Jodendom - Chassidische leer: bij zichzelf beginnen

Bij conflicten met andere mensen dient u uw eigen innerlijke conflicten op te lossen. Dit kan alleen wanneer u uzelf als geheel beschouwd. Alleen dan kunt u genezen en kan gekeken worden naar de relatie tot de ander. Het conflict bestaat omdat u niet zegt wat u bedoelt en u niet doet wat u zegt. U moet de wil hebben om te veranderen. U moet bij uzelf beginnen. U mag niet eindigen bij uw ik (egocentrisch). Dit is een samenvatting van een hoofdstuk uit het boekje 'De weg van den mens' van Martin Buber (foto). Tevens vindt u de visie van Etsel.

Bij zichzelf beginnen

De ware oorsprong van het conflict tussen mensen ligt bij uzelf. U dient het uiterlijk leven terug te brengen tot het innerlijk leven, zo zegt de Chassidische leer. U dient dan wel u zelf als geheel te benaderen. Alleen zo kunt u genezen en kijken naar de relatie tot de ander. Er moeten conflictsituaties in de ziel worden opgelost om tot innerlijke vrede te komen. U moet niet naar de ander kijken om tot het oplossen van een conflict te komen. Zo staat staat het ook in een Psalm: Daar is geen vrede in mijn beenderen vanwege mijn zonde.

Bij het innerlijke conflict gaat het om de gedachte het woord en de handeling. U moet zeggen wat u bedoelt en doen wat u zegt. Zo niet dan ontstaat er verwarring en bent u slaaf geworden van uw innerlijke gespletenheid. U moet de wil hebben om te veranderen. U moet niet egocentrisch denken maar uw diepe 'zelf' van de aan de samenleving deelhebbende mens vinden.

Visie van Etsel

U heeft vast wel eens het programma 'De rijdende rechter' gezien. In dat programma gaat mr. Frank Visser uitspraken doen over o.a. burenruzies, een bekend fenomeen dat overal voorkomt. Het programma scoort goed omdat veel mensen zich erin herkennen. Velen van ons voelen zich onrecht aangedaan door de ander. Wanneer jezelf in een conflict zit kijk je er anders tegen aan dan wanneer je buitenstaander bent. Voor een buitenstaander zijn de meeste conflicten snel op te lossen en vaak helemaal niet de moeite waard zijn om er überhaupt een conflict in te zien. Een goed gesprek kan eenvoudige problemen zo uit de wereld helpen.

Een voorbeeld. Iemand heeft in de tuin een grote boom staan. Elk jaar vallen in het najaar de bladeren precies in de tuin van de buurman die het blad moet opruimen. Er wordt over en weer ruzie gemaakt wat er met de boom moet gebeuren: weghalen of niet? De boomeigenaar wil natuurlijk zijn boom niet kwijt, maar de andere buurman wil de bladeren niet in zijn tuin. Voor een buitenstaander lijkt dit conflict makkelijk oplosbaar door de boomeigenaar zelf de bladeren weg te laten ruimen. Zo kan de boom blijven staan en heeft de andere buurman een bladvrije tuin. Probleem opgelost!

Maar zo eenvoudig is het niet voor de boomeigenaar. Hij wil per se gelijk hebben en niet voor de ander zwichten. Zelfs als mr. Frank Visser een uitspraak doet kan hij zich er niet bij neerleggen. Feitelijk hebben we hier te maken met een innerlijk conflict van de ziel. Er bestaat innerlijke gespletenheid. Deze zal eerst opgelost moeten worden om het conflict met de buurman uit de weg te ruimen. Er moet een wil tot verandering aanwezig zijn. Pas dan zal er innerlijke vrede bij hem ontstaan. Stel dat mr. Frank Visser besluit om de boomeigenaar de bladeren bij de buurman op te laten ruimen en deze dat niet wil dan heeft het het geen zin voor de boomeigenaar om op de buurman kwaad te blijven. Hij moet nu voor zichzelf het conflict oplossen. Het winstpunt is dat hij de boom mag behouden. Hij moet er wel wat voor terugdoen, namelijk de bladeren opruimen in de tuin van de buurman. Maar voor hetzelfde geld waren alle bladeren in zijn eigen tuin gevallen en had hij de bladeren ook moeten opruimen. Dus wat is nu eigen het probleem? Liever goede maatjes met de buren blijven en de bladeren even wegvegen dan jaren in conflict leven wat nergens voor nodig is. Het leidt bovendien tot onnodige innerlijke gespletenheid van de ziel wat weer leidt tot lichamelijke klachten. Bovendien is de buurman misschien uiteindelijk best bereid om een handje mee te helpen bij het opruimen.

Lees verder

• Joodse filosofie: Startpagina - Joodse filosofie - Bijbelcommentatoren (special)