Piedjon (Pidyon) Haben: loskoping van de eerstgeboren zoon

Oorspronkelijk waren de Joodse eerstgeborenen de heilige priester klasse. Zij werden geïnstalleerd in de dienst van God toen zij gered werden van de Tiende Plaag van de Eerstgeborenen in Egypte. Echter toen de Joden, inclusief de eerstgeborenen, het Gouden kalf gingen dienen, verspeelden ze hun status. Het priesterschap werd overgedragen aan de stam Levi, die niet meedeed aan de Gouden Kalf verering, en in het bijzonder de afstammelingen van Aäron (Cohen).

Wie worden losgekocht? (Pidyon Haben)

Alle mannelijke eerstgeborenen. Uitzonderingen gelden voor:

• Als één van beide ouders een Cohen of een Leviet is.
• De baby die met de keizersnede is geboren.
• Als de moeder een miskraam heeft gehad vóór de eerstgeboren zoon (een rabbijn moet hierover geraadpleegd worden)

Als de ouders het kind niet hebben losgekocht, moet moet de mannelijke eerstgeborene het zelf doen wanneer hij volwassen is.

Wanneer worden losgekocht? (Pidyon haben)

Op de 31ste dag na de geboorte. De Sefardische Joden doen het in de vooravond van de 31ste dag. De Asjkenazische Joden in de middag van de 31ste dag.

Als de dag op een Sjabbat of een belangrijke Joodse feestdag valt, dan gebeurt het de volgende avond of dag.

Hoe worden losgekocht? (Pidyon Haben)

De Tora meldt een prijs van 5 shekels, ongeveer 100 gram zilver.

Traditioneel wordt de mitswa tijdens een mitswa maaltijd uitgevoerd die bijgewoond wordt door de familie en wat vrienden. Na het begin van de maaltijd wordt de eerstgeborene op een zilveren dienblad binnen gebracht.

De vader zegt tegen de Cohen: "Mijn vrouw heeft me deze eerstgeborene geschonken"

De vader en de Cohen houden daarna een voorgeschreven dialoog. Op het eind geeft de vader het geld (vijf shekel) en reciteert een speciale zegen. De Cohen reciteert vervolgens een zegen over een kop wijn.

Waarom 5 shekels?

Waarom wordt er met 5 shekels betaald en niet met tien of 50 shekels?

Dit is terug te vinden in Numeri 18:16: "Wat zijn losprijs aangaat, gij zult hen, zodra zij één maand oud zijn, loskopen volgens uw schatting tegen een bedrag van vijf sikkels naar den heilige sikkel."

Er zijn verschillende verklaringen voor:

1. In de Talmoed staat: Jozef, de eerstgeboren zoon van Rachel, werd door zijn broers van twintig zilver stukken gekocht, het equivalent van vijf shekels.
2. In de Zohar staat: Vijf is de numerieke waarde van de Hebreeuwse letter 'he', dat werd toegevoegd aan Abrams naam (Abraham). God koos het Joodse Volk als Zijn volk, dat resulteerde in de heiliging van de eerstgeborene en de mitswa los te kopen. Er is dus een toespeling op Abraham bij de Piedjon (Pidyon) Haben.