De gelijkenis van de verloren zoon: Lucas 15 vers 24

Want mijn zoon hier was dood, en is weer levend geworden, hij was verloren, en is gevonden. En zij begonnen feest te vieren. Lucas 15: 24. De vader van de verloren zoon is dankbaar dat zijn zoon levend terug gekomen is. Ondanks dat hij zelf niet op zoek is gegaan maar wel op de uitkijk heeft gestaan. De vader was natuurlijk bezorgd maar hij moest de keus van zijn zoon accepteren en hem loslaten. Loslaten is soms de enige optie om de ander geestelijk te laten groeien. De jongste zoon is als het ware 'wakker' geworden of zich bewust geworden van de doodlopende weg waarop hij liep. De vader is blij dat hij 'wakker' is geworden. Op het moment dat de vader hem moest laten gaan wist hij al dat hij hem niet kon overtuigen om te blijven. Als vader wist hij dat er iets anders nodig was bewust te worden van het goede dat hij al bezat. Dat valt vaak niet mee om als vader te beseffen. Het 'loslaten' is hierin de moeilijkste maar wel de belangrijkste fase.

Dood

De dood is volgens de Bijbel het gevolg van de zonde. (Genesis 3). De apostel Paulus zegt in de Romeinenbrief; ‘door een man is de zonde in de wereld gekomen’. De vader spreekt zijn dank uit. Voor hem was zijn zoon fysiek dood. Tenminste zo komt het over in de gelijkenis. Jezus bedoeld eigenlijk het ´geestelijk dood´ zijn. De boodschap van de gelijkenis is over de hele wereld verkondigd in woord en schrift. Maar wat is ‘geestelijk dood zijn’ nu eigenlijk? Uit de woorden van Jezus wordt duidelijk dat geestelijk dood zijn een leven zonder de vergeving en de liefde van God de Vader is.

Woorden van levend

Wat de meeste mensen rondom Jezus dwars zat was Zijn relatie met de minderen van de samenleving. De armen, de prostituees, degen die buiten de boot vielen. Mensen waarbij normaal gesproken een lichtpuntje in hun leven ontbrak. De toehoorders van Jezus moeten iets of misschien wel alles van dat Licht hebben gezien. De woorden van Jezus lieten de mensen niet onbewogen. Hij kreeg kritiek van de overheid en de schriftgeleerden. Anderen werden genezen of kwamen tot geloof door de woorden van Jezus. Alles wat we zeggen heeft uitwerking. We kunnen iemand met woorden vervloeken of iemand op andere gedachten brengen. Woorden hebben effect tenzij ze goed gekozen zijn en in het juiste perspectief geplaatst. Woorden hoeven niet direct effect te hebben. Bij de jongste zoon had het pas later effect. In dat geval moeten het krachtige woorden zijn geweest die hem hebben besloten om op te staan en terug te keren naar zijn vader.

Verloren

In een ander artikel is het al uitgebreider vermeld dat het niet vreemd is dat een zoon het ouderlijk huis verlaat. Het is echter wel vreemd dat hij zijn erfdeel zelf opeiste. Hij kiest bewust voor een zondig leven. In het Hebreeuwse ‘abad’ wat verschillende betekenissen heeft die allen het element van verloren zijn bevatten, ligt de nadruk op de eigen schuld van ‘verloren’ gaan. Dat klinkt hard maar dat is wel de conclusie.

Gevonden

Volgens de Duitse theologe Dorothee Sölle, is de gelijkenis van de verloren zoon een liefdesgeschiedenis, , die gaat over zoeken, verliezen en vinden. De gelijkenis heeft dezelfde boodschap als de gelijkenis van de Goede Herder. Net zoals andere gelijkenis waarin het vinden van het verlorene centraal staat. Hierin wordt duidelijk dat een ‘leven buiten de kudde’ uitloopt op een eenzaam en risicovol leven. Jezus wil duidelijk maken dat onvoorwaardelijke liefde het vinden mogelijk maakt. Sölle merkt terecht op dat het vinden geen voorwaarden vraagt van berouw, wroeging of belijdenis van zonden.

Vernederd door het leven

De onvoorwaardelijke liefde herstelt relaties en richt diegene op die al genoeg in het leven is vernederd. De vele details in de gelijkenis verwijzen naar schoonheid, geluk, en de intentie van het leven. Met een woord samengevat ‘genade’. Als mensen ver van God leven zijn ze ‘dood’ en niet in staat in vreugde te leven.