Torastudie: Sluiten Verbond - Exodus 24:1-7

De Joodse commentatoren verschillen van mening over de tijd waarin de gebeurtenissen die zich afspelen in de Tora plaatsvinden. Volgens Rashi is er geen chronologische volgorde; volgens Nachmanides is er wel sprake van een chronologische volgorde. Daarnaast aandacht voor het Joodse volk dat eerst de Tora uitvoert en daarna probeert te begrijpen. Doen is de basis voor het begrijpen. God wil dat we de Tora begrijpen zodat we Hem met verstand en hart kunnen dienen.

Tekst Exodus 24:1-7

En tot Mozes zei Hij: stijg op tot de Eeuwige, gij en Aaron, Nadab en Abiehu en zeventig van de oudsten van Israël, en gij zult nederwerpen van verre. En Mozes alleen nadere tot de Eeuwige, zij echter zullen niet naderen; en het volk zal niet opstijgen met hem. Toen Mozes nu kwam en aan het volk mededeelde al de woorden van de Eeuwige en al de rechten, hief het gehele volk één stemmig aan en zeiden zij: al de woorden, die de Eeuwige gesproken heeft, zullen wij doen. Hierop schreef Mozes op al de woorden van de Eeuwige en maakte hij 's morgens vroeg op en bouwde hij een altaar aan de voet van de berg en twaalf gedenkstenen naar de twaalf stammen Israëls. Nu zond hij de jongelingen der kinderen Israëls, en deze brachten brandoffers en slachtten varren als vredesoffers ter ere van de Eeuwige. En Mozes nam de helft van het bloed en deed het in de bekkens, en de helft van het bloed wierp hij op het altaar. Daarop nam hij het boek des verbonds en las ten aanhoren van het volk; en zij zeiden al wat de Eeuwige heeft gesproken zullen wij doen en wij zullen luisteren.

Tekst in het Hebreeuws

א וְאֶל-מֹשֶׁה אָמַר עֲלֵה אֶל-יְהוָה אַתָּה וְאַהֲרֹן נָדָב וַאֲבִיהוּא וְשִׁבְעִים מִזִּקְנֵי יִשְׂרָאֵל וְהִשְׁתַּחֲוִיתֶם מֵרָחֹק. ב וְנִגַּשׁ מֹשֶׁה לְבַדּוֹ אֶל-יְהוָה וְהֵם לֹא יִגָּשׁוּ וְהָעָם לֹא יַעֲלוּ עִמּוֹ. ג וַיָּבֹא מֹשֶׁה וַיְסַפֵּר לָעָם אֵת כָּל-דִּבְרֵי יְהוָה וְאֵת כָּל-הַמִּשְׁפָּטִים וַיַּעַן כָּל-הָעָם קוֹל אֶחָד וַיֹּאמְרוּ כָּל-הַדְּבָרִים אֲשֶׁר-דִּבֶּר יְהוָה נַעֲשֶׂה. ד וַיִּכְתֹּב מֹשֶׁה אֵת כָּל-דִּבְרֵי יְהוָה וַיַּשְׁכֵּם בַּבֹּקֶר וַיִּבֶן מִזְבֵּחַ תַּחַת הָהָר וּשְׁתֵּים עֶשְׂרֵה מַצֵּבָה לִשְׁנֵים עָשָׂר שִׁבְטֵי יִשְׂרָאֵל. ה וַיִּשְׁלַח אֶת-נַעֲרֵי בְּנֵי יִשְׂרָאֵל וַיַּעֲלוּ עֹלֹת וַיִּזְבְּחוּ זְבָחִים שְׁלָמִים לַיהוָה פָּרִים. ו וַיִּקַּח מֹשֶׁה חֲצִי הַדָּם וַיָּשֶׂם בָּאַגָּנֹת וַחֲצִי הַדָּם זָרַק עַל-הַמִּזְבֵּחַ. ז וַיִּקַּח סֵפֶר הַבְּרִית וַיִּקְרָא בְּאָזְנֵי הָעָם וַיֹּאמְרוּ כֹּל אֲשֶׁר-דִּבֶּר יְהוָה נַעֲשֶׂה וְנִשְׁמָע.

Exodus 24:1

En tot Mozes zei hij: “Stijg op tot de Eeuwige...”

gebeurtenissen chronologisch of niet?

Joodse commentatoren verschillen van mening over de tijd waarin de gebeurtenissen beschreven in Exodus 24:1-18 plaatsvinden.

Volgens Rashi keert de Tora nu terug naar de gebeurtenissen die plaats vonden vóór de Openbaring op de Sinaï. Het zou gaan om de 4de Sivan, twee dagen vóór het geven van de Tora. Op die dag geeft Mozes aan het volk door “de woorden van God” bevolen in hoofdstuk 19, alsook de “wetten” die al ontvangen zijn in Mara; Mozes schreef de woorden van God al op van het begin van Genesis tot aan het midden van Exodus – hiermee actualiseerde hij de Tora tot aan de Openbaring. Het altaar dat gebouwd werd wordt hier genoemd en tevens de offers op de 5de Sivan. Dit is ook de dag waarop het volk Israël zei: “Wij zullen doen en wij zullen luisteren.” Dan beschrijft de Tora hoe “zij God van Israël zagen” op de 6de Sivan toen de Tora werd gegeven. Vervolgens lezen we dat Mozes de berg op moet komen voor 40 dagen om gedetailleerde informatie van God te ontvangen (inclusief de wetten). Er is geen vroeger of later in de Tora; de gebeurtenissen die worden verteld in de Tora gebeuren niet noodzakelijkerwijs chronologisch.

Volgens Nachmanides wordt de Tora wel chronologisch verteld. Al de wetten die we lezen in de eerste hoofdstukken van Mishpatiem werden aan Mozes doorgespeeld nadat op de 6de Sivan de Tora was gegeven, voor de gebeurtenissen in Exodus 24 die gebeurden op de 7de Sivan, de dag na de Openbaring. “De woorden van God” en de “wetten die Mozes aan het volk verteld en de goddelijke woorden die Mozes opschrijft, zijn de Tien geboden en de wetten die we zojuist gelezen hebben in Mishpatiem. Hieruit volgt dat Mozes de berg voor 40 dagen besteeg om de rest van de Tora te ontvangen.

Exodus 24:7

Daarop nam hij het boek des verbonds en las ten aanhoren van het volk; en zij zeiden: “al wat de Eeuwige heeft gesproken, zullen wij doen en wij zullen luisteren.”

wij zullen doen en wij zullen luisteren

Toen het volk zei: “Wij zullen doen en wij zullen luisteren”, was een hemelse stem te horen: “Wie openbaarde aan Mijn kinderen dit geheim, dat aangewend wordt door de engelen?” In Psalm 103:20 staat: “Zegen de Eeuwige Zijn engelen, die machtig zijn in kracht, die Zijn woord vervullen, die de stem van Zijn woord horen.” Eerst 'doen' zij en dan 'horen' ze.

doen vóór begrijpen

De grootsheid van het Volk Israël was dat ze eerst doen alvorens te begrijpen. God verlangt dat we doen zowel als 'horen' en Zijn wil begrijpen zodat we Hem niet alleen met daden dienen, maar ook met ons verstand en hart. Maar het 'doen' moet als basis dienen voor het begrijpen.