Is er een verband tussen religie en natuurlijke selectie?

Is er een verband tussen religie en natuurlijke selectie? In het boek 'De biologie van God' doet A. Hardy een oproep tot verzoening van de Darwiniaanse natuurlijke selectie en genetica met religie. Hardy is misschien wel iemand van de weinigen die een religieuze invloed onderkent bij de evolutietheorie van Darwin. Hij is niet uitgesproken christelijk, Joods of Islamitisch maar beweert dat elke religieuze ervaring van de mens hem verder evolueert.

Hardy: selectie van het gedrag

Hardy keerde Darwins theorie om: terwijl het traditionele perspectief gedragsverandering ziet als volgend op fysieke verandering, zag Hardy "een krachtige gedragsselectie die een snelle lichamelijke verandering teweegbrengt". De zwakte is dat hij niet aangeeft hoe die selectie in zijn werk gaat. Toch is zijn visie tegenwoordig vrij populair in evolutionaire psychologie. Hardy zag religieuze ervaring als kernelement die aanpassing helpt en daarom betrokken is bij natuurlijke selectie.

Religie en de naturalistische basis van kennis

De beroemde antropoloog P. Boyer beschreef in zijn boek De natuurlijkheid van religieuze ideeën een cognitieve theorie over religie uitgaande van ‘universele cognitieve processen’. Dit gaat uit van het klassieke evolutionaire denkbeeld dat religieuze ideeën helpen met overleven. Boyer stelt dat ons denken wordt beheerst op een aantal manieren die religieuze ideeën ondersteunen. Een beperking kan zijn hoe ervaring uit het verleden ons huidige denken stuurt en richt. Met name negatieve ervaringen die mensen weerhouden om zonder twijfels hun geloof te belijden en uit te dragen.

Sociobiologie en religie

Bioloog E.O. Wilson wordt de vader van de ‘sociobiologie’ genoemd; een controversieel terrein, wat hij omschrijft als “de systematische studie van de biologische basis van alle vormen van sociaal gedrag” (waaronder hij ook religie beschouwt). Volgens Wilson is religie betrokken bij zowel het creëren van evolutionaire verandering als het verlenen van genetische voorrang.

Machtsuitoefening van religieuze leiders

Dit wordt bereikt door de machtsuitoefening van religieuze leiders, die zouden kiezen voor en belonen van degenen die gelijkvormigheid en loyaliteit betonen aan de kerkelijke autoriteit, en die religieuze ijver en charisma hebben. Voor zover geloof kan selecteren op kunde en motivatie om religieus gedrag te verkrijgen, dan zou de frequentie van genen die zulke aanleg ondersteunen toenemen in de populatie.

Ongelijkvormigheid

De achterliggende idee hierbij is dat religieuze leiders en activiteiten ongelijkvormigheid uitdunnen en, zowel overleving als vermenigvuldiging doen toenemen van degenen die gewaardeerde religieuze reacties laten zien. Deze neigingen zullen zeker waar zijn voor religieuze groepen die zichzelf afscheiden van de grotere sociale matrix en huwelijken binnen de groep promoten.

Biologisch voordeel en natuurlijke selectie

Bij de Amish, Hutterites, Chassidische joden, Mormonen, etc. heeft Wilson gezocht naar het biologisch voordeel dat religie verleent aan gelovigen. Het impliceert dat religieuze indoctrinatie verbonden is met regels leren die geëvolueerd zijn en daardoor genetisch bepaald zijn.
© 2009 - 2024 Hessel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De rol van religie tussen genetica en evolutieDe rol van religie tussen genetica en evolutieDe rol van evolutie ten opzichte van religie wordt indirect uitgedrukt in wat religie doet voor mensen. Evolutie heeft d…
Intelligent Design - De strijd tussen Darwin en GodJarenlang woekerde de strijd tussen het Darwinisme en het creationisme, korte pauzes van zachte rust hebben plaatsgevond…
Evolutietheorie Charles Darwin: selectiemechanismenEvolutietheorie Charles Darwin: selectiemechanismenCharles Darwin, die werd beïnvloed door de theorie over evolutie van de demograaf Thomas Robert Malthus, toonde aan dat…
Bhagwan Shree Rajneesh of OshoBhagwan of Osho heette eigenlijk Rajneesh Chandra Mohan. Hij werd geboren in het kleine dorpje Kuchware in Centreaal Ind…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Geralt, Pixabay
  • Samenvatting hoofdstuk 3 pagina 59-61 . The psychology of Religion
Hessel (256 artikelen)
Laatste update: 29-10-2019
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Religie
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.