Tips tegen Stress op je Werk
Tips om stress op het werk te verminderen of te vermijden. Stress in het leven en hiermee in de werksituatie is onvermijdelijk. Stress hangt van vele, zowel persoonlijke als omgevingsfacto-ren af. Stressvolle situaties op het werk kunnen per bedrijf of instel-ling verschillen en afhangen van b.v. het type werk, de organisatiestructuur, de manier waarop er leiding wordt gegeven, de sfeer e.d. Tips voor wat je zelf kunt doen om werkstress te verminderen of vermijden, kun je lezen in dit artikel.
Werk Stress
Werkstress. Bij Werkstress en stress in het algemeen spelen diverse factoren een rol, zowel persoonlijke factoren als stresserende situaties en (privé) gebeurtenissen, die natuurlijk ook doorwerken in je werksituatie. Informatie hierover kun je vinden in respectievelijk
persoonlijkheid en stress en
belastende gebeurtenissen.
Verder zijn er natuurlijk een aantal stressfactoren die te maken hebben met de organisatiestructuur, het type werk dat je doet, de totale sfeer van het bedrijf of de instelling waar je werkt etc. Onderstaande tips zijn gericht op -wat je los van deze factoren- zelf kunt doen om je stress te verminderen, door gestructureerd naar oplossingsmogelijkheden te zoeken en deze ook daadwerkelijk aan te pakken. De onderstaande tips komen misschien over als een ingetrapte deur, klinken niet spectaculair en zullen ook niet nieuw voor je zijn. Toch zullen ze daadwerkelijk kunnen helpen als je onderstaande procedure ook echt serieus aangaat. Deze tips helpen overigens niet alleen bij werkstress, maar zijn vaak ook op andere situaties van toepassing waar er sprake is van een probleem, of een situatie die om een oplossing of het maken van een keuze of lastige beslissing vraagt. In verschillende therapievormen wordt deze structuur ook aangeraden c.q. toegepast.
Tips om Werkstress te Verminderen
De tips hieronder geven meer inzicht in en grip op problemen, stress c.q. stressvolle situaties.
Maak een lijstje van oorzaken van stress op het werk
Overzicht stressoren. Maak een lijstje of een soort dagboekje van de problemen of stress die je ervaart op je werk. Het lijkt misschien niet zo zinvol om het op te schrijven of typen, 'want je weet het toch allemaal wel'. Toch maakt het veel verschil om het op papier te zetten. Een duidelijk en goed geformuleerd probleem is al een stap in de richting van de oplossing. Het is belangrijk om goed zicht te krijgen op de wezenlijke oorzaken van stress of je stressgevoel. Waardoor raak je concreet van slag, wat geeft nu precies stress, in welke situaties? Zit er een patroon of rode draad in? Je kunt als mogelijke hulp bij je persoonlijke inventarisatie van oorzaken van stress (stressoren) ook informatie over stressoren die in het algemeen bij het ontwikkelen van stress een belangrijke rol spelen, vinden in
stressoren en
oorzaken van stress op het werk.
Maak van het lijstje een Top 5 van belangrijkste oorzaken
Belangrijkste stressoren. Selecteer uit de opgeschreven punten een top 5 van de belangrijkste stressfactoren op je werk. Stel vast wat de grootste problemen zijn. Over het algemeen zijn dit de zaken waar je het meest over piekert of die malen in je hoofd of frustrerende aspecten waar je je over opwindt en die telkens terugkeren. Hou je in dit stadium nog niet bezig met een 'schuldvraag' of dit door jouw eigen aandeel of toedoen zo verloopt of niet.
Brainstormen - Bedenk zo veel mogelijk oplossingen voor het probleem
Brainstormen. Brainstormen is een proces dat de meeste mensen vaak overslaan. Vaak wordt er in een cirkeltje rondgedraaid van ergernis, zonder überhaupt een oplossing te bedenken of wordt er te snel aan maar één mogelijke oplossing gedacht. Belangrijk bij het brainstormen is om niet te snel te denken dat er toch geen goede oplossingen zijn. In deze fase moet je de eventueel mogelijke oplossingen nog niet op hun waarde beoordelen: "ik schrijf deze maar niet op, want dat wordt toch niks". Je kunt denken aan het beeld van een piramide en de stijl van 'piramide denken' hanteren. Dit houdt in: eerst denken vanuit een basis in de breedte en al eliminerend spits je je denken toe naar een top. Dit is wat brainstormen wezenlijk is of moet zijn. Schrijf dus ook oplossingen op het lijstje die in eerste instantie absurd of onrealistisch lijken, b.v. ontslag nemen of een andere baan zoeken etc. Het gaat om denkbare oplossingen.
Kies een oplossing en pak deze ook daadwerkelijk aan
Aanpakken. Ook dit klinkt wellicht als te simpel of een opengetrapte deur. Opmerkelijk is echter dat veel mensen hier in de praktijk helemaal niet toe komen. Je weet bijvoorbeeld al lang dat je met je baas of een collega moet praten om een conflict uit de weg te helpen, maar doet dit steeds maar niet. Je wordt mopperig, klagerig, tegen de draad in etc. En hiermee maak je het probleem en de stress alleen maar erger. Een ander voorbeeld. Je weet al lang dat je eigenlijk een week elke dag een half uurtje eerder moet beginnen, om voordat alle anderen er zijn, de chaos fundamenteel te ordenen, maar het komt er niet van. Herken je deze voorbeelden of iets van gelijke strekking?
Bedenk dat er in wezen eigenlijk twee opties zijn. Of het probleem pakt jou aan òf jij pakt het probleem aan..! Het is niet moeilijk om te raden welk van de opties tot de meeste stress zal leiden.
Probeer je bewust te worden en zicht te krijgen op jouw copingstijl waar het problemen en stress op het werk betreft, zie
werk en stresscoping en ook waar het omgaan met conflicten in het algemeen betreft (zie
omgaan met conflicten,
conflict test).
Accepteer de aspecten die echt onvermijdelijk zijn
Accepteren. Er zijn aspecten die onvermijdelijk zijn in een bepaalde werksituatie of inherent zijn aan een bepaald beroep en die zul je dan ook moeten accepteren. Een buschauffeur die gestresst raakt door verkeersdrukte en opengebroken wegen, waar hij persoonlijk niets aan kan doen c.q. iets dat hij niet aan kan pakken of oplossen, zal dit òf moeten accepteren òf een ander beroep kiezen. Accepteren betekent ook daadwerkelijk de frustratie erover zoveel mogelijk los laten. Je zult zien als je hier een bewuste keuze in maakt, dit op een andere plek zal komen te staan. Al is het alleen maar omdat je het overwogen hebt en een bewuste keuze hebt gemaakt, in plaats van het op zijn beloop te laten en het gevoel te hebben dat het je allemaal overkomt.
Andere werksituatie. Ook kan het zijn dat je erachter komt dat je misschien in een voor jou ongeschikte baan of werksituatie terechtgekomen bent (zie
stress in beroepen). Hoewel het natuurlijk niet zo makkelijk is om uit de veiligheid van je huidige baan te stappen, is het als je echt te veel stress ervaart en er aan onderdoor dreigt te gaan, ander werk de beste optie. En hoewel het misschien een beetje eng is om de stap naar een andere baan (of beroep) te zetten, is het goed om je te bedenken dat we (over het algemeen) de meeste tijd van ons leven op ons werk doorbrengen. Dit betekent dat je, indien er sprake is van te grote stress, het grootste deel van je tijd en leven aan het vergallen bent. Hetgeen op zich ook weer een reden voor stress is en zo gaat de vicieuze cirkel door als je hem zelf niet concreet doorbreekt.