Pinksteren: het feest van de Heilige Geest

Boven de berg hing een dichte wolk, machtig bazuingeschal weerklonk en alle mensen in het kamp beefden van angst. De Sinaï was geheel in rook gehuld omdat de Heer in vuur was neergedaald. Heel het volk was met ontzetting geslagen. Met Pinksteren vieren christenen de ontvangst van de Heilige Geest op de vijftigste dag. Zeven weken nadat ze op Paaszondag de verrijzenis van Jezus hebben herdacht. Johannes vermeldt in zijn evangelie uitgebreid hoe Jezus aan de apostelen belooft dat Hij hen de Heilige Geest zal sturen. Met deze bijzondere uitstorting van Gods gaven begint de tijd van de Kerk die op deze dag het licht ziet, de tijd van de verwezenlijking van het heil aan alle volkeren! Met Pinksteren (Oudgrieks Pentèkostè, Engels Pentecost, betekent letterlijk vijftig), op de vijftigste dag van de Paastijd, herdenken christenen de uitstorting van de Heilige Geest over de mensen en wordt het begin van de christelijke kerk gemarkeerd. De verrijzenis van Jezus is daarmee de eerste christelijke opwekking uit de dood.

Tien geboden

De viering van het joodse Pinksterfeest gaat terug naar de berg Sinaï waar Mozes van God de tien geboden ontvangt (zie het boek Exodus). Nadat God de joden had bevrijd uit Egypte ging Mozes de berg op. God zei hem dat de joden van alle volken uitverkoren waren, mits zij aan Zijn woord gehoorzaamden. Mozes ging daarop terug naar zijn volk en bracht de boodschap over. Eenstemmig antwoordde het volk: “Alles wat de Heer zegt zullen wij volbrengen.” Op de derde dag, vroeg in de morgen, begon het te donderen en te bliksemen. Boven de berg hing een dichte wolk, machtig bazuingeschal weerklonk en alle mensen in het kamp beefden van angst. De Sinaï was geheel in rook gehuld omdat de Heer in vuur was neergedaald. Heel het volk was met ontzetting geslagen.

Heilige Geest

Tegen het einde van zijn leven zegt Jezus (Joh.15-26): “Als Ik bij de Vader ben, zal Ik mijn Plaatsvervanger sturen. Dat is de Heilige Geest, de bron van alle waarheid. Hij komt uit de Vader en zal u alles over Mij vertellen.” En (Joh. 16-7): “Wat Ik zeg, is de waarheid. Toch is het voor u beter dat Ik wegga, anders kan mijn Plaatsvervanger niet bij u komen. Als ik wegga stuur ik Hem naar u toe. Als mijn Plaatsvervanger komt, zal Hij de mensen in de wereld overtuigen van zonde, rechtvaardigheid en oordeel. Van zonde, omdat zij weigeren in Mij te geloven. Van rechtvaardigheid, omdat Ik naar de Vader ga en u Mij niet meer zult zien. En het oordeel houdt in dat de overheerser van deze wereld al geoordeeld is. (…) Maar als de Heilige Geest komt zal Hij u de weg wijzen naar de volledige waarheid.”

Vuur

Op het joodse Pinksterfeest, nadat Jezus al verrezen was, waren de apostelen allemaal bij elkaar gekomen. Ineens kwam uit de hemel een geluid alsof er een storm opstak. (…) Zij zagen iets wat op vuur leek; vlammen die zich boven ieder van hen verspreidden. Ze werden allemaal gevuld met de H. Geest en begonnen in vreemde talen te spreken: woorden die de H. Geest hen ingaf. In die dagen waren er in Jeruzalem vele gelovige joden uit alle landen van de wereld. (…) Zij raakten in verwarring, omdat ieder van hen de apostelen in zijn eigen taal hoorde spreken. (…) Petrus legt dan uit dat ze niet dronken zijn. “Wat hier gebeurt, is al lang geleden door de profeet Joël voorspeld: ‘God zal aan het einde van de tijd Zijn Geest over alle mensen uitstorten.”

Gods plan

Petrus vertelde hen hoe Jezus door God Zelf gestuurd is. Dat Hij wonderen heeft verricht die daarvan een bewijs zijn. En hoe Hij, volgens Gods plan, in handen van ongelovigen is gevallen. God die voorzag dat Hij aan het kruis zou worden genageld, heeft Hem uit de dood bevrijd en weer levend gemaakt. En Hem de ereplaats aan Zijn rechterhand gegeven. Zoals beloofd gaf God Hem ook de Heilige Geest, die Jezus over de apostelen heeft uitgestort. Dit gebeurde op Pinksteren.

Doopsel

Toen de mensen dit hoorden voelden zij zich erg aangesproken en vroegen aan Petrus: “Wat moeten wij doen?” Petrus antwoordde: “U moet zich bekeren tot God en u laten dopen in de naam van Jezus Christus, want dan worden uw zonden vergeven. Dan komt de Heilige Geest in u wonen.” De mensen die zijn woorden aannamen werden gedoopt, wel 3000 personen op die ene dag. Zij bleven trouw aan wat de apostelen hun leerden en gingen als een grote familie met elkaar om. Ze deelden alles met elkaar. Ze verkochten hun huizen en andere eigendommen en het geld gaven ze aan mensen die het nodig hadden.

Heilige Drie-eenheid

Bij het slaan van het kruisteken bidden wij tot de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. En in de geloofsbelijdenis getuigen wij van ons geloof in de Heilige Geest die voortkomt uit de Vader en de Zoon. Hij is de derde Persoon van de Heilige Drie-eenheid. Met de zending van de Geest was het ontstaan van de Kerk een feit. De Kerk is een in de wereld gestichte en geordende gemeenschap, bestuurd door Petrus’ opvolgers. De gemeenschap komt samen in een kerkgebouw. De Kerk verkondigt ons het mysterie van de gemeenschap van de Drie-eenheid.

Kerkgemeenschap

Kerk en heilige Geest zijn nauw met elkaar verbonden, want de Heilige Geest bezielt de Kerkgemeenschap. Hij geeft de gedoopten de gelijkenis met God terug die door de zonde verloren was gegaan. Hij zendt de kerkgangers uit om te getuigen van de waarheid van Christus. En door middel van de sacramenten – doopsel, vormsel, eucharistie, boete en verzoening, ziekenzalving, priesterwijding en huwelijk – deelt Christus zijn Geest mee, en de genade van God. Aldus bekroont de Heilige Geest Christus’ zending in de wereld en zet deze voort. En Hij brengt eenheid waar verdeeldheid heerste.

Lees verder

• De betekenis van het feest van Allerheiligen
• De betekenis van Hemelvaart stelt je geloof op de proef
• Wederopstanding en het leven na de dood