Badmode vroeger en nu: van naakt bij de Romeinen tot badpak

In de tijd van de Romeinen was het gebruikelijk dat er naakt werd gezwommen en dit duurde tot de vijftiende eeuw. Vanaf dat moment werd er door de vrouwen badkleding gedragen die het hele lichaam bedekte. In de negentiende eeuw droegen zowel mannen als vrouwen badkostuums die niet bepaald geschikt waren om in te zwemmen. Pas aan het einde van de negentiende eeuw ging men een badpak dragen waarin ook echt kon worden gezwommen. Na de Tweede Wereldoorlog wordt badmode minder verhullend en steeds meer een modeartikel.
"Sommige dingen moet je zien om ze te geloven. Sommige badpakken moet je geloven om ze te zien." R. Metzemaekers

Naakt zwemmen in de tijd van de Romeinen

In de tijd van de Romeinen werd er naakt gezwommen in de thermen of in de rivieren, tot de vijftiende eeuw was het heel gewoon om naakt te zwemmen. De Romeinen hadden wel gordijnen bij de baden die konden worden dichtgetrokken. Ook werd er soms melk aan het water toegevoegd zodat het water troebel werd en de badgasten aan het oog waren onttrokken. Badmode bestond in die tijd niet.

Badmode van vroeger

Rond de vijftiende eeuw zien we voor het eerst dat er badkleding wordt gedragen. Die badkleding was een soort lang, wit hemd dat de draagster van top tot teen bedekte. Inderdaad alleen voor vrouwen bestemd want de mannen zwommen nog steeds naakt.

Badmode in de negentiende eeuw

In de negentiende eeuw moesten zowel mannen als vrouwen badkleding dragen. Je kreeg een boete als je dat niet deed. Baden ging heel anders dan tegenwoordig. Men had een strandkoets bij zich van waaruit je het water in ging. Gezwommen werd er niet, door een badman of badvrouw werd je een paar keer ondergedompeld. Mensen gingen ook niet naar het strand om te zwemmen maar om te worden gezien. De strikte omgangsvormen bleven ook aan het strand gelden.

Badmode halverwege de negentiende eeuw

Het lange badhemd werd vervangen door een compleet badkostuum dat bestond uit een tuniek en een soort van kniebroek. Het hele lichaam was nu bedekt. Het was niet de bedoeling om bruin te worden, bruin was de kleur van de arbeiders. Mensen wilden hun blanke huidje laten zien en kozen om die reden vaak een rood, zwart of blauw badkostuum waardoor de huid extra blank leek. Omdat het badkostuum van wol werd gemaakt was het niet geschikt om in te zwemmen. Het hele lichaam werd bedekt maar de natte wollen stof plakte vast aan het lichaam. Dit was voor veel mannen aantrekkelijk om op een afstandje eens rustig te bekijken. Daarvoor waren verrekijkers goed geschikt want mannen en vrouwen baadden gescheiden van elkaar.

Badmode eind negentiende eeuw

Het eerste echte badpak deed zijn intrede. Voor vrouwen was dat een soort van hansop tot aan de knie met een matrozenkraag. Als ze wilden baden mocht dat zonder lange mouwen en zonder matrozenkraag. Mannen droegen streepjespakken voorzien van lange pijpen en mouwen. Alleen tijdens zwemwedstrijden was het toegestaan om een zwembroek te dragen, die nog het meest leek op een grote onderbroek.

Strenge controle met meetlint in VS

In de Verenigde Staten bestonden er in 1922 nog strenge regels. Er werd zelfs gecontroleerd of de pijpjes van het badpak niet te kort waren. Meer dan vijftien centimeter boven de knie was verboden, je kon er zelfs voor worden gearresteerd. Wel mochten mannen en vrouwen gezamenlijk zwemmen.

Na de Tweede Wereldoorlog verandert de badmode

In de twintigste eeuw wordt de badmode minder bedekkend. In 1946 showt de naaktdanseres Micheline Bernardini de eerste bikini omdat de modellen allemaal weigerden om de bikini te showen. De naam is ontleend aan het atol Bikini waar de Verenigde Staten atoomproeven uitvoerden. De bikini maakte een storm van reacties los. De voor- en tegenstanders buitelden over elkaar heen en in Spanje, Italië en Portugal was het verboden om de bikini in het openbaar te dragen. De jaren daarna zorgden de minikini, de monokini (geen topje) en het naakt zonnebaden nog voor heel wat opschudding. Eigenlijk was er niets nieuws onder de zon, want er bestaan afbeeldingen van Romeinse vrouwen met kledingstukken die verrassend veel op onze bikini lijken.

Badmode anno 2020

De bikini is onverminderd populair maar ook het badpak wordt veel gedragen. Sommige vrouwen geven de voorkeur aan een tankini die uit twee delen bestaat of kiezen voor een monokini, een kruising tussen badpak en bikini waarbij je meer huid kunt laten zien. Het grote voordeel van een tankini is dat je met wc-bezoek niet alles hoeft uit te trekken.
Bij mannen is de korte zwembroek populair die halverwege het bovenbeen komt of wat hoger.

Zuinige Nederlanders

Nederlanders geven over het algemeen weinig geld uit aan badkleding, waarbij de pasvorm belangrijker is dan de kleur en het model. Een op de vijf Nederlanders koopt eenmaal per drie jaar nieuwe badkleding en er zijn zelfs Nederlanders die nooit nieuwe badkleding kopen.

Het futuristische badpak

Triumph kwam in 2007 met het nieuwste van het nieuwste, een damesbadpak met ingebouwde zonnecellen. Samen met energiebedrijf Conergy bedachten ze een badpak waarbij je tijdens het zonnebaden je mobiele telefoon of mp3-speler kon opladen. In het badpak zaten tweehonderd zonnecellen en via de plug aan de zijkant van het badpak kon de mobiel worden opgeladen. Deze eigenschappen maken het badpak ongeschikt om mee te zwemmen, maar het is ook nooit de bedoeling geweest dat dit prototype op de markt zou komen.