Torastudie: Tabernakel/brandofferaltaar - Exodus 26/27

In deze studie aandacht voor de Tabernakel en het brandofferaltaar. Er wordt uitgelegd waarvan de Tabernakel en het altaar zijn gemaakt. Aan het eind van dit artikel vindt u een samenvatting in de vorm van vragen zodat u zichzelf kunt testen de tekst goed begrepen te hebben.

Tekst Exodus 26-27

En de Woning zult gij maken uit tien tapijten van getweernd byssus en purperblauwe en puperrode en karmozijnkleurige wol; met Cherubiem kunstweverswerk, zult gij ze maken. De lengte van ieder tapijt zij acht en twintig el, en de breedte van ieder tapijt vier el; één maat voor al de tapijten.
…..
…..
En gij zult maken het altaar van Shitta-hout; vijf el zij de lengte en vijf el de breedte, vierkant zij het altaar; en drie el zij de hoogte ervan. En gij zult zijn hoorns maken aan zijn vier hoeken, vanuit hetzelfde zullen zijn hoorns zijn; en gij zult het overtrekken met koper.
…..
…..
In de tent der samenkomst, buiten het voorhangsel, dat vóór het 'Getuigenis' is, zullen hem Aharon en zijn zonen in orde doen zijn van de avond tot de ochtend vóór de Eeuwige; een instelling voor eeuwig voor hun nageslachten vanwege de kinderen Israëls.

Tekst in het Hebreeuws

א וְאֶת-הַמִּשְׁכָּן תַּעֲשֶׂה עֶשֶׂר יְרִיעֹת שֵׁשׁ מָשְׁזָר וּתְכֵלֶת וְאַרְגָּמָן וְתֹלַעַת שָׁנִי כְּרֻבִים מַעֲשֵׂה חֹשֵׁב תַּעֲשֶׂה אֹתָם. ב אֹרֶךְ הַיְרִיעָה הָאַחַת שְׁמֹנֶה וְעֶשְׂרִים בָּאַמָּה וְרֹחַב אַרְבַּע בָּאַמָּה הַיְרִיעָה הָאֶחָת מִדָּה אַחַת לְכָל-הַיְרִיעֹת. ג חֲמֵשׁ הַיְרִיעֹת תִּהְיֶיןָ חֹבְרֹת אִשָּׁה אֶל-אֲחֹתָהּ וְחָמֵשׁ יְרִיעֹת חֹבְרֹת אִשָּׁה אֶל-אֲחֹתָהּ. ד וְעָשִׂיתָ לֻלְאֹת תְּכֵלֶת עַל שְׂפַת הַיְרִיעָה הָאֶחָת מִקָּצָה בַּחֹבָרֶת וְכֵן תַּעֲשֶׂה בִּשְׂפַת הַיְרִיעָה הַקִּיצוֹנָה בַּמַּחְבֶּרֶת הַשֵּׁנִית. ה חֲמִשִּׁים לֻלָאֹת תַּעֲשֶׂה בַּיְרִיעָה הָאֶחָת וַחֲמִשִּׁים לֻלָאֹת תַּעֲשֶׂה בִּקְצֵה הַיְרִיעָה אֲשֶׁר בַּמַּחְבֶּרֶת הַשֵּׁנִית מַקְבִּילֹת הַלֻּלָאֹת אִשָּׁה אֶל-אֲחֹתָהּ. ו וְעָשִׂיתָ חֲמִשִּׁים קַרְסֵי זָהָב וְחִבַּרְתָּ אֶת-הַיְרִיעֹת אִשָּׁה אֶל-אֲחֹתָהּ בַּקְּרָסִים וְהָיָה הַמִּשְׁכָּן אֶחָד. ז וְעָשִׂיתָ יְרִיעֹת עִזִּים לְאֹהֶל עַל-הַמִּשְׁכָּן עַשְׁתֵּי-עֶשְׂרֵה יְרִיעֹת תַּעֲשֶׂה אֹתָם. ח אֹרֶךְ הַיְרִיעָה הָאַחַת שְׁלֹשִׁים בָּאַמָּה וְרֹחַב אַרְבַּע בָּאַמָּה הַיְרִיעָה הָאֶחָת מִדָּה אַחַת לְעַשְׁתֵּי עֶשְׂרֵה יְרִיעֹת. ט וְחִבַּרְתָּ אֶת-חֲמֵשׁ הַיְרִיעֹת לְבָד וְאֶת-שֵׁשׁ הַיְרִיעֹת לְבָד וְכָפַלְתָּ אֶת-הַיְרִיעָה הַשִּׁשִּׁית אֶל-מוּל פְּנֵי הָאֹהֶל. י וְעָשִׂיתָ חֲמִשִּׁים לֻלָאֹת עַל שְׂפַת הַיְרִיעָה הָאֶחָת הַקִּיצֹנָה בַּחֹבָרֶת וַחֲמִשִּׁים לֻלָאֹת עַל שְׂפַת הַיְרִיעָה הַחֹבֶרֶת הַשֵּׁנִית. יא וְעָשִׂיתָ קַרְסֵי נְחֹשֶׁת חֲמִשִּׁים וְהֵבֵאתָ אֶת-הַקְּרָסִים בַּלֻּלָאֹת וְחִבַּרְתָּ אֶת-הָאֹהֶל וְהָיָה אֶחָד. יב וְסֶרַח הָעֹדֵף בִּירִיעֹת הָאֹהֶל חֲצִי הַיְרִיעָה הָעֹדֶפֶת תִּסְרַח עַל אֲחֹרֵי הַמִּשְׁכָּן. יג וְהָאַמָּה מִזֶּה וְהָאַמָּה מִזֶּה בָּעֹדֵף בְּאֹרֶךְ יְרִיעֹת הָאֹהֶל יִהְיֶה סָרוּחַ עַל-צִדֵּי הַמִּשְׁכָּן מִזֶּה וּמִזֶּה לְכַסֹּתוֹ. יד וְעָשִׂיתָ מִכְסֶה לָאֹהֶל עֹרֹת אֵילִם מְאָדָּמִים וּמִכְסֵה עֹרֹת תְּחָשִׁים מִלְמָעְלָה. {פ}

טו וְעָשִׂיתָ אֶת-הַקְּרָשִׁים לַמִּשְׁכָּן עֲצֵי שִׁטִּים עֹמְדִים. טז עֶשֶׂר אַמּוֹת אֹרֶךְ הַקָּרֶשׁ וְאַמָּה וַחֲצִי הָאַמָּה רֹחַב הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד. יז שְׁתֵּי יָדוֹת לַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד מְשֻׁלָּבֹת אִשָּׁה אֶל-אֲחֹתָהּ כֵּן תַּעֲשֶׂה לְכֹל קַרְשֵׁי הַמִּשְׁכָּן. יח וְעָשִׂיתָ אֶת-הַקְּרָשִׁים לַמִּשְׁכָּן עֶשְׂרִים קֶרֶשׁ לִפְאַת נֶגְבָּה תֵימָנָה. יט וְאַרְבָּעִים אַדְנֵי-כֶסֶף תַּעֲשֶׂה תַּחַת עֶשְׂרִים הַקָּרֶשׁ שְׁנֵי אֲדָנִים תַּחַת-הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד לִשְׁתֵּי יְדֹתָיו וּשְׁנֵי אֲדָנִים תַּחַת-הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד לִשְׁתֵּי יְדֹתָיו. כ וּלְצֶלַע הַמִּשְׁכָּן הַשֵּׁנִית לִפְאַת צָפוֹן עֶשְׂרִים קָרֶשׁ. כא וְאַרְבָּעִים אַדְנֵיהֶם כָּסֶף שְׁנֵי אֲדָנִים תַּחַת הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד וּשְׁנֵי אֲדָנִים תַּחַת הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד. כב וּלְיַרְכְּתֵי הַמִּשְׁכָּן יָמָּה תַּעֲשֶׂה שִׁשָּׁה קְרָשִׁים. כג וּשְׁנֵי קְרָשִׁים תַּעֲשֶׂה לִמְקֻצְעֹת הַמִּשְׁכָּן בַּיַּרְכָתָיִם. כד וְיִהְיוּ תֹאֲמִם מִלְּמַטָּה וְיַחְדָּו יִהְיוּ תַמִּים עַל-רֹאשׁוֹ אֶל-הַטַּבַּעַת הָאֶחָת כֵּן יִהְיֶה לִשְׁנֵיהֶם לִשְׁנֵי הַמִּקְצֹעֹת יִהְיוּ. כה וְהָיוּ שְׁמֹנָה קְרָשִׁים וְאַדְנֵיהֶם כֶּסֶף שִׁשָּׁה עָשָׂר אֲדָנִים שְׁנֵי אֲדָנִים תַּחַת הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד וּשְׁנֵי אֲדָנִים תַּחַת הַקֶּרֶשׁ הָאֶחָד. כו וְעָשִׂיתָ בְרִיחִם עֲצֵי שִׁטִּים חֲמִשָּׁה לְקַרְשֵׁי צֶלַע-הַמִּשְׁכָּן הָאֶחָד. כז וַחֲמִשָּׁה בְרִיחִם לְקַרְשֵׁי צֶלַע-הַמִּשְׁכָּן הַשֵּׁנִית וַחֲמִשָּׁה בְרִיחִם לְקַרְשֵׁי צֶלַע הַמִּשְׁכָּן לַיַּרְכָתַיִם יָמָּה. כח וְהַבְּרִיחַ הַתִּיכֹן בְּתוֹךְ הַקְּרָשִׁים מַבְרִחַ מִן-הַקָּצֶה אֶל-הַקָּצֶה. כט וְאֶת-הַקְּרָשִׁים תְּצַפֶּה זָהָב וְאֶת-טַבְּעֹתֵיהֶם תַּעֲשֶׂה זָהָב בָּתִּים לַבְּרִיחִם וְצִפִּיתָ אֶת-הַבְּרִיחִם זָהָב. ל וַהֲקֵמֹתָ אֶת-הַמִּשְׁכָּן כְּמִשְׁפָּטוֹ אֲשֶׁר הָרְאֵיתָ בָּהָר. {ס} לא וְעָשִׂיתָ פָרֹכֶת תְּכֵלֶת וְאַרְגָּמָן וְתוֹלַעַת שָׁנִי וְשֵׁשׁ מָשְׁזָר מַעֲשֵׂה חֹשֵׁב יַעֲשֶׂה אֹתָהּ כְּרֻבִים. לב וְנָתַתָּה אֹתָהּ עַל-אַרְבָּעָה עַמּוּדֵי שִׁטִּים מְצֻפִּים זָהָב וָוֵיהֶם זָהָב עַל-אַרְבָּעָה אַדְנֵי-כָסֶף. לג וְנָתַתָּה אֶת-הַפָּרֹכֶת תַּחַת הַקְּרָסִים וְהֵבֵאתָ שָׁמָּה מִבֵּית לַפָּרֹכֶת אֵת אֲרוֹן הָעֵדוּת וְהִבְדִּילָה הַפָּרֹכֶת לָכֶם בֵּין הַקֹּדֶשׁ וּבֵין קֹדֶשׁ הַקֳּדָשִׁים. לד וְנָתַתָּ אֶת-הַכַּפֹּרֶת עַל אֲרוֹן הָעֵדֻת בְּקֹדֶשׁ הַקֳּדָשִׁים. לה וְשַׂמְתָּ אֶת-הַשֻּׁלְחָן מִחוּץ לַפָּרֹכֶת וְאֶת-הַמְּנֹרָה נֹכַח הַשֻּׁלְחָן עַל צֶלַע הַמִּשְׁכָּן תֵּימָנָה וְהַשֻּׁלְחָן תִּתֵּן עַל-צֶלַע צָפוֹן. לו וְעָשִׂיתָ מָסָךְ לְפֶתַח הָאֹהֶל תְּכֵלֶת וְאַרְגָּמָן וְתוֹלַעַת שָׁנִי וְשֵׁשׁ מָשְׁזָר מַעֲשֵׂה רֹקֵם. לז וְעָשִׂיתָ לַמָּסָךְ חֲמִשָּׁה עַמּוּדֵי שִׁטִּים וְצִפִּיתָ אֹתָם זָהָב וָוֵיהֶם זָהָב וְיָצַקְתָּ לָהֶם חֲמִשָּׁה אַדְנֵי נְחֹשֶׁת.

א וְעָשִׂיתָ אֶת-הַמִּזְבֵּחַ עֲצֵי שִׁטִּים חָמֵשׁ אַמּוֹת אֹרֶךְ וְחָמֵשׁ אַמּוֹת רֹחַב רָבוּעַ יִהְיֶה הַמִּזְבֵּחַ וְשָׁלֹשׁ אַמּוֹת קֹמָתוֹ. ב וְעָשִׂיתָ קַרְנֹתָיו עַל אַרְבַּע פִּנֹּתָיו מִמֶּנּוּ תִּהְיֶיןָ קַרְנֹתָיו וְצִפִּיתָ אֹתוֹ נְחֹשֶׁת. ג וְעָשִׂיתָ סִּירֹתָיו לְדַשְּׁנוֹ וְיָעָיו וּמִזְרְקֹתָיו וּמִזְלְגֹתָיו וּמַחְתֹּתָיו לְכָל-כֵּלָיו תַּעֲשֶׂה נְחֹשֶׁת. ד וְעָשִׂיתָ לּוֹ מִכְבָּר מַעֲשֵׂה רֶשֶׁת נְחֹשֶׁת וְעָשִׂיתָ עַל-הָרֶשֶׁת אַרְבַּע טַבְּעֹת נְחֹשֶׁת עַל אַרְבַּע קְצוֹתָיו. ה וְנָתַתָּה אֹתָהּ תַּחַת כַּרְכֹּב הַמִּזְבֵּחַ מִלְּמָטָּה וְהָיְתָה הָרֶשֶׁת עַד חֲצִי הַמִּזְבֵּחַ. ו וְעָשִׂיתָ בַדִּים לַמִּזְבֵּחַ בַּדֵּי עֲצֵי שִׁטִּים וְצִפִּיתָ אֹתָם נְחֹשֶׁת. ז וְהוּבָא אֶת-בַּדָּיו בַּטַּבָּעֹת וְהָיוּ הַבַּדִּים עַל-שְׁתֵּי צַלְעֹת הַמִּזְבֵּחַ בִּשְׂאֵת אֹתוֹ. ח נְבוּב לֻחֹת תַּעֲשֶׂה אֹתוֹ כַּאֲשֶׁר הֶרְאָה אֹתְךָ בָּהָר כֵּן יַעֲשׂוּ. {ס} ט וְעָשִׂיתָ אֵת חֲצַר הַמִּשְׁכָּן לִפְאַת נֶגֶב-תֵּימָנָה קְלָעִים לֶחָצֵר שֵׁשׁ מָשְׁזָר מֵאָה בָאַמָּה אֹרֶךְ לַפֵּאָה הָאֶחָת. י וְעַמֻּדָיו עֶשְׂרִים וְאַדְנֵיהֶם עֶשְׂרִים נְחֹשֶׁת וָוֵי הָעַמֻּדִים וַחֲשֻׁקֵיהֶם כָּסֶף. יא וְכֵן לִפְאַת צָפוֹן בָּאֹרֶךְ קְלָעִים מֵאָה אֹרֶךְ וְעַמֻּדָו עֶשְׂרִים וְאַדְנֵיהֶם עֶשְׂרִים נְחֹשֶׁת וָוֵי הָעַמֻּדִים וַחֲשֻׁקֵיהֶם כָּסֶף. יב וְרֹחַב הֶחָצֵר לִפְאַת-יָם קְלָעִים חֲמִשִּׁים אַמָּה עַמֻּדֵיהֶם עֲשָׂרָה וְאַדְנֵיהֶם עֲשָׂרָה. יג וְרֹחַב הֶחָצֵר לִפְאַת קֵדְמָה מִזְרָחָה חֲמִשִּׁים אַמָּה. יד וַחֲמֵשׁ עֶשְׂרֵה אַמָּה קְלָעִים לַכָּתֵף עַמֻּדֵיהֶם שְׁלֹשָׁה וְאַדְנֵיהֶם שְׁלֹשָׁה. טו וְלַכָּתֵף הַשֵּׁנִית חֲמֵשׁ עֶשְׂרֵה קְלָעִים עַמֻּדֵיהֶם שְׁלֹשָׁה וְאַדְנֵיהֶם שְׁלֹשָׁה. טז וּלְשַׁעַר הֶחָצֵר מָסָךְ עֶשְׂרִים אַמָּה תְּכֵלֶת וְאַרְגָּמָן וְתוֹלַעַת שָׁנִי וְשֵׁשׁ מָשְׁזָר מַעֲשֵׂה רֹקֵם עַמֻּדֵיהֶם אַרְבָּעָה וְאַדְנֵיהֶם אַרְבָּעָה. יז כָּל-עַמּוּדֵי הֶחָצֵר סָבִיב מְחֻשָּׁקִים כֶּסֶף וָוֵיהֶם כָּסֶף וְאַדְנֵיהֶם נְחֹשֶׁת. יח אֹרֶךְ הֶחָצֵר מֵאָה בָאַמָּה וְרֹחַב חֲמִשִּׁים בַּחֲמִשִּׁים וְקֹמָה חָמֵשׁ אַמּוֹת שֵׁשׁ מָשְׁזָר וְאַדְנֵיהֶם נְחֹשֶׁת. יט לְכֹל כְּלֵי הַמִּשְׁכָּן בְּכֹל עֲבֹדָתוֹ וְכָל-יְתֵדֹתָיו וְכָל-יִתְדֹת הֶחָצֵר נְחֹשֶׁת. {ס} כ וְאַתָּה תְּצַוֶּה אֶת-בְּנֵי יִשְׂרָאֵל וְיִקְחוּ אֵלֶיךָ שֶׁמֶן זַיִת זָךְ כָּתִית לַמָּאוֹר לְהַעֲלֹת נֵר תָּמִיד. כא בְּאֹהֶל מוֹעֵד מִחוּץ לַפָּרֹכֶת אֲשֶׁר עַל-הָעֵדֻת יַעֲרֹךְ אֹתוֹ אַהֲרֹן וּבָנָיו מֵעֶרֶב עַד-בֹּקֶר לִפְנֵי יְהוָה חֻקַּת עוֹלָם לְדֹרֹתָם מֵאֵת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל.

Exodus 26:1-9

En de Woning zult gij maken uit tien tapijten.....En gij zult maken tapijten van geitenhaar tot tent over de 'Woning'; elf tapijten zult gij ervan maken.....en het zesde tapijt omslaan naar de voorzijde der tent

Tien geboden; vijf boeken van Mozes; zes order van de Misjna; de Talmoed; van Exodus tot openbaring

De tien veelkleurige tapijten, in twee groepen van elk vijf vertegenwoordigen de Tien Geboden. De elf tapijten van geitenhaar, genaaid in groepen van vijf en zes, vertegenwoordigen de Vijf Boeken van Mozes en de Zes orders van de Misjna..... Het omgeslagen tapijt vertegenwoordigt de Talmoed die de Tora omslaat en definieert.....De vijftig haken vertegenwoordigen de vijftig dagen van de Exodus tot de openbaring van de Tora.

Exodus 26:1

En de Woning zult gij maken uit tien tapijten.....met Cherubiem kunstweverswerk, zult gij ze maken.

kunstweverswerk

'Kunstweverswerk' betekent dat de beelden niet werden geborduurd maar van het weefsel zelf, en gedaan op zo'n manier dat één figuur één kant toonde en een ander figuur de andere kant. 'Borduurwerk' waren beelden gemaakt met naald en garen en waren aan beide kanten gelijk.

Exodus 26:6

En gij zult maken vijftig gouden haken, en de tapijten met elkaar verbinden door de haken, dan zal de 'Woning' één zijn.

sterren

Bezien vanuit de binnenkant van het Heiligdom, zijn de gouden haken ingeweven in de tapijten als ware het sterren die glinsterden aan de hemel.

Exodus 26:12

En iets afhangends, dat wat overblijft van de tapijten der tent, het halve tapijt dat overblijft, zal afhangen van de achterzijde der 'Woning'.

dame op de markt

De Misjkan lijkt dus op een dame die op de markt wandelt met de slierten van haar jurk achter zich aan.

Exodus 26:14

En gij zult maken een bedekking voor de tent van roodgeverfde ramsvellen, en daarboven een bedekking van Tachash-vellen.

Tachash

De Tachash was een veelkleurig dier dat speciaal geschapen werd voor de Tabernakel en alleen in die tijd bestond. Rabbi Hoshaja zei dat het om een eenhoornig dier ging.
Alles dat God schiep, schiep Hij alleen voor Zijn glorie (Spreuken der Vaderen 6:11). Er is één schepsel, de Tachash, dat bestemd was voor de woning van God. Hij was geschapen om te dienen en om de goddelijke essentie erin te openbaren. Zo dienen alle schepselen te zijn.

Exodus 26:15

En gij zult maken de planken voor de 'Woning', van Shitta-hout, staande

shitta

Volgens de Talmoed is de shitta een soort ceder. De chassidische leer verbindt het woord shittiem met shetot (dwaasheid) – toespeling op het feit dat de functie van de Misjkan was om de dwaasheid van het materialisme te transformeren in de dwaasheid van heiligheid.
Waarom Shitta-hout? God plaatst een voorbeeld voor alle tijden: dat het Heiligdom alleen gemaakt wordt van bomen die geen fruit dragen, hoewel alle dingen Hem toebehoren, hoeveel meer is dat in dit geval?
Hoe kwamen de kinderen van Israël aan hout in de woestijn? Aartsvader Jakob bracht ceders mee naar Egypte en plantte ze daar. De kinderen van Israël namen deze ceders mee.

Exodus 26:28

De middelste sluitboom namelijk door het midden der planten, sluitend van het ene eind tot het andere eind.

wonder

Het lag daar door een wonder.

Exodus 26:35

En gij zult de tafel plaatsen buiten het voorhangsel en de luchter tegenover de tafel, aan de zuidzijde der 'Woning', en de tafel zult gij plaatsen aan de noordzij

wijs en rijk

Rabbi Jitschak zei: Iemand die verlangt wijs te worden moet zich wenden tot het zuiden (tijdens het bidden); en degene die rijk wenst te worden moet zich wenden tot het noorden. Uw teken voor dit is dat de Tafel naar het noorden staat en de Menora naar het zuiden.

Rabbi Joshua ben Levi: Men moet zich altijd naar het zuiden wenden omdat door het verkrijgen van wijsheid men rijkdom verkrijgt.

Exodus 27:12

En gij zult maken een altaar.....en gij zult het overtrekken met koper.

koper

Waarom koper? Net zoals men koper kan schoon poetsen, zo kan het volk van Israël ondanks dat men zondigt, berouw hebben en vergeven worden.

Exodus 27:19

Al de gereedschappen van de 'Woning' voor al haar arbeid, en al haar pinnen en al de pinnen van het voorhof, van koper.

pinnen

Deze pinnen dienden om de bedekkingen van de Misjkan en de muren vast te houden zodat ze niet zouden wegwaaien.

---

Samenvatting - vragen

Om voor uzelf te controleren of u de tekst goed begrepen heeft volgen hier een aantal vragen. De antwoorden vindt u terug in bovenstaande tekst.

1. Wat vertegenwoordigen de tien tapijten?
2. Wat vertegenwoordigen de elf tapijten van geitenhaar?
3. Wat vertegenwoordigt het omgeslagen tapijt?
4. Wat vertegenwoordigen de 50 haken?
5. Wat betekent het 'kunstweverswerk'?
6. Wat stelde het 'borduurwerk' voor?
7. Waarop leken de gouden haken ingeweven in de tapijten?
8. Waar wordt de Misjkan mee vergeleken?
9. Wat is een Tachash?
10. Wat is shitta?
11. Hoe kwamen de Joden aan hout in de woestijn?
12. Wat is slimmer: streven naar wijsheid of naar rijkdom?
13. Waarom werd het altaar overtrokken met koper?
14. Waarvoor dienden de pinnen van het voorhof?

Lees verder

• Torastudie: de Menora - Exodus 25:31-40
• Torastudie: De Ark en Tafel - Exodus 25:10-30
• Torastudie: Waarom zijn we hier? - Exodus 25:8
• Torastudie: heffing Tabernakel - Exodus 25:2-8
• Torastudie: Sluiten Verbond - Exodus 24:1-7