De synagoge: de gebedsdienst en het voorlezen uit de Tora

Het gebed is de dienst van het hart. Vaak doen we het privé maar in een gemeenschap is het beter. Vaak wordt tijdens het gebed van voren naar achteren bewogen. Naast de gebedsdienst vindt ook het voorlezen uit de Tora plaats. In dit artikel wordt de 'techniek van het sjoelen' weergegeven. De informatie is afkomstig uit het boek Badèrech van rabbijn ing. Vorst en volgt de orthodoxe synagogedienst.

De chazan leest de gebeden voor

De meeste gebeden worden geleid door een lid van de gemeenschap. Het wordt als een eer beschouwd om de gemeente in gebed voor te gaan. De gemeente volgt de chazan tijdens de gebedsdienst.

De wekelijkse gebeden

Er zijn drie dagelijkse gebeden: ochtend- (Shachariet), middag- (Mincha)- en avondgebeden (Maariev). Het ochtendgebed werd geleerd van Abraham, het middaggebed van Izaäk, en het avondgebed van Jakob.

onderverdeling ochtendgebed

Het ochtend gebed bestaat uit: P'soekiem D'zimra (God wordt geprezen voor zijn scheppende kracht en liefde voor Zijn volk), Sjema (Hoor Israël), Amidah (het stil gebed), de Klaagliederen, op maandag en donderdag lezen we het Tora gedeelte van de week, slotgebeden.

onderverdeling middaggebed

Deze bestaat uit het Amida en de klaagliederen.

onderverdeling avondgebed

Deze bestaat uit het Sjema en de klaagliederen.

De Sjabbat gebeden

Op Sjabbat wordt de gehele Tora voor die week glezen. We voegen er aan toe het Moesaf Amida (stil gebed). In veel gemeenschappen is het de gewoonte Aniem Zimirot te zingen. In veel synagogen wordt geëindigd met de Adon Olam. De gebeden worden gezongen met traditionele melodieën en hebben een mystieke betekenis.

Onderdelen van het gebed

• Het begint met het Adon olam, ochtend-beragot, inleidende gebeden en teksten betreffende de Tempeldienst.
• Vervolgens wordt de talliet (gebedsmantel omgelegd)
• Staande wordt Baroeg Sje'amar uitgesproken. U houdt daarbij in de rechterhand de twee voorste tsie'tsiejot van de talliet vast, die aan het eind bij batisj'bagot, worden gekust en losgelaten.
• Zittend of staand worden psalmen en andere Tenach-teksten gelezen.
• Staande wordt Wajerag David uitgesproken.
• Daarna volgt het Nisj'mat.
• Het half-kadiesj wordt door de gazan uitgesproken.
• De gemeente zegt: ameen, jehe Sjemee Rabba mewarag le'alam oele'alemee alemaja jitbarag berieg Hoe.
• Gazan: Baragoe et Adonaj hameworag.
• Gemeente: Baroeg Adonaj hameworag le'olam wa'ed. Bij Baroeg wordt een huiging naar het oosten gemaakt.
• Teksten inzake o.a. de Sjabbat, de dienst van de engelen, de waarde van Tora en geboden. Deze gebeden kunnen zittend worden uitgesproken.
• Het opzeggen van Sjema Jisraeel.
• Drie Tora-teksten: We'ahavta - Whaja - Wajomer. Ze worden meestal hardop uitgesproken.
• Teksten inzake o.a. de Exodus uit Egypte en de toekomstige verlossing. Bij de woorden Tehillot le'Ee-l ejon gaat u staan. Bij Tsoer Jisraeel gaat u 3 passen achteruit en bij ga'al Jisraeel 3 passen vooruit.
• Staande wordt Sjemonè esree uitgesproken. U staat met uw gezicht naar het oosten; de voeten zijn gesloten. Er wordt 4 maal gebogen: bij baroeg aan het begin en bij baroeg aan het eind van de eerste beraga; bij de woorden modiem anagnoe lag en bij het daaropvolgende baroeg. Aan het einde gaat met 3 passen achterwaarts (bij Osè sjalom) en daarna 3 passen voorwaarts (bij kadmonietjot). Sjemonè esree wordt door de gazan herhaald. Na elke beraga zegt de gemeente baroeg Hoe oewaroeg Sjemo en ameen bij de Priesterzegen ameen keen jehie ra'tson. De Kedoe'sja wordt staande naar het oosten uitgesproken; de voeten zijn gesloten.
• Heel Kadiesj.
• Sjier hakawod. De Tora-kast wordt geopend.
• Vervolgens wordt psalm 92 gereciteerd. Daarna volgt het Kadiesj voor de Wezen.
• De Tora-voorlezing en de haftara begint.
• Gevolgd door Hanoteen te'sjoe'a.
• Het Moesaf-gebed wordt voorafgegaan door half Kadiesj.
• Heel Kadiesj.
• Tot slot besluitende teksten.

Lees verder

• De synagoge: bouwstijl, architectuur, inrichting en dienst
• De synagoge: interieur, belangrijke personen en boeken
• Waarom bidden Joodse mannen en vrouwen apart?
• Wat doet een chazan, een Joodse voorzanger, in de synagoge?
• Jodendom: Wat is een rabbijn, rav, rabban, rebbe?