Straatpastoraat en diaconaat van kerken in Nederland

Straatpastoraat is niet zo’n veel voorkomende term. Het is eigenlijk een mix van staathoekwerk en evangelisatie maar de nadruk ligt op het diaconale karakter. Op deze manier is de kerk missionair bezig en vervult een van haar belangrijkste taken. Straatpastoraat is vooral een vorm van present zijn. Aanwezig zijn op de plekken waar mensen op straat hulp nodig hebben maar niet weten hoe. Het is van groot belang dat alle kerken samenwerken om het straatpastoraat goed vorm te geven. Men moet dan de theologische verschillen maar even op zij zetten en de handen ineen slaan op het gebied van diaconaat. Ook komt het voor dat mensen er bewust voor kiezen om op straat te leven. Hoe dan ook het is belangrijk dat er door kerkmensen omgezien wordt naar mensen op straat. Jezus zegt in de Bijbel "overwin het kwade door het goede". Zolang we het goede blijven doen op de plekken waar het nu slecht gaat mogen we geloven dat er een verandering plaats gaat vinden.

Dak en thuislozen

Straatpastoraat is vooral bekend in de grote steden waar het gericht is op hulp en ondersteuning aan dak aan thuislozen. Het straatpastoraat ziet het pastorale werk op straat als geestelijke verzorging en begeleiding bij zingevingsvragen. Enkele voorbeelden van organisaties die zich met straatpastoraat bezig houden zijn:

• Stichting straatpastoraat Amersfoort
• Stichting straatpastoraat Het Kruispunt Nijmegen
• Protestantse diaconie Amsterdam
• Jeruzalemkerk Utrecht

Vieringen

Het valt op dat het straatpastoraat vooral gedaan wordt door christelijke instellingen of kerken. In het algemeen zijn het protestantse of Rooms katholieke initiatieven. Het straatpastoraat kenmerkt zich door de wekelijkse vieringen waarin alle aandacht uitgaat naar de mensen die op straat leven.

Drugspastoraat

Naast straatpastoraat is er nog een specifieker vorm van straatpastoraat namelijk het drugspastoraat. Een bekende vorm hiervan vinden we in het Drugspastoraat Amsterdam. Ook in deze vorm van pastoraat staan de vieringen centraal.

Jongerenpastoraat

Het jongerenpastoraat is in het algemeen wel toegepast maar er is te weinig aandacht voor de wekelijkse viering. Sommige kerken organiseren regelmatig een speciale dienst maar dat blijft bij een enkele keer. Ook het jongerenpastoraat moet wekelijks gericht zijn op de viering. Dat gebeurt nu veel te weinig. Het jongerenpastoraat moet meer missionair van aard zijn. De traditionele kerken die jongerenpastoraat toepassen kunnen veel leren van het straatpastoraat in de stad.

Open kerken

Grote stads gemeenten hebben natuurlijk veel met problematiek te maken die om een antwoord van de kerk vraagt. Dit is anders bij een dorpsgemeente. Echter er is wel een ontwikkeling wat ook voor de kerk in een dorpsgemeenschap om antwoord vraagt. Jongeren hebben zingevingsvragen die men gewoonweg niet durft te stellen tijdens een uurtje catechisatie. In de kerkdienst al helemaal niet. Kerken moeten dagelijks open zijn. Ook in het weekend moet de kerk een plek bieden voor jongeren die met vragen rondlopen. Voor een dorpsgemeenschap met meer dan 15.000 inwoners kan hier al behoefte aan zijn.

Samenwerken

Plaatselijke kerken kunnen snel inventariseren wat de behoefte is en of het zin heeft om het jongerenpastoraat uit te breiden met meer aanwezigheid op straat en een inloop in de kerk. Samenwerken is hier het sleutelwoord. Verschillen in geloofsovertuiging mogen niet de oorzaak zijn dat kerken elkaar niet kunnen vinden voor een gezamenlijke aanpak. Zolang dat het geval is zullen jongeren het jongerenpastoraat niet serieus nemen.

Presentie op straat

De methode van het grote steden pastoraat is een van de voorbeelden die een dorpsgemeenschap over kan nemen. Daar zijn geen verschillen in te noemen. Vervolgens gaat het wel om een andere insteek in het leggen van contacten. Dit verschilt per gemeente. Hierbij is het motto ´trial and error´ een goed begin. Kerken doen vaak veel te moeilijk om iets nieuws te beginnen. Gewoon present zijn op straat en men zal verwonderd zijn over de contacten en vragen die naar boven komen.

Kerk op straat

De kerken lopen leeg maar niet met de opdracht om massaal op straat te zijn. De kerk lijkt anno 2018 aan kracht te verliezen. Op andere plaatsen lijken sommige kerken juist weer wel te groeien. Het is niet precies duidelijk hoe dat komt. Als christenen zijn we kerk op straat en moeten we niet in een gebouw blijven zitten. Kerken hebben de uitdaging en de missie om gezamenlijk als 'bouwstenen' een nieuwe kerk op straat te bouwen.

Jezus

Jezus trok ook door het land van dorp naar dorp. Hij noemde daarbij nog een goed voorbeeld over het feit dat de velden wit zijn om te oogsten maar de arbeiders weinig zijn. Zo is het ook in de kerk. Op straat zijn de mensen te vinden die het evangelie nodig hebben maar er zijn weinig mensen die de straat op gaan.