De oorzaak en bestrijding van agressie

Iedereen vertoont weleens agressief gedrag. De meeste mensen hebben daar echter achteraf spijt van. Sommige mensen hebben dit niet en vertonen een volgende keer weer agressief gedrag. Waar komt dit agressief gedrag vandaan en hoe is het uit te bannen?

Agressie

Agressie is gedrag met als doel het schade toebrengen aan iemand anders, welke deze schade probeert te vermijden. Agressie op jonge leeftijd blijkt een goede voorspeller te zijn van agressie op latere leeftijd, vooral bij mannen. Dit kan zich uiten in antisociaal gedrag, gevaarlijke rijstijl of misbruiken van anderen.

Er zijn verschillende theorieën rondom de oorzaken van agressie:

• Biologisch: Freud zag agressie als de projectie van de doodswens (thanatos) op iemand anders. Tegenwoordig ziet men agressie als slechts voor een klein deel aangeboren. Agressie lijkt voor een deel ook erfelijk te zijn.
• Driften: agressie stamt af van externe condities die de motivatie om agressief gedrag te vertonen aanwakkeren, zoals frustratie.
• Sociale leertheorie: men kijkt agressief gedrag af van anderen en imiteert dit.
• Generale agressie model: agressie wordt getriggerd door een grote hoeveelheid factoren die de opwinding, affectieve niveaus en cognities beïnvloeden.

Oorzaken

Sociaal

Agressie kan voortkomen uit frustratie. Wanneer men iets niet gedaan kan krijgen kan men hier gefrustreerd van raken en agressief. Anderen kunnen agressie bij ons aanwakkeren. Bijvoorbeeld door ons te provoceren, uit te lokken.
Daarnaast kan de agressie die in de ene situatie gecreërd is doorzetten naar een andere situatie. Je kan bijvoorbeeld je vrouw afkafferen als ze het eten niet op tijd klaar heeft omdat je baas ontevreden over je werk van die dag was.
De media kan agressiviteit verhogen doordat men minder gevoelig wordt voor agressie en zich minder leert verdedigen tegen agressie.

Cultureel

In sommige culturen is agressie een geaccepteerde vorm van reactie op bepaalde situaties.

Persoonlijk

Een type A gedragspatroon is een persoonlijkheid met hoge niveaus van competitiedrang, tijdnood en vijandigheid.
Een type B gedragspatroon is een persoonlijkheid met de afwezigheid van kenmerken gedragspatroon B.
Type B gebruikt agressie niet persé om een doel te bereiken maar ook om een ander opzettelijk te schaden.
Type A en B gebruiken evenveel instrumentele agressie: agressie om een bepaald doel te bereiken.
Mensen met de hostile attributiebias zien andere als vijandig wanneer deze niet eenduidig zijn in hun gedrag en intenties.

Narcisten reageren extreem agressief op feedback omdat ze dit zien als aanval op hun opgeblazen zelfbeeld.

Sensatiezoekers zijn gemiddeld iets agressiever omdat zij sneller opgewonden raken en zoeken naar spannend en daarmee mogelijk agressieve situaties.

Mannen tonen meer agressie dan vrouwen, al verdwijnt dit verschil bij extreme provocatie. Mannen gebruiken meer directe vormen van agressie en vrouwen gebruiken meer indirecte vormen van agressie.

Situatie

Agressief gedrag stijgt als de temperatuur stijgt, tot een bepaald punt waarop het te warm is zich in te spannen.
Alcohol verzwakt de mogelijkheid anderen en hun gedrag adequaat te evalueren. Vooral mensen die normaal niet agressief zijn, zijn extra gevoelig voor agressief gedrag door alcohol.

Bestrijden agressie

Agressie is geen onveranderlijk gedrag. Omdat het het resultaat is van een wisselwerking tussen externe factoren, cognities en karakter kan het gereduceerd worden. Straf is een procedure waarbij afkeurende consequenties volgen op bepaald, agressief, gedrag.

Waarom iemand straffen? Het gedrag is inadequaat, men verdient de straf. Of men wil voorkomen dat men (of anderen) het gedrag in de toekomst (weer) zullen vertonen.

Straf kan agressie verminderen, maar alleen onder strikte voorwaarden. Zo moet de straf snel op de daad volgen, consequent zijn, sterk en hoog genoeg zijn en als rechtvaardig gezien worden door degenen die de straf ontvangen.

Met cognitieve technieken kan de perceptie veranderd worden.

Catharsis hypothese: het idee dat mensen de gelegenheid geven om hun agressie op een veilige manier te uiten de agressie afneemt. Dit is echter achterhaald, het versterkt te agressieve gevoelens juist:

• Men gaat aan nare gebeurtenissen denken en hoe de personen te straffen
• Door het kijken naar agressie wordt agressie in onszelf geactiveerd. Onze perceptie wordt gekleurd

Catharsis kan onze agressieve gevoelens wel tijdelijk verminderen.

Vergiffenis is het verlangen iemand te straffen opgeven en een manier vinden om ze te helpen in plaats van te straffen. Het eerste is makkelijker dan het laatste.
Verschil is vergevingsgezindheid komt onder andere door verschil in karakter en temperament.
Empathie is een methode om iemand te vergeven.