Liefdevolle vriendelijkheid en gelijkmoedigheid
Vaak ervaren we van de buitenwereld een koude liefdeloosheid. Daar kunnen we op reageren door ons andermans liefdeloosheid niet aan te trekken. We betrekken het echter dan nog steeds op onszelf en dat is een uitstekende manier om vast te komen te zitten onverzoenlijkheid naar buiten en starheid naar onszelf.
Het kan ook anders
Het kan anders, maar daar zul jij zelf het initiatief toe moeten nemen. Je kunt overwegen je hart open te stellen, ongeacht de liefdeloosheid van ander of misschien zelf juist
omdat de ander jouw liefde nodig heeft. Dat vraag moed van je, want je zult je kwetsbaarheid dan voelen.
Vormen van liefde
Er zijn vele vormen van liefde, maar niet al deze vormen zijn metta.
Metta is liefde zonder eigen belang.
Om te weten te komen of jouw liefde metta is of dat er eigen belang in zit, kun je ernaar kijken of je liefde zich beperkt tot een aantal personen, met uitsluiting van alle andere personen.
Metta kent geen voorkeur en stelt zich niet partijdig op. Dat betekent niet dat als je een partner en kinderen hebt, het voor jou onmogelijk zou zijn metta te ontwikkelen. Waar het om gaat is dat je alert blijft en onderzoekt welke motieven een rol spelen in je houding naar anderen.
Boeddhistisch perspectief
Vanuit boeddhistisch perspectief is metta volkomen natuurlijk. Dat blijkt uit een uitspraak van de Boeddha:
'Er is in dit universum, in samsara, geen enkel levend wezen te vinden dat niet ooit uw vader, uw moeder, uw broer of uw zus is geweest. Degene die nu uw vijand is kan vroeger uw vriend geweest zijn; degene die uw moeder is kan in een vorig bestaan uw dochter zijn geweest'.
Voordelen
De ontwikkeling van liefdevolle vriendelijkheid biedt direct een aantal voordelen:
- beter kunnen slapen
- het vertrouwen van anderen genieten
Karakteristieken
Karakteristiek voor metta is het gericht zijn op het welzijn van anderen.
De ontwikkeling van liefdevolle vriendelijkheid komt na de ontwikkeling van resoluut voornemen, omdat resoluut voornemen erdoor wordt vervolmaakt en omdat liefdevolle vriendelijkheid resoluut voornemen nodig heeft om zich niet te laten verstoren.
De tiende volmaaktheid: oepekka of gelijkmoedigheid
De tiende en laatste volmaaktheid die wij dienen te ontwikkelen is de volmaaktheid van gelijkmoedigheid. Wij dienen een evenwichtige geestestoestand te ontwikkelen die niet beïnvloed wordt door wisselvalligheden. Een geestestoestand die zo evenwichtig is dat niets zijn kalmte kan verstoren.
Wisselvalligheden
In het leven ervaren we een aantal omstandigheden waaraan we niet kunnen ontkomen en waar we dus mee om moeten leren gaan:
- Succes en verlies
- Vreugde en pijn
- Roem en kritiek
- Eer en schande
Hiermee om gaan kan betekenen dat we erin berusten. Maar in berusting ligt sluimerend verzet besloten. Het geeft balans, maar geen begrip en zeker geen vrede.
Meditatie
Om de volmaaktheid van gelijkmoedigheid te verwerven is het nodig je leven te ordenen. Het middel daartoe is meditatie.
Door meditatie ontwikkel je een soort neutraliteit ten aanzien van de dingen die zich in je leven voordoen. Die neutraliteit is geen onverschilligheid, het is een helder begrip voor de dingen zoals ze zijn. Een neutraliteit die precies tussen aantrekkingskracht en verwerping in zit.
Karakteristiek
Karakteristiek voor gelijkmoedigheid is geen voorkeur te hebben.
Behulpzaam bij het ontwikkelen van deze gelijkmoedigheid is het besef dat we zelf de eigenaar en de erfgenaam van onze daden zijn.