Torastudie: Noach, Sem, Cham en Jafet - Genesis 9:20-23
In Genesis 9:20-23 wordt een stukje behandeld dat gaat over Noach en zijn zonen Sem, Cham en Jafet. Noach plantte een wijngaard en dronk wijn. Hij werd zo dronken dat hij zich ontblootte in zijn tent. Cham trof zijn vader naakt aan en vertelde dit zijn broers. Die namen een mantel en liepen achterwaarts de tent in zodat ze hun vaders naaktheid niet zagen. Ze bedekten hun vaders naaktheid met de mantel zodat zij hem niet bloot zagen.
Genesis 9:20-23
En Noach werd een landman en plantte een wijngaard. Toen hij van de wijn gedronken had, werd hij dronken en hij ontblootte zich in zijn tent. Toen zag Cham, de vader van Kanaän, zijns vaders naaktheid en hij vertelde het aan zijn beide broers buiten. Daarop namen Sem en Jafet een mantel, legden die op hun beide schouders, liepen achterwaarts en bedekten hun vaders naaktheid, terwijl hun aangezicht afgewend was, zodat zij hun vaders naaktheid niet zagen.
Genesis 9:20
En Noach, een landman, begon een wijngaard te planten.
Een wijngaard
Wanneer Noach begon te planten kwam Satan en stond voor hem en zei: "Wat ben je aan het planten?" Hij zei: "Een wijngaard." Satan zei tegen hem: "Wat voor soort?" Hij zei: "Zijn vruchten zijn zoet, of vochtig of droog, en men maakt wijn van ze dat vreugde brengt in het hart." Satan zei tegen Noach: "Wens je dat we het samen beplanten, jij en ik?" Noach zei: "Ja."
Wat deed Satan? Hij bracht een lam en slachtte het over de wijngaard; toen bracht hij een leeuw en slachtte het erover; toen bracht hij een aap en slachtte het erover; toen bracht hij een zwijn en slachtte het erover; en hij bewaterde de wijngaard met hun bloed. Dus hij zinspeelde op Noach: wanneer een persoon één kop drinkt, is hij als een lam, bescheiden en zachtmoedig. Wanneer hij twee koppen drinkt,
wordt hij zo machtig als een leeuw en begint met trots te spreken, zeggende: Wie vergelijkt zich met mij! Spoedig als hij drie of vier koppen drinkt wordt hij een aap, niet wetend wat hij doet. Wanneer hij dronken wordt, wordt hij een varken smerig door modder.
Genesis 9:22-23
En Cham zag de vader van Kena'an, zag de schaamte zijns vader en vertelde het zijn beiden broeders....en bedekten de schaamte huns vaders.
Specifieke Goddelijke voorzienigheid
Eén van de hoekstenen van Rabbi Israel Baal Shem Tovs leerstellingen was de doctrine van hashgachah peratit 'specifieke Goddelijke voorzienigheid'. Dit betekent dat niets bij toeval is -elke gebeurtenis in iemands persoonlijke leven heeft een doel.
Vanuit dit principe volgt een andere leerstelling van de Baal Shem Tov. "Je naaste is je spiegel." "Als je gezicht schoon is, is het beeld smetteloos. Maar wanneer je naar je naaste kijkt en ziet een fout, dan is het je eigen imperfectie -je moet jezelf corrigeren." Tot welk doel zou God veroorzaken dat je je naaste in verval ziet?
Men kan zeggen: Misschien moet ik mijn naaste helpen?
Om deze vraag te beantwoorden moeten we eerst kijken naar het principe van 'specifieke Goddelijke voorzienigheid'. Dit betekent niet alleen dat elke gebeurtenis betekenisvol is, maar ook zijn aspect en nuance.
Bijvoorbeeld, dezelfde gebeurtenis kan verschillend ervaren worden door verschillende waarnemers, afhankelijk van hoeveel zij weten over de mensen die er bij betrokken zijn en gebeurtenissen die er toe leidden. Goddelijke voorzienigheid is 'specifiek' in dat het elke waarnemer precies toont wat toepasselijk voor hem is. Als je getuige bent van een gebeurtenis dient alles ervan een doel cruciaal tot je missie in het leven.
Wanneer je geconfronteerd wordt met het gebrek van je naaste, zijn er twee onderscheidend elementen in je bewustzijn:
- Het feit dat de persoon iets fout doet.
- Zijn schuld, misdadigheid en verval.
De eerste bevat niet noodzakelijkerwijs de tweede: je mag bewustzijn van het feit dat een naaste iets fout gedaan heeft, toch kan zulke kennis vergezeld gaan met begrip en medeleven.
Om de fout van je naaste te corrigeren, is het genoeg om te weten dat de handeling fout was. Om ook zijn schuld te voelen is compleet onnodig; integendeel, het hindert je mogelijkheid hem op een liefdevolle en tolerante manier te benaderen. Het enige mogelijke doel dat kan dienen is te benadrukken hoe verachtelijk de zaak is in jezelf, en dat je daardoor verplicht bent het te corrigeren.
Dit is wat de Tora ons vertelt wanneer het zegt: "en zij zagen hun vaders schaamte (naaktheid) niet". Shem en Jafet zagen niet alleen fysiek de naaktheid van hun vader, ze zagen ook niet zijn schuld. Ze wisten alleen maar hoe het te corrigeren.