sneller genezen dan normaal, het uitstellen van de dood, alles doet men om de bazige tijdsfactor een les te lezen. Helaas mag het uiteindelijk toch niet baten. Iedereen weet dat het leven eindig is, maar slechts weinigen willen daaraan toegeven. Ons lichaam is een gevangenis, puur omdat er een dimensie is die tijd heet.

Tijd doodt

'Men talk of killing time, while time quietly kills them.'
Zoals gezegd is tijd onverbiddelijk. En alles om ons heen is vergankelijk, de zwaarste last voor de mens in het algemeen. Veel mensen staan in hun leven bloot aan gevaren zoals oorlogen, hongersnood, aardbevingen, overstromingen en orkanen, maar ook de autoweg is een niet te onderschatten gevaar. En dat zijn nog slechts voorbeelden. Overal kunnen we de dood in de ogen kijken, en soms herstellen we wonderwel. Overleven we het ergste, dan staat de enige zekerheid aan het eind van het leven op ons te wachten. Want uiteindelijk is het de tijd die doodt. Tijd doodt meer mensen dan alle legers in de wereld bij elkaar, tijd vernietigt meer mensen dan welke dictator ook, en zelfs de grootste misdadigers aller tijden zjin een kleintje vergeleken bij Vader Tijd. Tijd is een massamoordenaar, onze grootste vijand. Het enige begrip in de wereld waar we geen enkele zeggenschap over hebben.

'Time is a brisk wind, for each hour it brings something new... but who can understand and measure its sharp breath, its mystery and its design?' ~ Paracelsus