Handgel tegen bacteriën en virussen

Er zijn vele verschillende soorten handgel in de handel. Deze zorgen voor hygiënische verzorging van de handen zonder dat er water of zeep aan te pas komt. Daarnaast worden bij goed gebruik de meeste virussen en bacteriën door de handgel vernietigd. Hoe werkt dit en werkt iedere handgel tegen virussen en bacteriën? Kan je handgel nog voor andere doeleinden gebruiken?

Gebruik van handgel

Wanneer je deze handgel gebruikt, doe je een klein beetje gel (ter grootte van een erwt) op de handen. Je wrijft de handen in en over elkaar om de gel te verspreiden. Zo maak je de handen schoon. Handig voor onderweg, tijdens een dagje uit met het hele gezin of een bezoekje aan de kinderboerderij of speeltuin. Kortom: overal waar je niet direct een kraan in de buurt hebt. De gel wordt geleverd in een tube of in een pompflacon. De tube is het handigst voor in je handtas of dashboardkastje.

Werkt handgel altijd en bij alle bacteriën en virussen?

De bacterie- en virusdodende handgel vernietigt alle pathogene organismen, niet alleen bacteriën en virussen maar ook schimmels en gisten. Ook gevaarlijke bacteriën zoals de MRSA (ziekenhuisbacterie) worden gedood door de handgel. Om dit voor elkaar te krijgen moet de handgel wel minimaal 60 % alcohol bevatten. Volgens de KCT (Kinetische Challenge Test) doden de meeste handgels met alcohol binnen een minuut alle schadelijke bacteriestammen.

Sommige bacteriën vormen sporen. Op sporen heeft het alcohol geen effect en deze kunnen zich op je handen weer ontwikkelen tot bacteriën. Tegen sporenvormende bacteriën helpt handgel dus niet, ook niet wanneer deze handgel meer dan 60 % alcohol bevat.

Hoe vernietigt handgel bacteriën en virussen?

Dit vernietigen van bacteriën en virussen vindt plaats door de alcohol (bron 3). Alcohol nestelt zich tussen de moleculen van het celmembraan van de bacteriën en virussen. Dit celmembraan, dat bestaat uit eiwitten en vetten, wordt gladgestreken wanneer de alcoholmoleculen het membraan binnendringen. Hierdoor wordt het celmembraan vernietigd.

Wel moet de handgel goed gebruikt worden om dit te bewerkstelligen. Je moet de handgel net zo lang in de handen wrijven tot deze droog aanvoelen. Alcohol heeft tijd nodig om goed in te werken op de micro-organismen.

Merken handgel

• Herôme
• Kenosept
• Toly
• Daklasept
• Hygicare
• Durable
• ook Kruidvat en HEMA hebben hun eigen merk handgel.

Voetschimmel

Wanneer je erg gevoelig bent voor voetschimmel, is het geen gek idee om na een bezoek aan het zwembad de voeten goed in te smeren met deze gel. De gel doodt namelijk ook de Trichophyton rubrum en Trichophyton mentagrophytes. Deze schimmelinfecties zijn verantwoordelijk voor voetschimmel en kalknagels. Sowieso is het geen gek idee om de voeten in te smeren met deze gel wanneer je op een locatie bent geweest waar meerdere mensen op blote voeten rondlopen. Denk bijvoorbeeld aan een kleedkamer van een sportschool.

Handgel als alternatief voor handen wassen?

Volgens het ministerie van Volksgezondheid lopen mensen die vaak hun handen wassen minder kans om besmet te raken met het influenzavirus. Geadviseerd wordt om minimaal 6 keer per dag gedurende minimaal 20 seconden de handen te wassen en dan in ieder geval na ieder toiletbezoek en voor iedere maaltijd. Wanneer er geen water in de buurt is, is handgel een goed alternatief.

Ook het RIVM adviseert handgel te gebruiken wanneer je je handen wil wassen en geen water in de buurt hebt. Zeker in de tijd van de Corona-uitbraak is het verstandig om handgel in de auto te hebben, zodat bij gebrek aan water de handen schoongemaakt kunnen worden. Volgens Amerikaans onderzoek (bron 5) kan het coronavirus wel 72 uur blijven leven op bijvoorbeeld het handvat van een winkelwagentje. Dan is het een prettig idee om even de handen te kunnen schoonmaken voordat je met de boodschappen naar huis rijdt.

Ingrediënten

Ingrediënten van de handgel zijn over het algemeen: aqua, alcohol, propylene glycol, triisopropalonamine, PEG-60 almond, glycerines, acrylates/C10-30 alkyl acrylate crosspolymer, parfum.

Een goede bacteriedodende handgel bevatten dus alcohol. Dit kan de huid uitdrogen, ondanks de glycerine die vaak ook aan de handgels is toegevoegd. Wanneer je snel een droge huid hebt, kan je het beste direct na de handgel een handcrème gebruiken om uitdroging te voorkomen. Er zijn tegenwoordig ook handgels op de markt zonder alcohol. Deze bevatten het ingrediënt Benzalconiumchloride. Dit kiemdodend middel helpt tegen vele bacteriën maar heeft een minder uitgebreide bacteriedodende werking dan de middelen met alcohol. Het helpt zeker niet tegen virussen.

Niet laten slingeren

Om verkeerd gebruik van handgel te voorkomen is het wel handig om de tube niet te laten slingeren. Kinderen kunnen het middel per ongeluk opdrinken met alle gevolgen van dien. In Amerika zijn al diverse tieners opgenomen in het ziekenhuis nadat ze handgel hadden gedronken. Ze wilden op deze manier dronken worden (het middel bevat meer dan 60% alcohol), maar belandde in plaats daarvan in het ziekenhuis.