Geldige redenen voor werkgever om personeel te ontslaan

Bij ontslag om bedrijfseconomische redenen bepaalt het zogenoemde afspiegelingsbeginsel de volgorde van de ontslagen. Maar het afspiegelingsbeginsel is niet in alle gevallen verplicht. Werkgevers mogen soms afwijken van de reguliere ontslagvolgorde. Dus recent aangenomen werknemers behouden die onmisbaar zijn, ten koste van eerder in dienst getreden, maar minder belangrijk personeel. Zorg dus dat je ook onmisbaar wordt. En vertel dat niet alleen thuis aan je partner, maar laat dat ook af en toe op subtiele manier binnen het bedrijf merken.

Kan ik tijdens een recessie makkelijker ontslag krijgen

Ja, helaas zijn bedrijfssluitingen of reorganisaties vaak opgevoerde redenen om personeel te ontslaan. Ook mag er sinds augustus 2009 worden afgeweken van het zogenaamde afspiegelingsbeginsel, ofwel de “Last-in, First-out” methode. De werkgever mag sindsdien relatief nieuw personeel behouden indien hij die onmisbaar vindt voor z’n organisatie. Dat betekent dat je niet automatisch de beste overlevingskansen hebt indien je al heel lang bij je baas werkt. Maar er moeten nog wel steeds strikte regels worden gevolgd om een dergelijk arbeidscontract te beëindigen. Het beste is natuurlijk om te zorgen dat je ook onmisbaar wordt.

Toon aan dat je onmisbaar bent

Zorg dat je baas jou niet inruilt voor iemand die hij onmisbaar acht. Dat kan natuurlijk het beste door je naar hart en ziel voor je werk in te zetten. Maar weet jouw baas het wel, dat jouw inzet zo groot is?! Wees dus nooit te bescheiden, maar probeer jezelf van tijd tot tijd ook een beetje te verkopen, en een beetje reclame te maken voor jezelf. Dus laat regelmatig eens weten dat jij degene bent door wie die order is binnengehaald, die klant is behouden of die patiënt niet is overleden. En verzamel tijdens je dienstverband bewijzen dat je misschien niet onmisbaar, maar dan toch wel een heel gewaardeerde kracht bent. Je weet namelijk nooit hoe goed die bewijzen nog eens van pas komen (voor de rechter).

Voorbeelden van bewijzen die aantonen dat je belangrijk voor de organisatie bent

• Belangrijke bedankbrieven (mails) van je superieuren, klanten, ouders, patiënten.
• De eventuele jaarlijkse decemberbrief van je baas waarin hij je bedankt voor je inzet en prettige samenwerking.
• Andere zaken waaruit waardering van anderen (liefst je superieuren) valt af te leiden.

Het verzamelen van deze zaken is uiteraard geen garantie dat je kunt blijven, maar het versterkt je positie wel als het er op aankomt.

Andere redenen voor ontslag

• Fraude, diefstal, bedreiging, werkweigering zonder reden, dronkenschap zijn geldige aanleiding voor ontslag op staande voet.
• Slecht functioneren kan alleen een geldige ontslagreden zijn indien je daar eerder op bent gewezen tijdens functioneringsgesprekken en indien je de kans hebt gehad je te verbeteren. Het kan overigens nooit kwaad tijdens je dienstverband bewijzen te verzamelen die het tegendeel beweren. Zie boven.
• Ben je met de werkgever in een onherstelbaar conflict gewikkeld, of heb je gewetensbezwaren tegen opgedragen werkzaamheden, dat kan dat ook een geldige reden zijn dat de werkgever de werkrelatie stopt.

Langdurig ziek reden tot ontslag

Langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid, kan een ontslagreden zijn, maar niet gedurende de eerste 2 jaar. Uiteraard dien je binnen die 2 jaar mee te werken aan een eventuele re-integratie, bijv. door scholing. De werkgever dient wel aan te kunnen tonen, dat de langdurige afwezigheid, nadelige gevolgen heeft voor zijn organisatie.

Niet eens met ontslag

Dan dien je de bezwaren per brief aan de werkgever kenbaar te maken, eventueel met hulp van een rechtsbijstandsverzekeraar, vakbond, of advocaat.

WW-uitkering

Als je akkoord gaat met het aangezegde ontslag, kun je het recht op de WW-uitkering verliezen. Dat recht verlies je sowieso indien je zelf ontslag neemt, of wanneer de ontslagreden is gebaseerd op wangedrag. Maar ga in principe nooit akkoord met het aangezegde ontslag voordat je de consequenties kent. Zet dus nooit te snel je handtekening ergens onder. Voor meer info over alle haken en ogen van de WW-uitkering kun je kijken op de website van het UWV

Zwangerschap

Het is bij wet verboden om een werkneemster te ontslaan wegens haar zwangerschap, zelfs tijdens de proeftijd. Dat geldt ook voor een afwijkende geloofsovertuiging of handicap. Anders ligt het natuurlijk indien je een tijdelijk contract hebt. Je baas kan je dan, indien hij verkeerd wil, geen contractsverlenging aanbieden, onder het mom van een andere reden.

Werkzaamheden minder aantrekkelijk door reorganisatie

Het is jammer indien je baan er minder aantrekkelijk op is geworden als gevolg van reorganisatie, maar je bent desondanks wel verplicht de opgedragen werkzaamheden naar tevredenheid uit te voeren.

Lees verder

• Wat moet u doen en wat kunt u beter laten als ontslag dreigt
• Ben jij eigenlijk wel een goede en prettige collega?!
• Seksuele intimidatie en ongewenste intimiteiten op het werk
• Reorganisatie overleven? Toon je capaciteiten en je waarde
• De grootste fout die je als werknemer op het werk kunt maken