Feesten van Maria

Het is bekend dat Maria binnen de Katholieke kerk een belangrijke plaats inneemt. De verering, en belangrijkheid van haar komen in diverse liturgische feesten tot uiting. Vooral de maand mei is liturgisch toegewijd aan Maria. De maand oktober is toegewijd aan de Rozenkrans, het krachtigste gebed in de Maria verering. Hieronder een paar van de feesten ter ere van Maria.

1 januari: Maria Moeder van God

Door middel van het kerstverhaal is bekend dat Maria, als niet gehuwde vrouw, zwanger werd door de Heilige Geest. Heilige Maria, moeder van God is de naam van het feest dat op 1 januari, de laatste dag van de achtdaagse viering van Kerstmis, wordt gevierd. Voor Maria, die zo nauw betrokken was bij de menswording van Gods Zoon, is er uiteraard bijzondere aandacht. In veel kerken is het dit feest inmiddels omgedoopt tot het feest van de Heilige Familie.

2 februari: Maria lichtmis

Op deze dag, veertig dagen na Kerstmis (de geboorte van Jezus), viert de Kerk het feest dat Jozef en Maria het Kind Jezus naar Jeruzalem brachten om het toe te wijden aan God. In Nederland wordt dit feest ook wel Maria Lichtmis genoemd. Het feest van Maria Lichtmis wordt gevierd ter herinnering aan het reinigingsoffer dat Maria in de tempel opdroeg, veertig dagen na de geboorte van Jezus. Het feest gaat terug tot het joodse gebruik waarbij vrouwen, volgens de voorschriften van Moses, om zich te zuiveren 40 dagen na de geboorte van een kind, in de tempel een lam of twee duiven offerden. De naam van deze feestdag is inmiddels officieel vervangen door ´De opdracht van de Heer in de tempel´, maar in de volksmond blijft het gewoon Maria Lichtmis

25 maart: Maria Boodschap

Negen maanden voordat wij de geboorte van de Heer gedenken, vieren we het feest van de boodschap die Maria ontving van de Engel Gabriël. Hij kondigde haar aan dat zij door God was uitverkoren om de moeder van zijn Zoon te worden.
Tijdens het Tweede Vaticaans Concilie is de naam van deze feestdag herzien. In de titel van dit feest is namelijk de naam van Maria vervangen door de naam van de Heer, waardoor de oorspronkelijke benaming is hersteld. Het feest heet nu weer “Aankondiging van de Heer”. Deze kleine verandering in de titel maakt ons duidelijk dat 25 maart eerst en vooral een feest des Heren is.

31 mei: Maria Visitatie of Maria Middelares

Op deze dag herdenken wij het bezoek van (de dan al zwangere) Maria aan haar eveneens zwangere Nicht Elisabet. Drie maanden voordat Jezus wordt geboren, bevalt Eilsabet van een zoon, Johannes de Doper. Maria wordt als “Middelares” herdacht door haar uitstraling naar Elisabet en het kind dat zij verwacht.
Maria-Visitatie werd vroeger op 2 juli gevierd, maar omdat deze dag ná de feestdag van de geboortedag van Johannes de Doper (24 juni) viel, heeft men het in 1969 verplaatst naar 31 mei. Op sommige plaatsen wordt het feest echter nog op 2 juli gevierd.

15 augustus Maria tenhemelopneming

In het dagelijks taalgebruik wordt Maria Tenhemelopneming ook wel Maria Hemelvaart genoemd. Het is niet zo dat Maria uit eigen kracht "ten hemel gevaren" is, maar dat God haar met lichaam en ziel heeft opgenomen in de hemel om zitting te nemen naast haar zoon Jezus Christus. Zij, de vrouw, die ’bekleed is met de zon’, dat wil zeggen met Gods aanwezigheid , die Jezus heeft gedragen en trouw aan God was, leeft in het eeuwige koninkrijk. Daar bidt ze voor mensen die nog op weg zijn. Maria ten Hemelopneming, een feest dat al eeuwen lang wordt gevierd, maar pas in 1950 officieel is verklaard, gaat dus over leven en niet over de dood.

22 augustus Maria Koningin

In 1955 werd door paus Pius XII het feest van Maria Koningin ingesteld, te vieren op 31 mei. Tegenwoordig wordt het gevierd een week na Maria Tenhemelopneming. Volgens de geheimen van de rozenkrans volgt na het feest van 15 augustus de kroning van Maria in de hemel. Een logischer plaats dus op 22 augustus. Op het eind van de litanie van Loreto wordt Maria herhaalde malen aangeroepen als koningin:

• Koningin van de engelen
• Koningin van de vrede

en sinds kort door paus Johannes Paulus II ook met de titel:

• Koningin van het gezin

8 september: Maria geboorte

Onvruchtbaarheid is in de Joodse traditie een tragische zegen. Zo overkwam dit ook Anna, de latere moeder van Maria, die getrouwd was met de priester Joachim. Beiden hebben David als voorvader. Zij klaagde: “ ik ben een vervloeking geworden in de ogen van Israël. Zij hebben mij bespot en uit de tempel gehoond”. Nog geen dag later komt een engel haar vertellen dat zij toch een kind zal krijgen. In haar opwinding zwoer Anna haar kind aan de kerk af te staan, zodat het God zijn leven lang kan dienen. Het kindje dat op 8 september wordt geboren is Maria, de latere moeder van Jezus.

8 december: Maria onbevlekt ontvangen

Wanneer wordt gesproken over ´Maria onbevlekt ontvangen`, wordt er niet verwezen naar de zwangerschap van Maria. Dit feest wordt gevierd, op 8 december, negen maanden voordat Maria wordt geboren (8 september).
Tijdens dit feest wordt herdacht dat Maria al vanaf haar geboorte is voorbereid op de taak die God voor bestemd heeft, namelijk het moederschap van Jezus. Jezus als Goddelijk kind, dient geboren te worden uit een vrouw die niet belast is met de ´erfzonde´. Zij moet heilig en vlekkeloos zijn, en God heeft voor haar geboorte de vloek weggehaald die de mensheid door middel van Adam en Eva hebben meegekregen.
De erkenning van Maria onbevlekt ontvangen door de kerk is middels het dogma door Paus Pius IX in 1854 afgekondigd:
”De gelukzalige maagd Maria is bij het eerste ogenblik van haar ontvangenis door een bijzondere genadegave en voorrecht van de almachtige God met het oog op de verdiensten van Christus Jezus, de Verlosser van het menselijk geslacht, gevrijwaard van elke smet van de erfzonde.