Kabbala - de Tanya: gewaden van de goddelijke ziel
In hoofdstuk 4 van de Tanya worden de gewaden van de goddelijke ziel besproken. Gedachte, spraak en handeling van de Tora en de mitswot zijn de gewaden die er voor zorgen dat de goddelijke ziel haar ultieme realisatie van heiligheid en grootsheid bereikt. De Tora en de mitswot zijn niet alleen de gewaden van de ziel maar ook die van God waarin Hij gevonden wordt. Dus aan de ene kant is de Tora gekleed binnen de wereldse en materiële zaken die de ziel kan identificeren en aan de andere kant “zijn God en de Tora één”. Tijdens de Torastudie kan een persoon zich kleven aan God.
Chabad website
Bij de volgende links kunt u tekst en uitleg horen van de Rabbijn inzake hoofdstuk 4 van de Likutei Amariem van de Tanya.
Elke goddelijke ziel bezit drie gewaden
De gewaden worden in het Hebreeuws 'levushim' genoemd. De ziel bepaalt of het de gewaden wel of niet draagt. De gewaden zijn gescheiden van de essentie van de ziel. Dus de faculteiten van gedachte, spraak en handeling kunnen van functie veranderen van het ene uiterste in het andere (bijvoorbeeld van liefde naar vrees). De essentie van de ziel is in elk van hen aanwezig.
De 613 mitswot van de Tora
De gewaden van de goddelijke ziel zijn de 613 mitswot van de Tora. Door de mitswot na te leven kan heiligheid bereikt worden. Dat kan niet met iets anders. Heiligheid kan niet door de mens zelf gefabriceerd worden omdat het niet verbonden kan worden met het Oneindige. Alleen God kan dit contact scheppen.
613 organen van het lichamen en 613 organen van de ziel
Net zoals het lichaam heeft ook de ziel 613 organen. Elk van de 613 organen van de ziel bezit één van de 613 mitswot. Elk individu, als een deel van het geheel, deelt in de mitswot die elk ander naleeft (niet iedereen hoeft alle mitswot na te leven, sommige zijn bijvoorbeeld alleen specifiek voor vrouwen). Wel kan een individu die een bepaalde mitswa niet kan uitvoeren dit doen via spraak of gedachte.
Niet iedereen begrijpt alles
Elk persoon wordt beperkt in hoeveel hij kan begrijpen van de vier niveaus van pardes (Tora interpretatie). Ook spreken bepaalde concepten alleen aan als het de wortel van de ziel raakt. Omgekeerd hebben sommigen een verheven ziel die gevoelig is voor grote dingen maar ontbreekt het talent om de Tora volledig te begrijpen. Torastudie is het belangrijkste van alle mitswot. Niet alleen het lichaam bestudeert de Tora, ook de ziel.
Liefde is de wortel van alle 248 positieve geboden
De 248 positieve geboden zijn de middelen waardoor een persoon zijn liefde tot God uitdrukking geeft. De liefde voor God is de motivatie voor de naleving van de geboden. Men kan alleen aan God kleven door de vervulling van de 248 positieve geboden. Deze corresponderen niet alleen met de 248 delen van het menselijk lichaam maar ook met het metaforische lichaam van de Koning. De Kabbala beschrijft Gods soevereiniteit van het universum in termen van een organisme. Dit is de spirituele bron van de mitswot. Om die reden kleeft een persoon aan de 248 'ledematen' van God.
Ontzag is de wortel van alle 365 verboden
De mens zondigt niet uit vrees/ontzag voor God. Hij voelt dat God meekijkt en voelt schaamte. Kwaad is kwaad in essentie. Een kwade daad voedt het kosmische kwaad. De mens is het enige wezen dat voor kwaad kan kiezen. Dieren kunnen dit niet. Engelen kunnen dit ook niet. Kwaad bestaat waar de mens haar toestaat. De 365 verboden zorgen ervoor dat de mens het kwaad in toom kan houden. Bij overtreding van die verboden wordt het kwaad juist gevoed.
Mitswot: de gewaden van de nefesh, roeach en neshama
De 613 mitswot vormen de gewaden van de drie niveaus van de ziel: nefesh, roeach en neshama. Ze zijn verhevener dan de ziel. De Tora, die eeuwig is, vormt een brug tussen de ziel en God. De Tora is Gods wijsheid. De mitswot van de Tora zijn de goddelijke wil. Degene die Tora bestudeert verbindt zichzelf met God zoals in een huwelijk. Je doet een mitswa niet voor jezelf maar voor God.
Gods kennis is kennis van Hemzelf. Dus God is zowel het object van de kennis als de kennis die Hij heeft en Hij is ook de Kenner. Alle drie zijn één en dezelfde.
Tora is superieur
Hoe kan het dat de Tora superieur is aan de ziel die deel van God is? Waarom heeft de ziel mitswot nodig als het al verbonden is met God? Omdat de Tora direct ontleend wordt aan Gods wijsheid en wil zoals die bestaat in de fysieke wereld. De ware bron van Tora is echter niet chochma (wijsheid) maar keter (kroon) die hoger is dan chochma. Dus de ziel komt van chochma en de Tora van keter. Bovendien kan de ziel zondigen en dus 'losraken' van God. De Tora raakt nooit los van God. Daarom kan de ziel alleen via de Tora altijd verbonden zijn met God.
Hoe kunnen we onszelf aan Gods wijsheid en wil vastklampen?
God is ondefinieerbaar. Hoe kunnen we onszelf dan aan Gods wijsheid en wil vastgrijpen? Je vindt Gods grootheid in Zijn nederigheid. Hij heeft Zijn wil en wijsheid samengebracht in de 613 mitswot (geconcentreerd in de Heilige Ark). Het is Zijn oneindigheid die Hem in staat stelt Zich te kleden in eindige gewaden. Dus wij mensen kunnen de Tora begrijpen, spreken en naleven. De Tora kleedt zichzelf in de 10 attributen van de ziel en de 613 organen. Er bestaat een bilaterale relatie tussen de ziel en de Tora: de ziel verenigt zich met de Tora en het goddelijke licht van de Tora omhult de ziel.
Mitswot alleen in de fysieke wereld
Alleen in deze fysieke wereld kan de mens een mitswa doen en zich dus verenigen met de goddelijke wil en wijsheid, welke een openbaring is van de goddelijke essentie. Dit is de grootste beloning die een mens kan krijgen. Het gaat om de verbinding met God. Zondigen is in zichzelf al een straf omdat je dan geen verbinding hebt met God.
In de Komende Wereld, die spiritueel is, is alleen sprake van een reflectie van het goddelijk licht. Dan zie je wat een mitswa inhoudt. De Messias is de beloning van de mitswa. Hiermee toont God Zijn liefde voor het Joodse volk. De Messias wordt door de mitswot gecreëerd.