Lichaamstaal: non-verbale communicatie

Zestig tot tachtig procent van onze communicatie bestaat uit lichaamstaal oftewel non-verbale communicatie. Lichaamstaal is een breed gebied. Het uiterlijk, de lichaamshouding, gebaren met de handen of armen, stemtaal en aanrakingen: het zijn voorbeelden van lichaamstaal. Als je non-verbale signalen kunt lezen, kun je veel over de ander te weten komen.

Wat is lichaamstaal?

Lichaamstaal bestrijkt een breed gebiedt. Non-verbale signalen bepalen zestig tot tachtig procent van de indruk van de ontvanger. Lichaamstaal vertelt beter dan woorden hoe je je voelt.

Woorden geven de inhoud van een boodschap aan, lichaamstaal een reeks gevoels- en relatieboodschappen. Objecttaal houdt in dat we communiceren met bezittingen.

Intuïtie

Intuitie is aan te leren en niet genetisch voor vrouwen gereserveerd. Het berust vooral op observatie van non-verbale signalen.

Uiterlijk

Het uiterlijk kan worden onderscheiden in gezicht, lichaamsbouw, haardracht, versierselen en kleding.

• Lichaamsbouw en gezicht. Mooie mensen zijn succesvoller, ze maken sneller carrière. Ga niet af op lichaamsbouw, maar wel op gezichtsuitdrukkingen, zoals lachrimpels.
• Haardracht, kleding, versierselen en bezittingen. Wat dit vooral uitdrukt, is de groep waartoe je behoort of wilt behoren. Met objecttaal laat je zien hoe je gezien wilt worden.

Lichaamshouding

Je moet nooit een apart gebaar duiden, maar meerdere gebaren in samenhang met de situatie.Je kunt een paar gevoelens aan lichaamshouding aflezen, die op vier gebieden liggen:

• Insluiting – uitsluiting
• Dominantie – onderdanigheid
• Genegenheid – afkeer
• Gespannenheid – ontspannenheid

Als mensen intensief met elkaar in gesprek zijn, kan men houdingsovereenkomst zien: we kopiëren de lichaamshouding en beweging van mensen die we aardig vinden.

Embleemgebaren

Embleemgebaren zijn gebaren die een eenduidige betekenis hebben voor een groepering mensen.

Gebaren met de handen

Een open handpalm drukt eerlijkheid of onderwerping uit. Er is een verband tussen handpalmen en macht. Bij het handen schudden telt de positie van de handpalm. We kennen de zogenaamde “dominante handdruk”, die de hand van de ander naar beneden duwt.

SOFTEN om vriendschappelijkheid uit te drukken

Met “SOFTEN” kan men non-verbaal vriendschappelijkheid uitdrukken.

• Smile – glimlachen
• Open posture – open houding
• Forward lean – leun naar voren
• Touch – raak aan
• Eye contact – oogcontact
• Nod – knik

Stemtaal

Stemtaal geeft onze gevoelens en stemming het beste weer. Onder stemtaal vallen alle aspecten van de gesproken taal, behalve woorden. Het gaat om hoe je het zegt.

Stemklank en persoonskenmerken

Op basis van stemklank kunnen mensen onderscheid maken tussen mannen/vrouwen, zwarten/blanken. Ook opleidingsniveau, sociale klasse en streek van herkomst zijn hoorbaar.

Stem en persoonlijkheid

Anderen lezen je persoonlijkheid aan je stem af of stereotyperen deze.

Aanraking

Aanraking is de meest intense vorm van communicatie. Het eerste zintuig dat we gebruiken is de tastzin. De behoefte aan aanraking gaat diep bij mensen. Het blijft later ook belangrijk. In onze cultuur is aanraking echter omgeven door verboden en taboes. Aanraking wordt vaak gekoppeld aan seksualiteit. Iedere samenleving heeft verschillende spelregels voor aanraking. Wat mag, varieert naar status, leeftijd en omstandigheden.

Nabijheidsgedrag

Hoe dichtbij je iemand laat komen, hangt af van hoezeer je hem mag, van de behoefte aan privéruimte en culturele voorschriften.