Torastudie: Kasjroet – Leviticus 11:2-4

In Leviticus 11:2-4 komen een aantal kasjroet wetten aan de orde. Elke materie bestaat uit een Goddelijke vonk. Maar voor Joden is niet alles toegankelijk. De kasjroet wetten verbieden namelijk bepaalde zaken. Deze kunnen dan ook niet verheft worden. Niet-kosher (treife) voedsel bestaat om te worden verworpen en te worden verslagen.

Tekst Leviticus 11:2-4

Spreekt tot de kinderen Israëls, als volgt: dit is het gedierte, dat gij eten moogt van al het vee, dat op aarde is. Al, wat hoeven heeft en waarvan de hoeven geheel gespleten zijn, wat herkauwend is onder het vee, dat kunt gij eten. Maar dit zult gij niet eten onder die herkauwend zijn en hoeven hebben: de kameel, want herkauwend is hij, maar hoeven heeft hij niet; onrein is hij u.

Tekst in het Hebreeuws

א וַיְדַבֵּר יְהוָה אֶל-מֹשֶׁה וְאֶל-אַהֲרֹן לֵאמֹר אֲלֵהֶם. ב דַּבְּרוּ אֶל-בְּנֵי יִשְׂרָאֵל לֵאמֹר זֹאת הַחַיָּה אֲשֶׁר תֹּאכְלוּ מִכָּל-הַבְּהֵמָה אֲשֶׁר עַל-הָאָרֶץ. ג כֹּל מַפְרֶסֶת פַּרְסָה וְשֹׁסַעַת שֶׁסַע פְּרָסֹת מַעֲלַת גֵּרָה בַּבְּהֵמָה אֹתָהּ תֹּאכֵלוּ. ד אַךְ אֶת-זֶה לֹא תֹאכְלוּ מִמַּעֲלֵי הַגֵּרָה וּמִמַּפְרִסֵי הַפַּרְסָה אֶת-הַגָּמָל כִּי-מַעֲלֵה גֵרָה הוּא וּפַרְסָה אֵינֶנּוּ מַפְרִיס טָמֵא הוּא לָכֶם.

Leviticus 11:2

Dit is het gedierte dat gij eten moogt.

roofdieren

De vogels en de vele zoogdieren die verboden worden door de Tora zijn roofdieren. Joden mogen geen roofdieren eten die wreed zijn omdat ze anders de karaktereigenschappen van die dieren overnemen.

goddelijke energie

Volgens de Kabbala bestaat elk schepsel uit een goddelijke vonk, de ziel. De schil (kelipa) verbergt de goddelijke vonk. Dit vergt een grote inspanning van de mens om toegang te krijgen tot de vonk zonder verstrikt te raken in de materiële oppervlakte.

Niets kan zonder goddelijke vonk bestaan. Maar niet elke vonk is toegankelijk voor ons. De Tora verbiedt namelijk bepaalde dingen zodat de schil niet geopend kan worden de vonk niet verheft kan worden. Dus kosher vlees kan wel verheft worden, maar niet-kosher vlees niet omdat dit tegen Gods wil indruist. Niet-kosher voedsel bestaat om te worden verworpen en te worden verslagen.

Leviticus 11:2, 9, 13

Dit zijn de dieren die u zult eten onder alle beesten die op aarde zijn...van alles wat in het water is...onder de vogels...

slachten

Landdieren worden geschikt gemaakt om te eten door het verwijderen van de luchtpijp en de slokdarm. Vissen hebben geen speciale slacht nodig omdat ze van het water komen. Vogels zijn een mengsel van grond en water en zijn geschikt als voedsel als één van de vitale doorgangen wordt verwijderd.

Leviticus 11:4

Maar dit zult gij niet eten onder de herkauwend zijn en hoeven hebben.

vier dieren

De Tora geeft geen lijst van dieren die zowel kosher als niet-kosher zijn. Het noemt de namen van 4 dieren: kameel, konijn, haas en zwijn. Dit zijn de vier soorten dieren die bestaan. Ondanks dat er 33 eeuwen nadien nieuwe soorten zijn ontdekt is er geen enkele gevonden die slechts één teken heeft.

Nadere toelichting op bovenstaande Joodse commentaren

In het boek 'Baderech' van rabbijn ingenieur Ies Vorst wordt een tipje van de sluier over de kasjroet gedachte opgelicht. De kasjroet regels zijn choekkiem¹. Toch geeft God ons een bepaalde hint. Hij geeft ons een ethische les. Zo mogen geen dieren gegeten worden die door middel van 'geweld' aan hun voedsel zijn gekomen: roofdieren en roofvogels. Er mogen wel dieren gegeten worden die zich gevoed hebben met voornamelijk of uitsluitend plantaardig voedsel. De les die hier uit getrokken kan worden is dat je je in het leven behoort te gedragen. Mogelijk is er een verband tussen het 'karakter' van het dier en zijn lichaam (tussen geest en stof). Het voedsel dat we eten beïnvloedt ons niet alleen lichamelijk maar ook geestelijk.

Iets anders is het verhaal over de hazen en konijnen. Dit lijken geen herkauwers te zijn. Maar ondertussen is in 1955 wetenschappelijk bewezen dat het voedsel van de haasachtigen tweemaal het spijsverteringskanaal passeren, ze eten namelijk hun keutels op.

Wanneer Joden treife (niet-kosher) voedsel eten beïnvloedt dit hun hart en hersenen negatief en hebben ze minder gevoel en begrip voor het goddelijke.

---

Samenvatting - vragen

Om voor uzelf te controleren of u de tekst goed begrepen heeft volgt hier een aantal vragen. De antwoorden vindt u terug in bovenstaande tekst.

1. Waarom mogen Joden geen roofdieren en roofvogels eten?
2. Waaruit bestaat elk schepsel?
3. Wat betekent het dat bepaalde dingen niet toegankelijk zijn voor Joden?
4. Waarom bestaat niet-kosher voedsel?
5. Waarom zijn haasachtigen herkauwers?
6. Wat gebeurt er als Joden treife voedsel eten?

Voetnoten

¹choekkiem: Dit zijn wetten die we niet kunnen verklaren. Israël vervult deze wetten omdat God het wil. Israël is een heilig volk omdat God heilig is. De choekkiem voert Israël uit omdat het heilig is.

Lees verder

• Torastudie: Objectieve/subjectieve waarheid – Lev. 10:16
• Torastudie: Mozes maakt fout – Leviticus 10:16-20
• Torastudie: Vreemd vuur – Leviticus 10:2-11
• Torastudie: De achtste dag – Leviticus 9:1
• Torastudie: Priesters – Leviticus 9:1-6 en 10:1-2