Mitswot: relatie mensen onderling en tussen mens en God

De belangrijkste doelstelling in het Jodendom is het scheppen van goede mensen en het creëren van een betere wereld. Dit kan door het naleven van de mitswot (Geboden) uit de Tora. Er zijn twee soorten geboden: betrekking hebbend op de relatie tussen mensen onderling en betrekking hebbend op de relatie tussen mens en God. Zo kunnen mensen van binnen goed worden en ook naar anderen toe. Een belangrijk gebod voor relatie mensen onderling is: tsedaka (een rechtvaardige handeling)

De winkel van Mirjam

Mirjam heeft een mooie antiekzaak. Ze is er apetrots op en is blij dat veel mensen de winkel komen bezoeken en er spullen kopen.
Op een dag komt de heer Beer langs. Mirjam loopt naar hem toe en vraagt of ze hem kan helpen. De heer Beer zegt alleen maar te willen kijken. Mirjam is teleurgesteld maar accepteert dat de heer Beer alleen rond wil kijken.
Even later komt de heer Zwart. Mirjam vraagt of zij hem van dienst kan zijn. De heer Zwart is niet van plan iets te kopen, maar hij vraagt van veel spullen hoeveel het kost. Mirjam prijst de spullen enthousiast aan. Maar de heer Zwart koopt niets. Uiteindelijk verlaat hij de winkel weer. Mirjam is diep teleurgesteld. Ze vraagt zich af wat ze verkeerd heeft gedaan.

Twee soorten Joodse geboden

betrekking hebbend op de relatie tussen mensen onderling;
betrekking hebbend op de relatie tussen mens en God.

Zo kunnen mensen van binnen goed worden en ook naar anderen toe.

In het voorbeeld hierboven weet de heer Beer hoe zich te gedragen ten aanzien van zijn medemens en de heer Zwart niet. De heer Zwart handelt niet fout volgens de nationale wetgeving, maar wel volgens de Joodse wet. De Talmoed verbiedt om mensen naar de prijs te vragen van een product als ze niet van plan zijn deze te kopen. Uiteraard mag u prijzen met elkaar vergelijken, maar niet de verwachting wekken iets te kopen terwijl u dat niet wilt.
Dit is slechts een klein voorbeeld en is geen zaak van 'leven of dood'. Maar in het leven gaat het om tal van dit soort kleine handelingen. Het gaat om respect voor de medemens.

Rabbijn Hillel leerde: Wat gij niet wilt dat U geschiedt, doe dat ook een ander niet. Met anderen omgaan zoals u zelf behandeld zou willen worden, leidt tot groter begrip voor uw medemens.

Andere voorbeelden van wetten die de relatie tussen mensen onderling regelen zijn bijvoorbeeld: gij zult niet moorden, gij zult niet stelen, gij zult niet roddelen, etc. Ook het geven van geld aan armen is zo'n wet.

Tsedaka is een rechtvaardige handeling

Tsedek betekent rechtvaardigheid. Tsedaka is een rechtvaardige handeling. Dit is één van de elementaire eisen van het Jodendom. De basiswet is terug te vinden in de Tora. Joden moeten op zijn minst tien procent van hun inkomen aan tsedaka geven. Goed doen is belangrijker dan goed willen doen. Zo krijgen arme mensen gegarandeerd geld, ook al hebben mensen geen zin om te geven. Ze zijn het volgens de Tora verplicht.

Tsedaka in de praktijk

Volgens de Joodse wet moeten ook arme mensen tsedaka geven, maar niet de volle tien procent.
Iemand die tsedaka krijgt moet zelf ook tsedaka geven.
U mag uzelf niet in zodanige positie manoeuvreren dat u tsedaka nodig hebt.

Acht gradaties van tsedaka volgens Maimonides

Maimonides heeft acht gradaties van tsedaka opgesteld. De eerst is de beste manier van geven en de achtste de minst goede vorm van tsedaka.

Iemand een gift of lening aanbieden of zorgen dat iemand een baan krijgt.
Gever en ontvanger kennen elkaar niet.
Gever kent wel de ontvanger, maar niet omgekeerd.
Ontvanger kent wel de gever, maar niet omgekeerd.
De gever geeft ongevraagd geld aan de arme.
De gever geeft nadat de arme erom gevraagd heeft.
De gever geeft minder maar hij doet het welgemoed.
De gever geeft met tegenzin en vernedert de ontvanger.

Lees verder

Jood zijn: Startpagina - Joodse identiteit (special)

Gerelateerde artikelen

De komst van de Masjiach (messias) bespoedigenEr zijn een aantal manieren om de komst van de Masjiach te bevorden voor zijn laatste dag. In het algemeen gesproken bet…

613 geboden Tora: God, Tora, tekenen, gebed en liefdeJoden zijn verplicht zich aan de 613 geboden (mitswot) van de Tora te houden. In deze eerste serie kijk ik naar de gebod…

Torastudie 106: de logica van mitswot - wetten (Exodus 21:1)Globaal gesproken kunnen de mitswot (wetten) in twee categorieën worden verdeeld: de logische mishpatiem (wetten) en de…

Omgaan met paarden: Pat Parelli en Natural HorsemanshipPat Parelli is een goeroe in het natuurlijk omgaan met paarden: natural horsemanship. Hij ontwikkelde een manier om zich…

Torastudie 187: relatie God-mens (Leviticus 26:3 – 2:34)In Parsha Bechukotai (Leviticus 26:3 – 2:34) staat dat God materiële voorspoed brengt voor degenen die Zijn geboden nale…

Reageer op het artikel "Mitswot: relatie mensen onderling en tussen mens en God"

Reacties

Rudi, 22-04-2010 13:02 #3
Beste Etsel,

Sorry als mijn vraag nogal kritisch overkomt. Maar in uw artikel http://mens-en-samenleving.infonu.nl/religie/35791-het-jodendom-is-een-systeem-van-wetten-waarom-belangrijk.html stelt rabbijn Hillel in 1 zin de inhoud van de Tora: "Wat u niet wilt dan men u doet, doe dat ook een ander niet aan." Moet ik dus hieruit begrijpen dat deze antizionisten het bijgevolg zouden accepteren dat anderen nu ook stenen naar hen gaan gooien? Of moet ik hieruit begrijpen dat niet alle joden in staat zijn de Tora op de juiste wijze te lezen? Blijkbaar is er hier een communicatieprobleem tussen hen en G'd?

mvg, Reactie infoteur, 22-04-2010
Beste,

De anti-zionisten zijn tegen de staat Israël om grond van een midrasj en niet de Tora zelf. Dit wordt door andere gelovigen niet serieus genomen.

Verder begrijp ik de beweegredenen niet goed van de Neturei Karta.

Groet,

Etsel

Rudi, 21-04-2010 11:06 #2
Beste Etsel,

daar ben ik me wel bewust van. Maar naar mijn gevoel gaan betrokkenen in tegen de 10 geboden en de mitswot. Gezien 1 van de partijen orthodoxe joden zijn die de torah en de talmud kennen gaan zij blijkbaar bewust in tegen de geboden? Of vergis ik mij hierin? Reactie infoteur, 21-04-2010
Beste,

De anti-zionisten denken dat de vestiging van de Joodse staat, zonder de komst van de Masjiach, een zonde is. Dus volgens hen overtreden de zionisten juist de Tora. Zij bestrijden dat en zien het gooien van stenen naar de zionisten als zelfverdediging en dus geoorloofd. Volgens de Talmoed is het verplicht jezelf te verdedigen.

Er zijn ook orthodoxe Joden die juist weer erg pro-zionistisch zijn en zeggen dat het beschermen van het leven belangrijker is. Volgens hen verdedigt de Joodse staat Joodse levens.

Groet,

Etsel

Rudi, 21-04-2010 09:18 #1
Beste Etsel,

1. Gisteren zag ik op tv een aantal super orthodoxe joden stenen gooien naar auto's, de vlag verbranden en andere daden van agressie plegen. Aanleiding was de viering van de onafhankelijkheid van Israël. Wat moet ik daarvan denken? Plegen zij geen inbreuk tegen de mitswot?

2. Ook lees ik over aanvaringen tussen niet-gelovigen/toeristen en orthodoxe joden :-(, in het bijzonder in Mea Shearim. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat niet-gelovigen steeds ergens wel een inbreuk zullen plegen op een vorm van respect. Voor een buitenstaander is het moeilijk zich de leefwereld van een gelovig iemand te begrijpen en zal onbewust ergens een inbreuk plegen. Vaak met argumenten tot gevolg. Kan de talmud en de mitswot hier geen weerwerk aan bieden om conflicten te vermijden? Reactie infoteur, 21-04-2010
Beste,

Voor informatie over deze anti-zionistische Joden verwijs ik naar mijn artikel: http://mens-en-samenleving.infonu.nl/diversen/8395-neturei-karta-charedische-orthodoxe-joden-tegen-israel.html Daar vind je ook mijn mening.

Zij vinden dat de staat Israël er mag pas komen als de Masjiach komt.

Verhoudingen tussen gelovigen en niet-gelovigen is altijd gespannen in Israël. Maar gaat voornamelijk over het wel of niet erkennen van de staat Israël.

Groet, Etsel

Infoteur: Etsel
Laatste update: 09-07-2018
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Levensvisie
Special: Jood zijn
Reacties: 3

Schrijf mee!