Torastudie: Jozef en dromen van Farao Genesis 41:1-45

Jozef zat in de gevangenis voor 12 jaar lang. In Genesis 41:1-45 wordt verteld dat Farao twee dromen kreeg. Jozef werd hij uit de gevangenis gehaald op voorspraak van de overste der schenkers en legde Farao zijn droom uit. Zeven vette jaren zouden gevolgd worden door zeven magere jaren (hongersnood). Farao stelde vervolgens Jozef aan als bestuurder van het land Egypte.

• Genesis 41:1-45
• Genesis 41:1
• Genesis 41:1
• Genesis 41:1
• Genesis 41:1
• Genesis 41:8
• Genesis 41:9-12
• Genesis 41:13
• Genesis 41:17-18
• Genesis 41:30
• Genesis 41:39
• Genesis 41:43-45
• Genesis 41:45

Genesis 41:1-45

Na verloop van twee volle jaren droomde Farao, dat hij aan de Nijl stond. En zie, uit de Nijl kamen zeven koeien op, mooi van uiterlijk en vet van vlees, en zij weidden in het oevergras. Maar zie, zeven andere koeien kwamen na deze op uit de Nijl, lelijk van uiterlijk en mager van vlees, en zij gingen naast die koeien staan aan de oever van de Nijl. En de koeien die lelijk van uiterlijk en mager van vlees waren, aten de zeven koeien op, die mooi van uiterlijk en vet waren. Toen ontwaakte de Farao...Toen ontbood Farao Jozef, en zij haalden hem ijlings uit de kerker; men schoor hem en gaf hem andere klederen, en hij kwam bij Farao. Toen zei Farao tot Jozef: Ik heb een droom gehad, en er is niemand, die hem kan uitleggen, maar ik heb van u horen zeggen: Gij behoeft een droom maar te horen om hem te kunnen uitleggen. En Jozef antwoordde Farao: Geenszins; God zal Farao's welzijn verkondigen...De zeven mooie koeien, dat zijn zeven jaren, en de zeven mooie aren, dat zijn zeven jaren; de dromen zijn één. En de zeven magere en lelijke koeien, die na deze opkwamen, dat zijn zeven jaren, en de zeven loze, door de Oostenwind verzengde aren betekenen zeven jaren van hongersnood...En Farao noemde Jozef: Zafnath Paäneach, en hij gaf hem Osnat, de dochter van Potifera, de priester van On, tot vrouw. En Jozef ging uit (als heer) over het land Egypte.

Genesis 41:1

Nu geschiedde het.

droefheid:
Iedere droefheid die een mens overkomt heeft een bepaalde tijd om te eindigen; want er staat geschreven: "Hij bepaalt een einde aan duisternis, en elke grens onderzoekt Hij". Dit wordt gezegd met betrekking tot Jozef die tien jaar in de gevangenis zat, maar God onderzocht en zag dat het nodig was voor Jozef om nog twee jaar langer gevangen te blijven...

"In elk verdriet zit winst". Dit wordt ook gezegd met betrekking tot Jozef die leed in de gevangenis en dan profiteerde ervan door bestuurde te worden van Egypte....

Genesis 41:1

En Farao was aan het dromen.

Farao - dromen:
Moet er niet staan "en Farao droomde"? Maar dit leert ons dat Farao dit twee jaar lang elke nacht droomde, maar herinnerde het niet, tot de tijd voor Jozef kwam om uit de gevangenis te komen; die morgen, werd hij wakker en herinnerde het zich.

Genesis 41:1

En ziet hij stond aan de rivier.

Nijl - afgod:
De goddelozen zien zichzelf staan voor hun goden, want er wordt gezegd: "En Farao was aan het dromen en ziet hij stond aan de rivier" (de Nijl was een afgod van Egypte). Maar voor de rechtvaardigen staat God voor hen, want er wordt gezegd (met betrekking tot Jakobs droom) "Zie, God stond voor hem."

Genesis 41:1

De rivier.

Nijl:
Dit is de Nijl. Het vers verwijst ernaar als de jeor (kanaal), omdat het hele land vol met kanalen was waar de Nijl vol stroomde met water, omdat er niet regelmatig water viel in Egypte.

levensonderhoud:
Farao zag de koeien en schoven uit de Rivier komen, want levensonderhoud komt naar Egypte alleen uit de Nijl en honger komt ook alleen uit de Nijl.

Genesis 41:8

En zond hij en ontbood hij alle beeldschriftkundigen van Egypte en al zijn wijzen...maar niemand legde hem Farao uit.

droomuitleggers:
Er waren inderdaad droomuitleggers, maar geen van hen kon de dromen aan Farao uitleggen- hun verklaringen waren voor hem onacceptabel. Zij zeiden: de zeven goede koeien betekenen dat je zeven dochters zult krijgen; de zeven magere koeien betekenen dat je zeven dochters zult begraven; de zeven volle aren dat je zeven gebieden zult veroveren; de zeven magere aren dat de zeven gebieden in opstand tegen je komen.

Genesis 41:9-12

Hierop sprak de overste der schenkers tot Farao...."En daar was bij ons een Hebreeuwse jongeling, een slaaf van de overste der lijfwacht.....en legde hij ons uit onze dromen."

goddelozen:
Vervloekt zij de goddelozen, want hun weldaad is niet volmaakt; hij (de schenker) vermeldt hem (Jozef) met een uitdrukking van verachting: een jongeling, een onverstandige, die niet geschikt is tot grootheid; een Hebreeër, hij verstaat zelfs onze taal niet; een slaaf, en in de wetten van Egypte staat geschreven, dat een slaaf niet regeren mag en niet mag aantrekken de kleren van vorsten.

Genesis 41:13

En het was: zoals hij ons had uitgelegd, zo geschiedde het; mij plaatste men weder op mijn post, en hem hing men op.

alle dromen volgen de mond:
Rabbi Banaah zei: Er waren 24 vertolkers van dromen in Jeruzalem. Eens droomde ik een droom en ik ging bij hen langs en zij gaven allemaal verschillende interpretaties, en alle werden vervuld, dus werd bevestigd wat wordt gezegd: "Alle dromen volgen de mond."

Rabbi Eleazar zei: Wanneer weten we dat alle dromen de mond volgen? Omdat er wordt gezegd: "En het kwam langs, zoals hij ons uitlegde aan ons, zo was het." Raba zei: Dit is alleen als de verklaring correspondeert met de inhoud van de droom, want het zegt: "Voor elke mens volgens zijn droom verklaarde hij."

droom:
Een vrouw kwam naar Rabbi Eliezer en zei tegen hem: "Ik zag in een droom dat de zolder van de boven verdieping van mijn huis was open gespleten." "Je zal zwanger worden van een zoon", vertelde hij haar. Ze ging heen en zo geschiedde. Opnieuw droomde ze hetzelfde en ging naar rabbi Eliezer en vertelde het hem. Hij gaf dezelfde verklaring en zo gebeurde het. Ze droomde het een derde maal en wilde het hem opnieuw vertellen maar vond hem niet, dus vertelde ze haar droom aan zijn volgelingen. "Je zal je man begraven", vertelden zij haar en dit gebeurde. Rabbi Eliezer, die een geschreeuw hoorde, vroeg wat er fout was, waarop zij vertelden wat was gebeurd. "Jullie hebben de man gedood", verweet hij hen. "Staat er niet geschreven, 'en het kwam langs, zoals hij ons verklaarde, dus het was'"?

Rabbi Jochanan zei: Alle dromen zijn afhankelijk van de interpretatie die je er aan geeft, bewaar een droom over wijn. Soms brengt een droom van drinken over wijn goed nieuws en soms voorspelt het ongeluk. Wanneer een geleerde drinkt, is het een goed teken; wanneer een onwetende drinkt, voorspelt het ongeluk.

Genesis 41:17-18

Farao sprak nu tot Jozef: in mijn droom -zie, ik stond aan de oever van de rivier. En zie, uit de rivier stegen op zeven koeien...

toekomst:
In tegenstelling zag Jozef in zijn droom dat "We schoven in het veld bonden..."
Zowel Farao als Jozef zien de toekomst in hun dromen, maar met een duidelijk verschil. Voor de Farao is het leven een rivier, met hemzelf staande aan de rivieroever van haar stroming, een passieve toekijker naar wat voorbijgaat. Voor Jozef is het leven een veld waarbinnen hij werkt 'het binden van de schoven' -het verzamelen van zijn verschillende stelen en ze vast bindend in een integraal geheel.

Velen worden verleid door de verlokkingen van Farao's leven. "We herinneren de vis die we gratis in Egypte aten", de kinderen van Israël morden (Numeri 11:5) toen God hen van de boeien en de veiligheid van de slavernij had bevrijd. Het leven is een vrije lunch in Farao's Egypte; er zijn geen keuzen in je leven, maar nog is er de bezorgdheid en verantwoordelijkheid die zij meebrengen. Je staat simpel op de oever van de rivier en kijkt naar de koeien en jaren volgen en consumeren elkaar op.

Farao's visie mag ieders utopie zijn, maar er is weinig voldoening en geen vervulling in zijn gratis vis. Het is alleen in de arbeid op het veld van het leven dat de meest belangrijke vrijheid van alles is dat kan worden gevonden: dit te bereiken en te scheppen.

Genesis 41:30

...En zal vergeten worden al de overvloed in het land Egypte.

verslonden:
Dit is de uitlegging van het feit dat, in de droom, de magere koeien (en aren) werden verslonden door de vette.

Genesis 41:39

"En Farao zei tegen Jozef....."er is niemand zo verstandig en wijs als gij."

navon en chacham:
"Begrijpen" (navon) is iemand die één ding kan afleiden van een ander; "wijs" (chacham) is iemand die wijsheid bezit. Een navon die geen chacham is, is als een machtige strijder die onbewapend is; een chacham die geen navon is, is als een zwakkeling met wapens; een navon en een chacham is een sterk en bewapende strijder.

Genesis 41:43-45

En hij liet hem rijden in zijn tweede wagen...hierop trok Jozef door het land Egypte.

schoonheid:
Wat is de betekenis van het vers (Genesis 49:22), gezegd met betrekking tot Jozef. Wanneer Jozef reed in zijn wagen door het land Egypte, liepen de dochters van Egypte op de muren en gooiden gouden ringen naar hem, hopende dat hij zou kijken naar hun schoonheid....

Genesis 41:45

En gaf hem Asenat, de dochter van Potie-Phera.

De meeste commentaren identificeren Potie-Phera met Potifar, Jozefs vorige meester.
Volgens een verslag van de Midrasj geciteerd door een aantal commentaren, was Asenat de dochter van Dina uit Sichem. Verbannen uit Jakobs huis, zwierf Asenat naar Egypte en werd grootgebracht door Potifar en zijn vrouw. Toen de dochter van Egypte hun juwelen naar Jozef gooiden, gooide Asenat een gouden amulet die haar identificeerde als een kleindochter van Jakob en Jozef nam haar als zijn vrouw.