Boleadoras: Een primitief maar effectief wapen voor de jacht
Mensen hebben altijd al de jacht gebruikt om aan voedsel te komen. Er zijn in de loop der tijd dan ook veel verschillende jachtwapens uitgevonden. De zogenaamde projectielwapens waarmee men op afstand een dier kan doden of vangen, zijn altijd populair geweest. Bekend zijn de jachtwapens zoals boemerang, pijl en boog, kruisboog, blaaspijp met gifpijl, katapult, slinger en speren. Na de uitvinding van het buskruit kwam daar het jachtgeweer bij. Een minder bekend jachtwapen is de Boleadoras.
Boleadoras
De Boleadoras is een primitief, maar geducht wapen voor de jacht. Het is ontworpen om dieren mee te vangen door hun poten te verstrikken met het koord. Indien met voldoende kracht gegooid, kunnen zelfs botten gebroken worden. Snelheden van 100 mijl per uur zijn geen uitzondering.
De benaming Boleadoras, kortweg
Bolas genoemd, komt van het Spaanse woord “bola” voor “bal”. De Boleadoras is vergelijkbaar met de Japanse Surujin.
De Boleadoras bestaat uit twee, meestal 3 koorden met aan het uiteinde een bal. De koorden zijn aan het andere uiteinde samen gebonden. Er is geen vastomlijnde beschrijving van dit wapen; er bestaan ook Boleadoras met acht ballen. Sommige Boleadoras hebben ballen van gelijk gewicht, andere weer niet. De Boleadora ballen zijn gemaakt van houten ballen, of van ijzeren ballen, of van een steen met een inkeping rondom of van leren zakjes gevuld met stenen. De koorden zijn veelal gemaakt van gevlochten leer of touw.
Afhankelijk van de vorm van het wapen wordt het beet gepakt om te werpen bij één van de ballen of daar waar de koorden samen komen.
De originele, authentieke Boleadoras zijn weliswaar puur functioneel, maar daarnaast heb je nu ook bijzondere Boleadoras speciaal gemaakt voor de sier of voor de verkoop aan toeristen. Er zijn zelf zeer luxe Boleadoras gemaakt van ivoor en edelmetalen zoals zilver en goud. Sommige zijn ware kunstwerken en gewilde verzamelaars-objecten. Zie foto's hieronder.
Boleadoras worden door diverse bevolkingsgroepen gebruikt zoals Chinezen, Eskimo’s, Zuid Amerikaanse Indianen en Argentijnse Gaucho’s. In pré-Spaanse nederzettingen in Zuid Amerika zijn ook bewijzen gevonden dat vroegere volken aldaar de Boleadoras gebruikten om guanaco’s (een soort lama) en ñandu’s (een soort struisvogel) te vangen.
Benamingen Boleadoras
Boleadoras worden vernoemd naar het aantal “ballen” wat gebruikt is:
Aantal ballen | Benaming Boleadoras |
1 bal | Bola Perdida of Bola Loca (Lost ball of Crazy ball) |
2 ballen | Avestrucera of Nanducera |
3 ballen | Boleadora of Tres Marias of Tres Potreadoras |
4 ballen | Ka-Lum-Ik-Toun (de Eskimo benaming) |
Bola Perdida was in eerste instantie een wapen tegen mensen.
Boleadoras met 3 ballen hebben meestal twee korte koorden met zwaardere ballen en één langer koord met een lichtere bal. Ze worden meestal gebruikt voor het vangen van zware dieren zoals vee.
Gaucho’s en Boleadoras
De Argentijnse
Gaucho’s uit Zuid Amerika zijn beroemde cowboys met Boleadoras. Ze zijn en waren meesters in het vangen van rennend vee door zittend te paard de Boleadoras te werpen. De techniek die deze Gaucho’s hanteren, leer je niet eventjes op een vrije zaterdagmiddag. Heel veel oefening gaat hieraan vooraf en vaak wordt het overgedragen van vader op zoon. De volgende uitdrukking (onvertaald) zegt eigenlijk al genoeg:
“While it can take five years to learn the tango, it takes a lifetime to master the Gaucho skills”
Wedstrijden tussen de Gaucho’s en demonstraties zijn een populair vermaak. Tegenwoordig worden door Gaucho’s ook spectaculaire shows opgevoerd voor toeristen, die zeer attractief zijn om naar te kijken. Er bestaan zelfs speciale dansen met Boleadoras waarin Gaucho’s hun behendigheid laten zien op het ritme van opzwepende, Argentijnse muziek. De Boleadoras die dan gebruikt worden zijn geen gewone Boleadoras; de touwen zijn bedekt met een fluorescerend materiaal en de ballen hebben een zogenaamd “black light” binnenin, zodat de zeer snelle bewegingen goed te volgen zijn als de lichten in de zaal uit gaan. Als je zo’n wervelende show ziet, vergeet je haast dat een Boleadoras van origine eigenlijk een primitief jachtwapen is.