Leuk oud worden: hoe doe je dat?

Oud worden willen we allemaal, maar oud zijn kan nog wel eens tegenvallen. Toch valt er van de oude dag ook wel iets leuks te maken. Je moet er alleen voor open staan en er voor zorgen dat je lang fit en gezond blijft, al heb je dit laatste niet volledig zelf in de hand. Ook als je oud bent, kan het leven leuk zijn. Zorg dan wel voor beweging, zowel lichamelijk als geestelijk. Sleur en stilstand zijn slecht voor je.

Gemiddelde leeftijd

In 2012 was de gemiddelde levensverwachting voor mannen 79,1 jaar en voor vrouwen 82,8 jaar. Dit blijft langzaam oplopen: in 2016 is de gemiddelde levensverwachting voor mannen 79,9 jaar en voor vrouwen 83,3 jaar. In Europa wordt men het oudst rond de Middellandse Zee. In Spanje en Italië wordt men het oudst. Op de voet gevolgd door Cyprus en Frankrijk. Nederland staat hier op de negende plaats. In Spanje is de gemiddelde levensverwachting (2013) voor mannen 80,2 jaar en voor vrouwen maar liefst 86,1 jaar.

Gezondheid

Wanneer we leuk oud willen worden is gezondheid het allerbelangrijkste. Je kan hieraan zelf bijdragen door geestelijk en lichamelijk actief te blijven. Het streven is om dagelijks 10.000 stappen te zetten en wanneer je dit bij gaat houden blijkt al snel dat dat echt niet meevalt. Daarnaast heeft iedereen behoefte aan uitdagingen in het leven, ook de senior. Dus zoek die uitdagingen. Volg een cursus, ga reizen, maar kies in geen geval voor een voorspelbaar, rustig leventje achter de geraniums. Dan verouder je heel snel.

Volgens het CBS is 63% van de ouderen te dik. Overgewicht is een groot probleem, zeker op latere leeftijd. Iemand die te zwaar is, is minder fit en een gezonde oudere is een fitte oudere. Probeer overgewicht dus kwijt te raken door gezond te eten en veel te bewegen. Kijk eens naar de dagbesteding en probeer wat meer activiteiten in te bouwen. Veel ouderen staan (vooral in de winter) laat op, kijken minimaal drie uur per dag televisie en daarnaast lezen ze, zitten ze achter de computer, luisteren ze muziek, praten ze met elkaar bij de koffie, zitten ze in de auto, kerk of thuis met een handwerkje of een kaartspel of een puzzel in de luie stoel. Al met al zitten of liggen ouderen van de 24 uur die een etmaal telt er bijna 18. Dat is veel te veel, deze senioren mogen van geluk spreken wanneer ze 4.000 stappen zetten per dag in plaats van de aanbevolen 10.000. Zo worden ze al snel te zwaar en minder fit.

Vooral voor ouderen geldt dat ze gevarieerd en niet teveel moeten eten. Vaak hoor je van mensen die een hoge leeftijd hebben bereikt (100 jaar of ouder) dat ze altijd veel groente en fruit hebben gegeten, matig zijn geweest met alcohol (vaak wel iedere dag een wijntje) en vooral voor natuurlijke producten kiezen zoals kruiden(thee), water, honing, eieren en olijfolie. Het lijkt erop dat eenzijdig eten net zo slecht is als teveel eten.

Oud maar niet afgeschreven

Positief ingestelde mensen leven langer dan hun depressieve leeftijdsgenoten. Dit omdat ze altijd iets proberen te maken van hun leven. Ze proberen de lol te bewaren en leuke dingen te doen, waardoor ze ook vanzelf meer in beweging komen en meer meemaken. Ouderen die altijd klagen (pijn dit, kwaaltje zo, de kinderen komen te weinig, van mij mag het afgelopen zijn, ik snap niets meer van deze tijd) zijn minder leuk gezelschap. Daarnaast doen ze zichzelf ook tekort. Wanneer je 70 jaar bent, ben je niet afgeschreven. Misschien wordt je wel 90 en blijkt achteraf dat je twintig jaar op je dood hebt zitten wachten. Ook deze twintig jaar zijn het waard om geleefd te worden. Ze zijn net zo waardevol als de jaren tussen je twintigste en je veertigste. Jaren waarin je ook wel eens ergens last van had, slecht sliep of het veel te druk had. Waarschijnlijk klaagde je toen niet, maar zette je er gewoon de schouders onder. Ouder worden is heerlijk, vooral als je kijkt naar het enige alternatief.

Naar buiten

Het weer in Nederland nodigt niet altijd uit, maar het is wel belangrijk om vaak buiten te komen. Veel ouderen hebben een tekort aan vitamine D en zonder vitamine D worden de botten broos en neemt de spiermassa af. Bovendien krijg je door een tekort aan vitamine D last van een verminderd evenwichtsgevoel. Je kan een vitamine-supplement slikken (vanaf 70 jaar is dat zeker verstandig), maar blijf er daarnaast alert op dat je genoeg buiten komt. Natuur om je heen en zonlicht is niet alleen belangrijk vanwege de vitamine D. Het is goed voor je humeur en het verminderd stress. Reden genoeg dus om geregeld naar buiten te gaan.

Gezelschap

Mensen hebben andere mensen nodig. Andere mensen om mee te praten en gezellige dingen mee te doen. Gelukkig zijn er voor geïnteresseerde ouderen tal van activiteiten. Van busreisjes, fietsclubjes tot biljartvereniging. Het is belangrijk om onder de mensen te blijven komen. Een club, vrijwilligerswerk of vereniging waar je iedere week naar toe moet geeft ook wat structuur in de week en zorgt ervoor dat je iets onderneemt, weer of geen weer. Zin of geen zin, dan maak je maar zin. Ook als 65-plusser is het belangrijk om af en toe eens door te zetten. Vrijwilligerswerk of andere activiteiten waarmee je iemand helpt (op de kleinkinderen passen bijvoorbeeld) geven een goed gevoel, omdat je hiermee zinvol bezig bent. Overdrijf dit echter niet. Je bent niet voor niks met pensioen en een volledige dagtaak is vaak wel iets teveel gevraagd.

Niet te snel accepteren

Wanneer je dertig bent en je bent je sleutels kwijt denk je daar weinig van, maar wanneer je dit overkomt op je zeventigste denk je al snel dat je dement wordt. Dat is natuurlijk een beetje overtrokken, maak er niet meer van dan dat het is. Je bent gewoon je sleutels kwijt.

Hetzelfde met moe zijn. Op je dertigste had je misschien een baan en kinderen en was je chronische moe. Nu ben je zestig en ook chronische moe. Op je dertigste ging je gewoon door, dat was dan maar zo, maar wanneer je zestig bent krijg je al snel te horen dat je het wat rustiger aan moet doen. Ach, je wordt wat ouder en wat minder fit. Dit kan je niet meer. Is dat echt wel waar? Of geven we misschien iets te snel op. Op middelbare leeftijd beginnen veel mensen immers al te kampen met het probleem dat ze meer tijd nodig hebben om uit te rusten dan dat het kost om moe te worden.

Sommige mensen kiezen er wanneer ze ouder zijn snel voor om inderdaad maar wat rustiger aan te doen, wat minder te ondernemen en wat meer rust te nemen. Alleen wordt je daar niet bepaald fitter van en moet je wel uitkijken dat je niet te inactief wordt. Moe zijn en af en toe wat vergeten is niet erg.

Blijf er op uit gaan

Ga er op uit zolang dit mogelijk is. Lees de krant bijvoorbeeld dagelijks aan de leestafel in de bibliotheek of in een bejaardentehuis. Haal zo lang mogelijk zelf de boodschappen in huis. Neem een hond als gezelschap, zodat je naar buiten moet, weer of geen weer. Zo ontmoet je dagelijks mensen. Blijf genieten van dingen die je graag doet zoals fietsen, zwemmen, dansen, kanoën, golfen en kamperen, zolang dit kan. Beleef iedere dag en geniet ervan. Er moet iedere dag wel iets zijn (hoe klein ook) wat je onderneemt of waar je naar uit kan kijken.

Nooit te oud om te leren

Wanneer je met pensioen bent, heb je ineens alle tijd van de wereld. Je kan zelf je tijd indelen en je helemaal gooien op je interesses. Wat vond je vroeger leuk en zou je graag weer willen oppakken? Wat heb je wel eens willen doen of kunnen, zonder dat je er tijd voor had? Nu is het moment om hier aan te beginnen. Volg een cursus, leer een nieuwe taal, ga studeren of bij een (computer, modelbouw, schilder of biljart)club. Je bent nooit te oud om aan iets nieuws te beginnen.

Blijf jong van geest

Af en toe rebelleren is leuk, ook wanneer je oud bent. Dus wanneer je zin hebt in een minirok met een topje, dan doe je dat gewoon. Daar heeft niemand iets mee te maken. Behoefte aan een complimentje. Tel tien jaar bij je leeftijd op en mensen zullen zeggen dat je er dan nog goed uit ziet voor je leeftijd.

Het fijne van oud zijn, is dat je meer kan zeggen. Het wordt van je geaccepteerd wanneer je iedereen in je omgeving kindje of schatje noemt (wel zo makkelijk, hoef je geen namen te onthouden). Ook kan je vaak zonder problemen kritiek leveren. Je wordt dan hooguit als lastig oudje bestempeld.

Maak gebruik van hulpmiddelen

Veel mensen besluiten veel te laat om gebruik te maken van een hulpmiddel. Ze gaan pas een gehoorapparaat dragen wanneer de omgeving niet eens meer de moeite neemt om ze bij het gesprek te betrekken, want ze verstaan het toch niet. Ze gaan pas denken aan een rollator wanneer ze al weken, of soms zelfs maanden niet meer buiten zijn geweest en ze laten hun ogen pas nakijken wanneer ze met de auto een paar paaltjes hebben meegenomen. Stel dit niet uit, hulpmiddelen maken je niet oud. Juist het geen gebruik maken van hulpmiddelen, waardoor je lichamelijk en/of geestelijk achteruit gaat maakt oud.

Zorg dat je geen spijt krijgt

Leuk oud worden is oud worden zonder je oud te voelen. Op een gegeven moment gaat het bewegen steeds moeizamer en breng je steeds meer tijd thuis door. Dan is het fijn dat er leuke herinnering aanwezig zijn. Wat deze mensen vaak het meest spijt, is dat ze:

• niet veel gereisd hebben op het moment dat ze daar de kans toe hadden
• zich te veel hebben aangetrokken van de mening van anderen en hierdoor zijn blijven hangen in het voorspelbare.