Ballum – Dorp op Waddeneiland Ameland

Ballum – Dorp op Waddeneiland Ameland Waddeneiland Ameland heeft vier dorpen en een buurtschap. De dorpen zijn Hollum, Ballum, Nes en Buren en het buurtschap heet Kooiplaats. Van de dorpen is Ballum het kleinste dorp. De Ballumers zeggen over hun eigen dorp: "Al is ons Ballumke nog zo klein, het kan er o zo gezellig zijn." Het dorp is bekend door Hotel Nobel, Nobels Nostalgisch Museum, de Boerderij, De Ambachtelijke Dag, het gemeentehuis, de preekstoel in de hervormde en de Cammingha grafsteen.

Dorp Ballum op Ameland

Van de ongeveer 3600 Amelanders wonen er 370 in Ballum. Het dorp dat tussen Hollum en Nes in ligt, is het kleinste dorp van het eiland. Toch was het vroeger en is het tegenwoordig het bestuurlijk centrum van het eiland. Voorheen zetelden de Heren van Ameland in hun slot bij Ballum. De heren stierven uit, het eiland werd verkocht en in de negentiende eeuw werden de restanten van het slot afgebroken. Tegenwoordig staat op ongeveer die plaats het Amelander gemeentehuis. Het werd er in 1975 gebouwd.

Esdorp met Jelmerastate

Ballum is in de Middeleeuwen ontstaan en het is een esdorp. De Jelmerastate werd er in de eerste helft van de 15e gebouwd en het slot werd in de 16e eeuw uitgebouwd. De Van Cammingha’s, de Heren van Ameland, resideerden daar. De hoofdstraat van het dorp, de Camminghastraat, herinnert aan die familie en het Gemeentehuis ligt aan de Jelmeraweg: Jelmera is familie van Van Cammingha. Het slot stond er tot 1829, aan de westkant van de begraafplaats. Het was op een duin gebouwd en rees boven het dorp uit. Het was een baken voor de zeevaarders en een sieraad voor het dorp.

Bron: Camminghaslot - MDSIGNBron: Camminghaslot - MDSIGN

Herbouw Camminghaslot

In 2019 staat een groep ondernemers op die het plan van herbouw van het Camminghaslot uitwerken. In eerste instantie wordt door de gemeenschap aan een 1 aprilgrap gedacht, maar de mannen zijn serieus bezig met de voorbereidingen van een nieuw slot volgens het uiterlijk van het origineel.

Bezienswaardigheden

Grafsteen Wytso van Cammingha

Van de Heren van Ameland rest slechts één overblijfsel in de vorm van een grafsteen van Wytso van Cammingha. Hij stierf in 1552 en is met wapenrusting in reliëf in de steen geportretteerd. De steen ligt op de vloer van het baarhuisje bij Ballum.

Camminghastraat

De Camminghastraat loopt recht door het dorp van zuid naar noord. Hoge iepen staan langs de kant. Ter hoogte van de Gerrit Kosterweg staat de doopsgezinde kerk, een zaalkerk die in 2013 werd verkocht aan Hotel Nobel uit de Gerrit Kosterweg. Er zijn hotelkamers in gebouwd. Langs de Camminghastraat stond vroeger een klokkenstoel, die in 1755 werd vervangen door een dorpstoren die los van de kerk staat.

Preekstoel

In1870 werd de toren met twee en een halve meter verhoogd. Achter de toren staat de hervormde kerk uit 1832. In deze kerk hangt een van de fraaiste renaissance preekstoelen van Friesland. Het preekmeubel is een prachtig gesneden exemplaar die gemaakt is door Claes Jelles in 1604. De bezienswaardigheid is voorzien van schelpmotieven, bloemstukken en evangelieboeken. De preekstoel was gesneden voor de kerk van Harlingen. Toen het interieur daar werd vernieuwd, verhuisde het meubel in 1771 naar Ballum.

Boeren

Ballum is een dorp met een agrarisch karakter. In de oude straten staan vele kleine boerderijen en Amelander huizen. Het dorp en de bebouwing met de voor Amelander huizen kenmerkende vlechtingen in de geveltoppen, tandlijstjes en friezen zijn goed bewaard gebleven.

Vliegveld

Tussen het dorp en de duinen ligt het vliegveld van Ameland. Het is bij isolatie door ijsgang in de Waddenzee de levensader van het eiland. Onder normale omstandigheden vinden er rondvluchten plaats, kun je er parachutespringen en landt de Ambulance-helikoter er voor het vervoeren van zieken en gewonden. Het vliegveld is open voor sportvliegtuigjes.

Zonnepark

Op een deel van het vliegveld ligt een enorm zonnepark met zonnepanelen, dat in het kader van Duurzaam Ameland het eiland van duurzame energie kan voorzien.

Kerk, kroeg, winkel en school

Met kerk, kroeg, school (openbare basisschool 't Ienster), galerie, supermarkt, slijterij (beroemd is de kruidenbitter Nobeltje, die zijn oorsprong vindt aan de Gerrit Kosterweg), huisartsenpraktijk, tandarts, binnenspeeltuin, gemeentehuis, hotel, museum, fietsenverhuur en restaurant is Ballum een compleet dorp. Verschillende locaties zijn de moeite van het bezoeken meer dan waard:
Ambachtelijke Dag / Bron: Persbureau AmelandAmbachtelijke Dag / Bron: Persbureau Ameland

Ballum en de rest

  • Ballum ligt ongeveer 4 kilomter oostelijk van Hollum.
  • Ballum ligt ongeveer 6 kilometer westelijk van Nes.
  • Van Ballum naar Buren is ongeveer 8 kilometer.
  • Tussen Ballum en de Kooiplaats liggen ongeveer tien kilometer.

Lees verder

© 2013 - 2024 Piejet, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Vermaning in Ballum op Ameland - Doopsgezinde kerkVermaning in Ballum op Ameland - Doopsgezinde kerkHet dorp Ballum op Ameland heeft twee kerken, een hervormde en doopsgezinde, die ook wel Vermaning wordt genoemd. In 201…
Familieportret van Jan Kruis – Koninklijke familieFamilieportret van Jan Kruis – Koninklijke familieIn de raadszaal van het gemeentehuis in Ballum op Ameland hangt een muurgroot schilderij van de Koninklijke familie. Jan…
Nes – Dorp op Ameland met de CuyperskerkNes – Dorp op Ameland met de CuyperskerkAmeland heeft vier dorpen en een buurtschap. De dorpen zijn Hollum, Ballum, Nes en Buren en het buurtschap heet Kooiplaa…
Een en al Boerderij - boek van dokter StraatsmarecensieEen en al Boerderij - boek van dokter StraatsmaOense Straatsma, huisarts in ruste op Ameland, schreef 'Een en al boerderij op Ameland.' Het boek is uitgegeven door cul…

Een High Tea is een leuke manier om gasten te ontvangenEen High Tea is een leuke manier om gasten te ontvangenEen High Tea is een Engels gebruik en heeft dan ook een Engelse naam. Een “High Tea” betekent gewoon een uitgebreid of r…
Hoe maak je nieuwe vrienden?Hoe maak je nieuwe vrienden?Ieder mens heeft, ongeacht zijn leeftijd, kansen om nieuwe vrienden te maken. Op welke manier en waar vind je als (jong)…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Persbureau Ameland
  • Gemeente Ameland
  • Friesland Wonderland
  • Persbureau Ameland
  • https://www.persbureau-ameland.nl/mannen-van-het-slot-gaan-voor-herbouw-camminghaslot geraadpleegd op 18 april 2019
  • Afbeelding bron 1: Camminghaslot - MDSIGN
  • Afbeelding bron 2: Persbureau Ameland
Piejet (1.232 artikelen)
Laatste update: 18-04-2019
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Sociaal
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.