IDA Dark Sky Park – Boschplaat, Lauwersmeer en Waddengebied

Dark Sky Places zijn gebieden waar de nachtelijke duisternis optimaal tot zijn recht komt, waar de sterren goed zijn te zien en waar geen lichtvervuiling aanwezig is. Over de hele wereld zijn Dark Sky Parken te vinden en de International Dark-Sky Association heeft er tientallen op de lijst staan. Het aantal groeit jaarlijks. Een aantal daarvan bevindt zich in Europa, waarvan een op Terschelling en een in het Lauwersmeergebied. Het is bijzonder dat er in Nederland gebieden zijn die aan de normen van de International Dark-Sky Association voldoen, want het is een van de landen met de meeste lichtvervuiling ter wereld.

Genieten van het donker in een Dark Sky Park

• International Dark-Sky Association - IDA
• Wat is een International Dark Sky Place?
• Erfgoed van de wereld
• Boschplaat Terschelling
• Nationaal Park Lauwersmeer
• Werelderfgoed Waddenzee

International Dark-Sky Association - IDA

De International Dark-Sky Association (IDA) is in 1988 opgericht door Dr. David L. Crawford en zijn collega Dr. Tim Hunter. Zij vragen aandacht voor de steeds verdergaande lichtvervuiling.

Bestrijden van lichtvervuiling

IDA is een non-profit organisatie die uitsluitend werkt voor educatieve en wetenschappelijke doeleinden. De organisatie kan blijven werken dankzij fondsen en subsidies. Een van de hoofddoelen is bestrijden van lichtvervuiling. IDA groeide van twee initiatiefnemers en enkele vrijwilligers naar een organisatie met meer dan 11.000 leden en full-time medewerkers. IDA publiceert artikelen over lichtvervuiling en het belang van donkere gebieden, ondersteunt gidsen, publiceert een driemaandelijkse nieuwsbrief, organiseert bijeenkomsten en evenementen en bekroont gebieden met het predicaat Dark Sky Park. Voor 15 dollar kun je al lid worden en wie 5000 dollar doneert is Gold Sponsor. IDA heeft leden in alle staten van Amerika en in 70 landen.

Wat is een International Dark Sky Place?

IDA heeft een International Dark Sky Places-programma, dat het behoud en bescherming van donkere gebieden waar de nachtelijke hemel goed is te zien bevordert. De organisatie richt zich op gemeenschappen, parken en reservaten. Behoud van donkere luchten begint lokaal bij burgers, medewerkers en vrijwilligers. De gebieden die IDA koppelt via het predicaat Dark Sky Place vormen de donkerste en meest ongerepte luchten in de wereld. De gemeenschappen die zich verbinden aan IDA bestaan uit bezorgde burgers die werken om hun stad, hun gebied een beetje donkerder te maken. Terreinverlichting en uitlichten van gebouwen kan op verantwoordelijke manier en IDA adviseert daarin.

Erfgoed van de wereld

De internationale Dark Sky Places zijn bijzondere gebieden die ons tonen wat een wonder van schoonheid het nachtelijke milieu biedt. Vanwege zijn uitzonderlijkheid en de inspiratie die de nachtelijke hemel is voor de wereld van kunst, cultuur, muziek en literatuur en de betekenis die het heeft in de geschiedenis van de wereld is het meer dan de moeite waard die te beschermen. Het IDA programma is er op gericht de uitzonderlijke nachtelijke omgeving te beschermen voor toekomstige generaties. De donkere gebieden vormen een deel van het erfgoed van de wereld.

Sterrenhemel als inspiratie

De donkere plaatsen die IDA verzamelt zijn bedoeld als inspiratie voor anderen om de lucht te koesteren en om kinderen en volwassenen te laten genieten van de sterrenhemel die op donkere plaatsen zo mooi te zien is.

Boschplaat Terschelling

Het natuurgebied Boschplaat, dat op de oostpunt van Terschelling ligt, kreeg op 26 juni 2015 de status van Dark Sky Park. Het was het eerste erkende donkertegebied van Nederland. Het buurtschap ‘De Buren van Oosterend’, Melis en Anka de Vries van vakantiepark Tjermelân en Staatsbosbeheer vroegen in maart 2015 het predicaat aan. De Boschplaat kan nu het bijzondere karakter van de nachtelijke duisternis uitdragen. Er worden ondermeer wandelingen en excursies in het gebied georganiseerd en het is een uitgelezen plek om vallende sterren te zien.

Nationaal Park Lauwersmeer

Nationaal Park Lauwersmeer kreeg als tweede in Nederland in 2016 het predicaat Dark Sky Park. Met een lichtmeter werd gemeten hoeveel sterren er te zien zijn en in de buurt werd bekeken welke lichtbronnen konden worden verwijderd of aangepast. Het resultaat van de acties was de erkenning als donkertepark. Dark Sky Park was een van de projecten van het Uitvoeringsprogramma Lauwersmeer 2014-2018, van de Stuurgroep Lauwersmeer, waarin de provincies Groningen en Fryslân en de gemeenten De Marne, Kollumerland en Dongeradeel samenwerken. Bezoekers zijn 's nachts welkom in het gebied om naar de sterren te kijken en de duisternis te beleven. Er worden regelmatig nachtelijke tochten georganiseerd.

Werelderfgoed Waddenzee

Voor het gehele gebied van Werelderfgoed Waddenzee werd op 29 oktober 2016 een intentieverklaring Dark Sky Werelderfgoed Waddenzee ondertekend door 43 partijen (De Waddenprovincies, de Waddeneilanden en -gemeenten, Rijkswaterstaat, Ministerie van EZ, natuurorganisaties, De Waddenzeehavens en Nationale Parken Waddengebied). In het gebied wordt toegewerkt naar verduurzaming van terreinverlichting. Het is een van de projecten van Programma naar een rijke Waddenzee (PRW). De Waddenzee staat in 2018 nog niet op de IDA-lijst als donkertegebied, maar het doel is om te komen tot een erkend Dark Sky Werelderfgoed Waddenzee.

Lees verder

• Terschellinger Filmdagen
• Meteoroïde - Vallende sterren boven de Waddeneilanden