Mensen veranderen door Jezus Christus: invloed samenleving

Jezus Christus —zijn geboorte, leven, dood en opstanding— heeft een diepgaande invloed (gehad) op ontzettend veel mensen die op aarde geleefd hebben, leven en nog zullen leven. Door zijn optreden, zijn spreken, zijn handelen en wandelen hier op aarde, heeft de westerse beschaving een hoger niveau bereikt waar heel veel mensen heden ten dage van profiteren, vaak zonder dat ze weten dat ze dit aan het christendom te danken hebben. De positieve invloed van het christendom op mens en maatschappij kent zijn weerga niet in de geschiedenis.¹

Mensen veranderen door Jezus Christus

• Jezus transformeerde zijn discipelen
• Gewone Joodse burgers
• De discipelen verstopten zich
• Eerst zien dan geloven
• Leeg graf
• Christus verscheen aan talloze mensen
• Bereid om voor hun geloof te sterven
• Niet meer bang
• Transformatie van levens
• Het christendom verandert de wereld

Jezus transformeerde zijn discipelen

Gewone Joodse burgers

De discipelen van Jezus waren gewone Joodse burgers. Een aantal hunner waren vissers, er zat een verachte tollenaar bij, en de anderen hadden ook een beroep met een lage sociaal-economische status. Hun karakters en temperament verschilden sterk van elkaar. Eentje was overmoedig, twee waren uit op een speciale positie, een ander was sceptisch en weer een ander was gierig. Het was een allegaartje. Deze zelfde mensen werden echter door Jezus Christus omgevormd tot toegewijde volgelingen die sociale, politieke, economische en culturele veranderingen teweegbrachten, die het menselijk leven, zelfs tot op de dag van vandaag, sterk hebben beïnvloed. Toch waren het deze mensen die telkens in slaap vielen en niet bij machte waren om met Jezus te waken in de hof van Gethsemané, waar Jezus zich vlak voor zijn lijden had teruggetrokken om te bidden tot de Vader. Jezus kwam drie keer naar beneden en drie keer sliepen de discipelen. Ze lieten Jezus helemaal alleen. En de overmoedige Petrus keert zich, als het er op aan komt, toch van Jezus af, en hij ontkent ten stelligste —door te vloeken en te zweren— dat Hij Jezus kent.

De discipelen verstopten zich

Alle discipelen, behalve Johannes, verstopten zich toen Jezus werd gekruisigd. Toen Christus stierf, leek het alsof alles wat de discipelen hadden gezien en meegemaakt geen enkele zeggingskracht meer had, omdat ze vreesden voor hun leven. Ze hadden drie jaar met Jezus doorgebracht en desondanks hadden ze niet onthouden dat hij had gezegd: "De Mensenzoon zal veel moeten lijden en door de oudsten, de hogepriesters en de Schriftgeleerden worden verworpen en gedood, maar op de derde dag zal hij uit de dood worden opgewekt" (Lucas 9:22).

Eerst zien dan geloven

Leeg graf

Op de derde dag was het graf leeg. Maria van Magdala trof volgens het verhaal van Johannes het graf leeg aan. Jezus verscheen als eerste aan tien van zijn discipelen. Thomas was er niet bij en weigerde te geloven dat Jezus uit de dood was opgestaan. Hij wilde absoluut bewijs; hij wilde het alleen geloven onder bepaalde voorwaarden. Hij wilde Jezus eerst met zijn eigen ogen zien en en met zijn vinger en hand in de gaten van zijn hand en zijde voelen. Een week later waren de leerlingen weer bij elkaar en Thomas was er nu ook bij. Thomas werd door Jezus uitgenodigd om hem op de door hemzelf gestelde voorwaarden te onderzoeken, de merktekenen in zijn handen te aanschouwen, zijn vingers in de gaten van zijn hand te steken en zijn hand in zijn zij te leggen om vervolgens zijn twijfel los te laten en te geloven. Thomas antwoordde: "Mijn Heer, mijn God!" (Johannes 20:28)

Christus verscheen aan talloze mensen

Christus verscheen daarna ten minste twintig keer. Meer dan 500 mensen zagen Jezus na Zijn opstanding uit de dood. Hij verzekerde zijn volgelingen dat hij geen geest was; hij was van vlees en beenderen en hij at met hen. Christus' lichamelijk herrezen lichaam transformeerde de discipelen; de angst en de twijfel maakte plaats voor blijde zekerheid, dat Jezus inderdaad was opgestaan. Ze begrepen Jezus' woorden die hij voor de kruisiging had gesproken: "Ik ben de opstanding en het leven. Wie in mij gelooft zal leven, ook wanneer hij sterft, en ieder die leeft en in mij gelooft zal nooit sterven"(Johannes 11:25-26), en: "Dit wil mijn Vader: dat iedereen die de Zoon ziet en in hem gelooft, eeuwig leven heeft, en dat ik hen op de laatste dag uit de dood zal opwekken" (Johannes 6:40). Ze realiseerden zich dat zij op een dag, als gelovigen in Christus en zijn opstanding, ook zouden worden opgewekt uit de dood en eeuwig zouden leven met hem.

Bereid om voor hun geloof te sterven

Niet meer bang

De discipelen hadden het eindelijk door. Ze werden getransformeerd en door deze transformatie werden ze gemotiveerd om deze boodschap aan de wereld te verkondigen. Ze waren niet meer bang. In de jaren die volgden, werden ze bedreigd door onder meer de Romeinse autoriteiten. Petrus en Johannes proclameerden echter onbevreesd: "We moeten immers wel spreken over wat we gezien en gehoord hebben" (Handelingen 4:20). Ze hadden dit historische feit zelf meegemaakt en waren bereid te sterven om de blijde boodschap met anderen te delen. Alle apostelen, uitgezonderd Johannes, stierven een bloedige dood door hun getuigenis. Ze waren stuk voor stuk bereid om voor hun geloof te sterven. Als Jezus niet daadwerkelijk uit de dood was opgestaan, dan zouden zijn discipelen dit geweten hebben. Niemand is bereid te sterven voor iets waarvan hij weet dat het een flagrante leugen is. Ze waren echter bereid om een gruwelijke dood te sterven door te weigeren om hun geloof in Christus af te zweren. Dit komt omdat ze waarachtig getuigen waren geweest van de wederopstanding van Jezus Christus.

Transformatie van levens

Christus' macht om individuen te transformeren eindigde niet met zijn discipelen. Er zijn vele mensen getransformeerd, die op hun beurt hun stempel op de geschiedenis drukten. Gesterkt door onder meer het voorbeeld van Stefanus (die werd dood gestenigd en de eerste martelaar is van het christendom), Jakobus (die op last van koning Herodus 'met het zwaard' werd gedood, wat waarschijnlijk duidt op een onthoofding), en Paulus (die door de kwaadaardige keizer Nero werd gefolterd en vervolgens werd onthoofd), doorstonden vele duizenden christenen ernstige vervolging wat ze niet zelden met de dood moesten bekopen gedurende de eerste drie eeuwen na Jezus' dood. Onder het bewind van Romeinse keizers als Nero (keizer van Rome van 54-68 nC), Domitianus (81-96), Antonius Pius (138-161), Marcus Aurelius (161-180), Valeriaan (253-260), en anderen, werden veel christenen vervolgd, gemarteld en gedood. De Engelse historicus Robin Lane Fox heeft hierover het volgende opgemerkt: "During their years of persecution, Christians are not known to have attacked their pagan enemies: they shed no innocent blood, except their own." Ook nu worden wereldwijd veel christen vervolgd omwille van hun geloof.

Het christendom verandert de wereld

De eerste christenen hadden niet als doel om de wereld te veranderen. Veranderingen vonden plaats als een bijproduct doordat hun leven als gelovige radicaal was veranderd. Zij verwierpen de heidense goden en weigerden de Grieks-Romeinse immorele levensstijl te omarmen, waar onder meer (gladiatoren)spelen, abortus, infanticide, het achterlaten van kinderen, de achterstelling van vrouwen en de uitbuiting van zwakkeren in de samenleving, onderdeel van uitmaakten. Zij wisten dat Jezus zijn volgelingen geen gemakkelijk en zorgeloos leven had beloofd. Integendeel, hij had voorzegd dat zij zouden worden gehaat en veracht voor hun geloof in hem (Matteüs 24:9).

Gelovigen worden ook in het post-nieuwtestamentische tijdperk getransformeerd, wat zijn uitwerking heeft in hun handel en wandel. Een voorbeeld is William Wilberforce (1759 – 1833), een Engels parlementariër en leider van de anti-slavernijbeweging. Er zijn veel individuen geweest, bekend en onbekend, die van de wereld een meer humane en beschaafde plek hebben gemaakt, omdat ze hun leven leefden volgens de woorden van Jezus Christus: "Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel" (Matteüs 5:16).

Fenomenaal
Alvin J. Schmidt merkt op dat de ontelbare mensenlevens die in de eerste eeuwen zijn veranderd door het leven, dood en opstanding van Jezus Christus, fenomenaal was. Het effect van hun verandering was net zo fenomenaal. De volgelingen van Christus bewerkstelligden revolutionaire veranderingen, op zowel sociaal, politiek, economisch als cultureel gebied. Zoals George Sarton, een Belgisch-Amerikaanse wetenschapshistoricus, het uitdrukt: "The birth of Christianity changed forever the face of the Western World." De getransformeerde volgelingen van Christus hebben vooral gedurende de eerste eeuwen deze veranderingen in gang gezet, omdat het leven en werk van Christus zo'n beetje alles waar de Romeinse wereld voor stond uitdaagde.

Noot:

1. Dit artikel is onder meer gebaseerd op hoofdstuk 1 van het boek How Christianity Changed the World (Hoe het christendom de wereld veranderde) uit 2004 van Alvin J. Schmidt, professor emeritus sociologie.

Lees verder

• Christendom: invloed op de waarde van het menselijk leven
• Christendom: seksualiteit en verheffing seksuele moraal
• Jezus in Getsemane: leerlingen slapen i.p.v. waken en bidden
• Christendom: christelijk fundament westerse beschaving
• Jezus & geweld: Geldbuidel, reistas, zwaard (Lucas 22:35-38)